Türkiye’den hazır giyimde tarihi rekor! Yüzde 15 yükseldi
Yakın periyoda kadar Türkiye’nin rölâtif rekabet üstünlüğüne sahip dalları ortasında birinci sıralarda yer alan hazır giyside, ithalat patlaması dikkat çekiyor.
Enflasyonun altında kalan kur artışı ve yüksek üretim maliyetleri, tüketim eserleri ithalatında artışa yol açarken kelam konusu kalem içinde yer alan hazır giysi, rekor kırdı. Geçen yılın tamamında ihracatın yüzde 6’nın üzerinde düştüğü hazır giysi ve konfeksiyon bölümünde ithalat, yerli markaların öncülüğünde yılın 11 ayında yüzde 15’in üzerinde artarak 4 milyar dolar düzeyini aştı ve tüm vakitlerin yıllık kıymetlerini geride bırakarak rekor kırdı. Geçen yılın tamamında ithalatının yılın 4,5 milyar dolar ile kapanması bekleniyor. Bu yıl ise bu sayının 5 milyar doları da aşması bekleniyor. Kelam konusu gelişmede yabancı markaların artan satışlarının yanı sıra Türk markalarının yurtdışı tedarike öncelik vermesi de tesirli olduğunu lisana getiren dal temsilcileri, yılbaşından itibaren uygulanmaya başlanan Ek Gümrük Vergisi’ndeki (İGV) düzenlemeye karşın kurun pahalı TL’nin tesiri ile ithalatın süreceğini lisana getiriyor.
İTHALAT ARTIŞ ORANI YÜZDE 15
Dünyanın sayılı üreticileri ortasında yer alan Türkiye’de hazır giysi dalı, son yıllarda iç dinamiklerde yaşanan değişimler hasebiyle memleketler arası arenada rekabetçiliğini kaybediyor. Bunun sebeplerinin başında ise yüksek üretim maliyetleri ve enflasyon oranının altında kalan kur artışı olarak öne çıkıyor. O denli ki geçen yılın tamamında enflasyon oranı yüzde 44 düzeylerinde gerçekleşirken, kurdaki artış sadece yüzde 20 düzeylerinde kaldı ve ortadaki 20 puanlık fark şirketlerin gelirlerinde değerli oranda düşüşü beraberinde getirdi. Gelişme ihracatta düşüşü ve buna bağlı olarak kapanma ve istihdam çıkışlarına yol açarken ithalatta ise adeta patlama yaşandı. TİM bilgilerine nazaran 2024’ün tamamında hazır giysi bölümü ihracatı, bir evvelki yıla nazaran yüzde 6,9 düşerek 17 milyar 920 milyon dolara gerilerken, ithalat ise geçen yılın 11 ayında bir evvelki yılın tıpkı periyoduna oranla yüzde 15 artışla 4 milyar 20 milyon dolar düzeyine çıktı.
EN FAZLA İTHALAT ÇİN’E!
En fazla ithalat yaptığımız ülke 733 milyon dolar ile Çin olurken, onu son periyotta Türk yatırımcıların odağında yer alan Mısır takip etti. Mısır’dan gerçekleştirilen ithalat 11 ayda bir evvelki yılın da tamamını geride bırakarak 260 milyon dolara yükseldi. Yılın tamamında bu sayının 300 milyon dolara yaklaşması bekleniyor. Son 5 yıllık sayılar incelendiğinde ise Mısır’dan yapılan hazır giysi ve konfeksiyon ithalatının yüzde 168 artış gösterdiği görülüyor. En fazla ithalat yapılan ülkeler sıralamasında Mısır’ı 304 milyon dolar ile Bangladeş, 161 milyon dolar ile Vietnam ve 64 milyon dolar ile Hindistan izledi. Ülkedeki markaların evvel kendi deposuna gönderip oradan Türkiye’ye ihraç etmesi ile üretimden olmasa da ithalatını artıran bir öbür ülke ise İspanya oldu. Inditex markaları ve Mango’yu bünyesinde bulunduran İspanya’dan yapılan ithalat ise 2024’ün 11 aylık devrinde 110 milyon dolar olarak gerçekleşti.
KORUMA TEDBİRLERİ İTHALATI DURDURMAYA YETMEZ
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, 4 milyar dolarlık ithalatın 2,5-2,6 milyar dolar ortalama düzeylerden bu düzeye yükseldiğini belirterek, “Yaptığımız toplam ihracatın yüzde 14-15’i kadar ithalat yapıyorduk. Geçen sene 4 milyar doların üzerine çıktık. Yılın tamamında bu sayının 4,5 milyar doları aşması bekleniyor. İki sebebi var. Birincisi maliyet enflasyonu. Bu nedenle bilhassa mahallî markalar yurtdışından tedarik yapıyor. Bangladeş, Çin ve Mısır üzere ülkelerden getirip burada satıyorlar. Bunun önüne geçmek için bir ölçü artırıldı İGV oranları. Fakat bence bu müdafaa tedbirleri ithalatın önüne geçmeye yetmez” diye konuştu.
BU YIL 5 MİLYAR DOLARI BULABİLİR
Son yıllarda sabit kur nedeni ile orta malı ve makine tesisat yatırımı düştü. Bunlar değerli çünkü burada meydana gelen artış ya da düşüş üretimin öncü göstergesi olarak biliniyor. Erdem Fayat, “Değerli TL maalesef tüketim kaleminde ithalatı artırdı. Dış ticaret açığını azalması ile ilgili konuşmaları anlamakta zorlanıyorum. Tüketim harcamaları katlanarak gittiği halde üretime gidecek olan kalemler azaldığı için dış ticaret açığı düşüyor. Türkiye’deki hazır giysi de kendi markalarına bile üretim yapamaz hale gelince buradaki durum da dramatik hale geldi. Rekor 3 milyar dolar iken artık 11 aylık 4 milyar dolar oldu. Büyük ihtimalle 4,5 milyar dolar ile kapatacak yılı. Bu formda baskılanan kur devam ettiği sürece Türkiye’nin markaları da Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı markalar da ithalatlarını artıracak. Bu yıl da daha farklı bir senaryo beklemiyorum. Artırılan İGV’lere karşın bu yıl ithalatın 5 milyar doları bulmasını bekliyorum. Çünkü bizim pahalılığımız İGV’den çok daha fazla etkiliyor maliyeti” dedi.
