Ekran bağımlılığı, yarıyıl tatilinde çocukları tehdit ediyor! Uzmanlardan uyarılar

Uzmanlar, uzun vadeli ekran kullanımıyla irtibatlı olarak gelişen “ekran bağımlılığı” probleminin, çocukların zihinsel ve fizikî sıhhatlerini olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekiyor.

Aileler, yarıyıl tatilinde çocuklarını sırf eğlencelik ekran aktivitelerine değil, sağlıklı alışkanlıklar ve toplumsal etkinliklerle de yönlendirmeli.

EKRAN BAĞIMLILIĞI NEDİR?

Ekran bağımlılığı, bir kişinin daima olarak dijital aygıtları kullanma dileğine ve bu aygıtlardan uzak kaldığında tasa, gerilim ve huzursuzluk hissetmesine yol açan bir durum.

Uzmanlar, bu bağımlılığın, beyin kimyasını bozabileceğini ve çocukların gelişim süreçlerini olumsuz etkileyebileceğini belirtti.

Çocuk psikolojisi uzmanı Dr. Andrew Prak, ekran bağımlılığının çocuklarda davranışsal değişikliklere yol açabileceğini söyledi:

“Çocuklar, ekranlar aracılığıyla toplumsal medya ve dijital oyunlar üzere birçok uyarıcıya maruz kalıyorlar. Bu da dikkat dağınıklığı, depresyon ve tasa üzere ruhsal meseleleri artırabilir. Ayrıyeten, toplumsal hünerlerin gelişmesi engellenebilir ve fizikî sıhhat meseleleri ortaya çıkabilir.”

FİZİKSEL SIHHAT ÜZERİNDEKİ ETKİLER

Uzmanlar, çocukların ekran başında geçirdiği vaktin artmasının, obezite, göz yorgunluğu ve postür bozuklukları üzere fizikî problemleri da beraberinde getirdiğini vurguladı.

Göz sıhhati uzmanı Prof. Dr. Susanna Lee, ekran bağımlılığının göz sıhhati üzerindeki olumsuz tesirlerine dikkat çekti:

“Çocuklar uzun müddet ekran başında kaldığında, göz kasları gerilir ve bu da göz kuruluğu, ağrı ve görme sorunlarına yol açar. Ayrıyeten, mavi ışığın tesiriyle uyku nizamları bozulabilir.”

Ekran karşısında uzun müddet vakit geçiren çocuklar, hareketsiz kaldıkları için metabolizmaları yavaşlar ve çok kilolu olma riski artar. Bu, çocukluk obezitesinin artan oranlarla bağlantılı.

Çocuk endokrinoloji uzmanı Dr. Philip Rogers, “Ekran mühleti arttıkça, çocukların fizikî aktiviteleri azalır ve bu da obeziteye yol açabilir. Ayrıyeten, çocuklarda erken yaşta tip 2 diyabet üzere sıhhat sıkıntılarının gelişme riski de artmaktadır” biçiminde uyardı.

ZİHİNSEL VE TOPLUMSAL GELİŞİM ÜZERİNDEKİ ETKİLER

Ekran mühleti uzadıkça, çocukların toplumsal marifetleri de olumsuz etkileniyor.

Uzmanlar, dijital oyunlar ve toplumsal medya kullanımı yerine yüz yüze bağlantının geliştirilmesi gerektiğini söyledi.

Çocuk gelişimi uzmanı Dr. Elizabeth Morgan, “Çocuklar toplumsal medya ve görüntü oyunları üzere sanal dünyalarda vakit geçirirken, empati kurma, duygusal zeka ve toplumsal maharetler üzere temel gelişim alanlarında gerilik yaşayabiliyorlar. Bu durum, çocukların okulda ve günlük ömürde sıkıntılar yaşamalarına yol açabilir” dedi.

Ayrıca, toplumsal medya kullanımının ergenlik devri ve gençler üzerinde depresyon ve korkuyu artırıcı tesirleri olduğu biliniyor. Çocuklar, bilhassa tanımadıkları şahıslarla etkileşim kurarken, zorbalık ve benlik hürmeti sorunları yaşayabilirler.

AİLELERE TEKLİFLER: EKRAN MÜHLETİNİ YÖNETMEK

Uzmanlar, çocukların tatil periyodunda ekran müddetlerini yönetmek için ailelere kimi tekliflerde bulunuyor:

1. Ekran Müddeti Sınırlaması: Amerikan Pediatri Akademisi, 2-5 yaş ortasındaki çocuklar için günde 1 saatten fazla ekran mühleti önermezken, 6 yaş ve üzeri çocuklar için bu süreyi 2 saate kadar sınırlamayı öneriyor.

2. Alternatif Etkinlikler: Aileler, çocukların ekran başında geçirdikleri süreyi dengelemek için kitap okumayı, açık hava oyunlarını, spor faaliyetlerini ve ailevi aktiflikleri teşvik etmeli. Prof. Dr. Karen Adams, psikolog, “Ailelerin birlikte vakit geçirdiği etkinlikler, çocukların duygusal ve toplumsal gelişimleri için çok önemlidir” diyor.

3. Ekransız Vakitler: Çocukların ekranlardan uzak kaldığı, yalnızca fizikî aktivitelerle geçirdikleri vakit dilimleri oluşturulmalı. Dr. James Miller, fiziksel aktivite uzmanı, “Çocukların sistemli olarak hareket etmeleri, sağlıklı büyümelerini ve gelişimlerini destekler” diyor.

4. Düzgün Bir Uyku Alışkanlığı: Ekranların uyku sistemi üzerindeki olumsuz tesirleri nedeniyle, çocukların gece yatmadan en az bir saat evvel ekranlardan uzak durmaları gerektiği uzmanlar tarafından belirtiliyor.