‘Yeşil altın’a izin çıktı, fiyatlar ve satışlar düştü!
Türkiye’nin değerli Antep fıstığı üretim merkezlerinden olan Gaziantep’te “yeşil altın” olarak bilinen Antep fıstığında hasat tamamlandı. Gaziantep’in eşsiz lezzeti olan baklavada kullanılan ve boz olarak isimlendirilen fıstık başta olmak üzere kuruyemiş olarak tüketilen Antep fıstığı çeşitleri ile çikolata ve lokum üzere eserlerde kullanılan kırmızı iç fıstığın fiyatı yaklaşık yüzde 100 oranında arttı.
Rekolte azlığı nedeniyle fıstığa arka arda yapılan zamlar sonrasında Ticaret Bakanlığı harekete geçti. Bu yıl zirai don ve kuraklık nedeniyle yüzde 80 oranında rekoltenin düştüğü Antep fıstığında yaşanan fiyat artışı sonrası Ticaret Bakanlığı fıstığa geçici ithalat müsaadesi verdi.
TİCARET BAKANLIĞI FISTIĞA SÜREKSİZ İTHALAT MÜSAADESİ VERDİ
Bu yıl yaşanan kuraklık ve zirai don nedeniyle rekoltenin önemli oranda düştüğü Antep fıstığı fiyatlarının son devirlerde önemli oranda artmasının ardından Ticaret Bakanlığı, fiyatlardaki artışa karşı süreksiz olarak Antep fıstığına ithalat müsaadesi getirdi. Antep fıstığı fiyatlarının yükselmesi üzerine ABD, İran ve Suriye’den süreksiz ithalat müsaadesi çıkmasına fıstık üreticileri ve tüccarlar karşı çıkarken, baklavacılar ise karardan mutlu kaldı.
İTHALAT MÜSAADESİ FİYATLARA VE SATIŞLARA YANSIDI
Eşsiz lezzeti, aromasıyla ve ekonomik bedeliyle öne çıkan Antep fıstığı fiyatlarının artması nedeniyle getirilen süreksiz ithalat müsaadesi kararı sonrası fıstıkta fiyatlar ve satışlar önemli oranda düştü. Bu yıl fıstıkta yok yılı olmasına karşın geçen sene rekoltenin çok yüksek olduğu ve depolarda tonlarca geçen yıla, hatta evvelki yıllara ilişkin fıstık olduğu öne sürüldü.
Antep fıstığına süreksiz ithalat müsaadesi verilmesi kararını kıymetlendiren Fıstıkçılar Sitesi esnafı, ithalat müsaadesinin akabinde fıstık fiyatlarının yanı sıra satışlarında önemli oranda düştüğünü belirtti.
Aroması, lezzeti ve kalitesi bakımından İran ile ABD fıstığının Antep fıstığı ile kıyaslanamayacağını lisana getiren esnaf, İran fıstığının gerek yağ gerek aroma olarak baklava için uygun olmadığına dikkat çekti.
EN LEZZETLİ FISTIK ANTEP FISTIĞI
Çikolata, lokum ve şekerleme kesiminin de kırmızı iç fıstığı kullandığını belirten esnaf, hiçbir ülkenin fıstığının Antep fıstığı kadar kaliteli ve lezzetli olmadığını lisana getirdiler.
Gatem Fıstıkçılar Sitesi’nde baklavada kullanılan boz iç fıstık 1750 ila 2000 TL’den, çikolata, lokum ve şekerlemede kullanılan kırmızı iç fıstık fiyatı 1500 ila 1600 TL’den, kırmızı kabuklu fıstık 500 ila 550 TL’den, boz kavlak fıstık 600 ila 700 TL’den, kavrulmuş tuzlu fıstık ise 850 ila 950 TL’den satılıyor.
“FISTIK FİYATLARI BİRAZ GERİLEDİ”
Bu yıl zirai don ve kuraklık nedeniyle Antep fıstığı rekoltesinde önemli düşüş yaşandığını belirten fıstık ihracatçısı İbrahim Halil Cevahir, “Bu yıl ülkemiz kurak geçti. Yağmurlar beklenen derecede olmadı. Bu da toprak mahsullerini önemli oranda etkiledi. Kuraklıktan en fazla etkilenen eserler kayısı, fındık ve badem oldu. Antep fıstığımız da susuzluktan etkilendi. Aslında bu sene fıstığımız azdı. Fıstık bir sene randıman veriyor, bir sene ise az randıman veriyor. Bu sene yüzde 10-15’lik bir rekoltemiz vardı. Fıstık bu sene çok az olunca mahsul haliyle pazara çok az geldi. Bunun üzerine bir de fıstıktan para kazanmak isteyen dal dışı bireylerin fıstığa yönelmesi, yaklaşık 60 günlük mühlet içerisinde fıstık fiyatlarının neredeyse yüzde 100 oranında artmasına neden oldu. Bu da haliyle tüccarların işini biraz zorlaştırdı. Üretim kesimi biraz zora girdi. Bundan ötürü da haliyle satışlarda düşüş yaşandı. Apansızın yüzde 100 oranında prim yapan eseri çabucak pazara sunamazsınız. Fıstık üretiminde dünyada 3’üncü sıradayız. Haliyle karşımızda hem ABD hem İran fıstığı var. Buna paralel olarak İtalya’da, İspanya’da, Özbekistan ve Tacikistan’da fıstık var. Dünya pazarına girebilmemiz için fiyatlarımızın da bu ülkelere yakın olması lazım. Elbette ki bizim eserimiz dünyada nadir bulunan bir eser. Hiçbir ülkenin eseri bizim eserimiz üzere yeşil, rehası bol ve lezzetli değil. Ancak yüzde 100’lük bir fiyat artışı olduğunda da bunu tüketiciye kabullendirmek çok kolay olmuyor. Ancak ortada bir yüzde 10’luk, yüzde 20’lik ve yüzde 30’luk bir fark olsa bile bizim eserimizi tercih ediyorlar. Zati devletimiz de bu meseleler çözülsün diye 20 yıl ortadan sonra fıstık ithalatını açtı. Tekrar köylümüzün eseri kendini korusun diye yüzde 43.2’lik bir vergi getirdi. Fıstık fiyatları biraz geriye geldi. Bize nazaran olağan pahasına geldi. Bu saatten sonra çok düşüş olacağını beklemiyorum. Bu fiyatlara köylümüzün malını dünya pazarına sunmaya devam edeceğiz” dedi.
“ANTEP FISTIĞINA SÜREKSİZ İTHALAT MÜSAADESİ VERİLMESİ SATIŞLARI DÜŞÜRDÜ”
Antep fıstığında bu yılın yok yılı olduğunu, hem kuraklık hem de zirai don nedeniyle rekoltenin çok düşük kalmasının fıstık fiyatlarının ani yükselmesine neden olduğunu belirten esnaf Necip Akay ise “Antep fıstığında mahsul belirlidir. Yok ve var yılı nedeniyle Antep fıstığı bir yıl olur, bir yıl olmaz. Bu sene de yok yılıydı. Rekolte düşüşü nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarında talebe bağlı olarak artış yaşandı. Fiyat artışından sonra baklavacılar ve ihracat yapan firmalar, artan fiyatlara ve fiyat istikrarsızlığına reaksiyon gösterdiler. Son bir-iki haftadır ithalat gündeme geldi. Antep fıstığına süreksiz ithalat müsaadesi verilmesi satışları düşürdü. Satışlarımız çabucak hemen neredeyse yok denecek kadar düştü. Satışların düşmesi çiftçiyi ve esnafı mağdur ediyor” diye konuştu.
Son yılların en düşük rekoltesinin yaşandığı Antep fıstığı fiyatlarıyla ilgili de bilgi veren Akay, “Kırmızı kabuklu fıstık 500 ila 550 TL ortasında, boz kavlak fıstık 600 ila 700 TL ortasında, baklavada kullanılan iç fıstık bin 750 ila 2 bin TL ortasında ve meverdi kırmızı iç fıstık fiyatı ise bin 500 ila bin 600 TL’den satılıyor” diye konuştu.
