Ankara kulislerinden flaş iddia: AKP belediyelerin yetkilerini daraltmaya hazırlanıyor
Ankara kulislerinde AKP’nin yeni yasa tasarısı çalışması konuşuluyor. Kelam konusu çalışma ile iktidar belediyelerin birtakım yetkilerini daraltmaya hazırlanıyor.
Habertürk müellifi Bülent Aydemir’in köşe yazısına nazaran, Belediyelerin imar müsaadesi ve uygulamalarındaki yetkilerinin daraltılması yahut merkezi hükûmetin temsilcilerinin yer alacağı kurul ile imza ve karar yetkisinin paylaşılması planlanıyor.
Aydemir’in taslak paketten aktardığına nazaran; belediye liderlerinin birtakım yetkileri sınırlanacak, harcamaları sıkı denetlenecek, kendi öz kaynaklarını oluşturmaları sağlanacak, hizmetlerde öncelik sıralaması ve hiyerarşi oluşturulacak.
AKP TBMM Kümesi’nin mevzu üzerinde tarafların görüş ve tekliflerini de alarak bir taslak çalışma yaptığını belirten Aydemir’in aktardığına nazaran; yeni lokal idareler ıslahatı stratejisinin maksatları şöyle:
“Kentsel dönüşümü teşvik edici bir düzenleme yapılacak. Aksi durumda ödevini yerine getirmeyen belediyeye cezai süreç uygulanacak yahut kimi yetkileri elinden alınacak. Mevzuata alışılmamış imar uygulamalarına imza atan belediyelere ağır cezai süreç uygulanacak.
Belediyelerin imar müsaadesi ve uygulamalarındaki yetkilerinin daraltılması yahut merkezi hükümetin temsilcilerinin yer alacağı komite ile imza ve karar yetkisinin paylaşılması planlanıyor.
Belediyeler öncelikli hizmetlere teşvik edilecek, hizmetler hiyerarşisi oluşturulacak. Temel hizmetlerin aksatılması durumunda belediyeye müdahale edilecek.
Özellikle turizm beldelerinde yaz aylarında mevsimlik olarak nüfusu artan belediyelere aktarılan hisse başta olmak üzere farklı bir bütçe idaresi ve strateji izlenmesi sağlanacak. Turizm bölgelerine özel bir statü uygulanması planlanıyor. Su, çöp ve ulaşım hizmetlerinde daha titiz kontroller yapılacak.
Bütün belediyeler için tesirli bir kontrol-denetim ve yönlendirme sistemi oluşturulması hedefleniyor.”
Aydemir, yazısında pakete ait şu ayrıntıları aktardı:
“TBMM’ye sunulacak kanun teklifi ile anayasada bulunan, belediyelerin “vatandaşların insani ömür şartlarını sağlama” ödevine atıfla bir “hizmetler hiyerarşisi ve öncelikli hizmetler” statüsü oluşturulacak. Birçoğu borç batağında olan, işçi maaşı ve çöp toplama üzere mecburî hizmetler dışında alt yapı yatırımı yapamayan belediyelerin, merkezi yönetimden bağımsız lakin denetlenebilir bir biçimde bütçe oluşturmaları ve metro ulaşım altyapısı, su kaynaklarının çeşitlendirilmesi başta olmak üzere makro yatırım gerektiren projelere odaklanabilmesinin sağlanması hedefleniyor. Çalışmanın gayesi, “belediyelerin hizmet odaklı ödevlerini aksatmadan yerine getirmesi, kaynakların aktif kullanımı ve bunların faal denetimi” halinde özetleniyor.
Belediyeler öncelikle içme suyu, kanalizasyon, etraf paklığı, ulaşım-trafik ve toplumsal donatı hizmetlerini yerine getirecek. Bu hizmetlerden sonra konser ve öteki kültürel faaliyetlere yer verecek. Merkezi yönetimden ve Vilayetler Bankası’ndan gelen ödenek ve dış kredilerin maksadı doğrultusunda kullanılması sağlanacak. Hizmetlerde bir öncelik sıralaması yapılacak. Örneğin ulaşım alt yapısı yahut içme suyu çizgisinin yenilenmesi, ya da su arıtma tesisi için alınmış bir dış kredi, gayesi dışında kullanılamayacak. Belediyeler lakin öncelikli hizmetleri yaptıktan ve kendi öz kaynaklarını oluşturduktan sonra öteki etkinliklere yönelebilecek.
KOMİSYON DENETİMİ
Sayıştay, Mülkiye Teftiş ve İçişleri Kontrolörleri tarafından denetlenen belediyeler için harcamaların aktif ve yerinde yapılması sağlayacak bir Kontrol Komitesi kurulması planlanıyor. AK Parti kaynakları, bunun için Anayasa değişikliğine muhtaçlık olmadığını tabir etse de Anayasa düzleminde de mevzunun tartışılması bekleniyor. Kapsamlı bir lokal idareler ıslahatı için 5393 sayılı Belediyeler Kanunu ile birlikte Büyükşehir Belediye Kanunu’nda değişiklik yapılabileceği, bunun kâfi olacağını savunan da var. Belediyelerin ödev, hizmet ve sorumluklarının kanunlarda net olmadığına dikkat çekilirken, tıpkı vakitte il-ilçe belediyeleri ortasındaki yetki karmaşası ve hizmetlerin verilmesinde kimin sorumlu olduğuna dair uyuşmazlığın da giderilmesi amaçlanıyor. Yeni düzenleme ile belediyelerin vazife, yetki ve sorumlulukları daha net çizilecek; harcamaları ve hizmet kalitesi ölçülecek. Suiistimallerde komite devreye girecek.
Büyükşehir, vilayet, ilçe belediye liderlerinin kimi yetkileri sınırlanacak, harcamaları sıkı denetlenecek, kendi öz kaynaklarını oluşturmaları sağlanacak, hizmetlerde öncelik sıralaması ve hiyerarşi oluşturulacak.”
