Trump ve Netanyahu, bugün Orta Doğu gündemiyle görüşecek
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bugün ABD Başkanı Donald Trump ile bir ortaya gelecek. İki başkan, Gazze ateşkesinin geleceği ve İran’a karşı alınacak önlemleri görüşecek. Netanyahu, 20 Ocak’ta vazifeye başlamasından bu yana Trump tarafından ağırlanan birinci yabancı önder olacak.
Trump ve Netanyahu’nun ikili görüşme sonrası ortak bir basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor.
TRUMP, ATEŞKESİN İKİNCİ MUTABAKATINA AİT “GÜVENCE” VERMEZKEN; WİTKOFF, “UMUTLU”
Toplantı öncesinde Trump, 2 Şubat Pazar günü gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail ve başka ülkelerle Orta Doğu konusundaki görüşmelerin “ilerlediğini” söylerken detaylarını açıklamadı. Trump, İsrail ile Suudi Arabistan ortasındaki ilgilerin “normalleşmesine” yönelik gayretleri yenilemeyi umduğunu belirtti. Trump, ayrıyeten ateşkesin devam edeceğine dair bir teminat olmadığını kabul ederken, Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff, bahse ait “Kesinlikle umutluyuz” diye konuştu.
Witkoff, 20 Ocak’ta ABD’de iktidarın el değiştirmesinden evvel Biden idaresinin uzun müddettir yapılmasını planladığı Gazze ateşkes muahedesinin sağlamasında kilit bir rol oynadı. Buna nazaran ateşkesin bir sonraki kademesinde da kıymetli bir rol oynaması bekleniyor. Birinci etapta, Hamas, 18 rehineyi, İsrail de yüzlerce Filistinli mahkumu hür bıraktı.
NETANYAHU, BEYAZ SARAY’LA İLGİSİNİ DÜZGÜNLEŞTİRMEYE ÇALIŞACAK
Biden idaresinin olduğu devirde, Beyaz Saray’la ortasının gergin olduğu bilinen Netanyahu’nun, yeni idare ile bağlarını güzelleştirmeye yönelik adımlar atması bekleniyor. Biden, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’in Gazze’ye saldırmasına neden olan saldırısından sonra İsrail’e askeri takviyesini sürdürse de Filistinli sivillerin 50 bini bulan meyyit sayısı ve Netanyahu’nun birtakım ABD taleplerine karşı çıkması nedeniyle ilgiler vakit zaman gerilmişti.
Trump ise birinci devrinde Netanyahu’ya, ABD Büyükelçiliği’nin Tel Aviv’den Kudüs’e taşınması ve İsrail ile kimi Arap devletleri ortasındaki ilgileri olağanlaştıran Abraham Anlaşmaları’nın imzalanması üzere çok sayıda muvaffakiyet kazandırmıştı.
NETANYAHU VE TRUMP, SUUDİ ARABİSTAN’I ABRAHAM MUTABAKATLARINA DAHİL ETMEK İSTİYOR
Trump ve Netanyahu, İran’a karşı bir siper oluşturmaya yardımcı olabilecek Abraham Muahedeleri üzerine inşa edilen yeni bölgesel düzenlemelere Suudi Arabistan’ı da dahil etmek istediklerini söyledi. ABD ve Batı medyasında yer alan haberlere nazaran, Netanyahu’nun Gazze savaşının akabinde Filistin devletinin resmi olarak kurulmasına yönelik muhalefeti, daha evvel bağımsız bir Filistin’e giden yolda muahedeye varılması konusunda ısrar eden Suudi Arabistan ile yapılacak bir muahedenin önünde potansiyel bir pürüz olarak duruyor. Bölgede iki devletli tahlil fikri ayrıyeten çok sayıda İsrailli tarafından da destekleniyor.
NETANYAHU’YA ÇOK SAĞCILARIN “KOALİSYON OLUŞTURMA TEHLİKESİ”
Haberlere nazaran Trump, daha vazifeye gelmeden evvel İsrail ile Hamas ortasında Gazze’de ateşkes mutabakatının sağlanmasına yardımcı olduğu için övgü alırken, Orta Doğu’daki savaşları sona erdirmek istediğini istikrarlı bir formda lisana getiriyor. Netanyahu, “Hamas’ı yok etme sözünü” yerine getirmek için Gazze’deki savaşı tekrar başlatmazsa, koalisyonunun çok sağcı üyelerinin hükümetini devirme tehdidiyle karşı karşıya.
ABD medyası, bu duruma karşı “Sürekli şiddetlenen bir savaş, Trump’ın Suudileri müzakere masasına getirme teşebbüsünü engellemese bile zorlaştıracak” sözlerini kullandı. Haberlerde, bu durumun “Trump’ın Netanyahu’ya ne kadar hareket alanı tanıyacağı konusunda belirsizlik yarattığı” formunda yorumlar yapıldı.
ORTA DOĞU’DAKİ SON DURUM “KIRILGAN BİR ZEMİNDE”
Bölgedeki son duruma nazaran, Gazze’deki ateşkesin kırılganlığı, Lübnan’daki İsrail-Hizbullah ateşkes muahedesinin önümüzdeki haftalarda sona erecek olması ve İran’ın nükleer emellerine ait tasaların devam etmesi nedeniyle bölge, kritik bir dönemeçte bulunuyor.
