Ross Ashby: Sibernetiğin dahi ismi

Ross Ashby, 20. yüzyılın en tesirli bilim insanlarından biridir. Bilhassa sibernetik, karmaşıklık teorisi ve sistem bilimi mevzularındaki çalışmalarıyla tanınır. 1903 yılında İngiltere’de doğan Ashby, Cambridge Üniversitesi’nde tıp eğitimi alır. Fakat vakitle sistemlerin işleyişi ve denetim sistemlerine olan ilgisi, onu apayrı bir alana yönlendirir.
Ashby, “Adaptif Sistemler Teorisi”nin temel taşlarını oluşturur. Bilhassa homeostaz ve öz-organizasyon üzere kavramlar üzerinde durur. Bu kavramlar, bir sistemin çevresel değişimlere ahenk sağlama yeteneğini açıklamak için kıymetlidir. Ashby’nin en bilinen yapıtlarından biri olan “Design for a Brain”, yapay zekâ ve biyolojik sistemler ortasındaki ilişkiyi ele alır. Bu eser, hem mühendislik hem de biyoloji dünyasında büyük yankı uyandırır.
Ross Ashby’nin dahiyâne keşfi: Adaptif Sistemler Teorisi
Ashby’nin mesleğine ilham veren figürlerden biri Norbert Wiener’dir. Wiener, sibernetik biliminin kurucusu olarak kabul edilir ve Ashby ile misal alanlarda çalışır. Wiener, 1894 yılında Amerika’da dünyaya gelir. Matematik ve mühendislik alanında aldığı eğitim, onun bilimsel çalışmalarına taraf verir. Wiener, “Cybernetics: Or Control and Communication in the Animal and the Machine” isimli kitabıyla sibernetik bilimine istikamet verir. Bu kitap, hem Ashby hem de öbür bilim insanları üzerinde derin bir tesir bırakır.
Norbert Wiener: Sibernetiğin babası
Wiener, bilhassa bilgi akışını ve denetim düzeneklerini inceler. Otomasyon sistemlerinin temellerini atan çalışmaları, çağdaş teknolojinin gelişiminde değerli bir yer meblağ. Ayrıyeten Wiener, toplumsal sorumluluk mevzularına da ehemmiyet verir. Bilimsel buluşlarının insanlık üzerindeki tesirlerini sorgular ve bu bahiste yazılar kaleme alır.
Ashby, Wiener’in teorilerinden esinlenerek kendi çalışmalarını geliştirir. Lakin Ashby’nin yaklaşımı daha çok sistemlerin adaptasyon düzeneklerine odaklanır. “An Introduction to Cybernetics” adlı kitabı, bu alandaki temel yapıtlardan biridir. Bu kitapta, sistemlerin istikrar arayışı ve bilgi sürece süreçleri ayrıntılı bir biçimde açıklanır.
Ashby’nin çalışmaları, günümüzde yapay zekâ, robotik ve biyomühendislik üzere pek çok alanda kullanılmaya devam eder. Onun geliştirdiği teoriler, karmaşık sistemlerin anlaşılmasını kolaylaştırır ve teknolojiye taraf verir. Ashby’nin bilim dünyasına kazandırdığı bakış açısı, sibernetik ve sistem biliminin temel taşlarından biri olarak kabul edilir.
Sibernetik: Yapay zekânın arkasındaki bilim