Beynin gizemli dansı: Müzik, zihinsel sağlık için bir tedavi aracı mı?

Müzik, tarih boyunca kültürleri birleştiren ve insanları bir ortaya getiren üniversal bir lisan oldu. Ama son yıllarda yapılan nörobilimsel araştırmalar, müziğin beyinde bıraktığı tesirlere dair daha derinlemesine bir anlayış geliştirmeyi amaçladı. Çeşitli müzik çeşitlerinin beyin işlevleri üzerindeki tesirini inceleyen araştırmalar, müziğin zihinsel sıhhat, anksiyete, depresyon ve bilişsel fonksiyonlar üzerindeki olumlu tesirlerini ortaya koymaya başladı.

MÜZİK VE BEYİN: NASIL BİR ETKİLEŞİM VAR?

Müzik dinlemek, beynin ödül merkezlerini harekete geçirir, beyindeki kimyasal istikrarları değiştirir ve hudut hücrelerini yine yapılandırabileceği bildirildi.

Uzmanlar, müziğin beyindeki ‘duygu merkezi’ olan amigdala ve ‘ödül merkezi’ olan ventral striatum üzere bölgelerde büyük tesirler oluşturduğunu belirtti.

McGill Üniversitesi’nde nöropsikolog ve müzik bilimcisi Dr. Daniel Levitin, “Müzik, beyinde daha evvel yapılan hiçbir aktiflikte gözlemlenmeyen bir etkileşim biçimi yaratır. Müzik, beynin çok farklı bölgeleriyle irtibata geçerek genel ruh halimizi etkiler” dedi.

Bunun yanı sıra, müziğin dinlenmesinin dopamin düzeylerini artırarak, bireye keyif verici bir his sunduğunu belirten uzmanlar, müziğin ruh halini güzelleştirici tesiriyle depresyon ve korku üzere ruhsal rahatsızlıkların tedavisinde potansiyel bir araç olabileceğine işaret etti.

MÜZİK VE ZİHİNSEL SIHHAT: NÖROBİLİMSEL ÇALIŞMALARIN İLERİYE DÖNÜK BEKLENTİLERİ

Nörobilimciler, müziğin tedavi edici gücünü daha âlâ anlamak emeliyle farklı müzik cinslerinin beyindeki tesirlerini incelemek için projeler başlattı. Bilhassa klasik müzik, tabiat sesleri, jazz ve rock üzere farklı cinslerin beyin üzerinde nasıl bir tesir oluşturduğuna dair yapılan çalışmalar, zihinsel sıhhatin uygunlaştırılması için yeni yollar keşfetmeyi amaçladı.

Tufts Üniversitesi’nde nörobilimci ve müzik araştırmacısı Dr. Ani Patel, “Müzik, beynin birçok alanını harekete geçirebilir. Bu, yalnızca bir cümbüş aracı olmanın ötesine geçer; birebir vakitte bir tedavi biçimi olabilir. Biz, müziği depresyon, anksiyete, hatta Alzheimer hastalığı üzere rahatsızlıklar üzerinde olumlu tesirler yaratacak formda kullanabiliriz” açıklamasını yaptı.

MÜZİK TERAPİ: BEYİN, KENDİNİ ONARIYOR

Müzik terapisi, birçok hastalıkla uğraşta faal bir tedavi formülü olarak öne çıkıyor. Bilhassa depresyon ve anksiyeteyi tedavi etmek için kullanılan müzik terapisi, zihinsel sıhhati düzgünleştiren ve beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzenleyen güçlü bir araç olarak kabul ediliyor.

Yapılan çalışmalar, müzik terapilerinin bilhassa travma sonrası gerilim bozukluğu (PTSD) yaşayan bireyler üzerinde olumlu tesirler oluşturduğunu gösterdi.

Keele Üniversitesi’nde müzik psikolojisi profesörü Dr. Alexandra Lamont, müzik terapisinin duygusal güzelleşme üzerindeki gücünü vurguladı:

“Müzik, insanların kendilerini söz etmeleri, duygusal rahatlama sağlamaları ve travma sonrası iyileşmeleri için çok değerli bir yol olabilir. Beyinde müzikle ilişkilendirilen olumlu değişiklikler, duygusal ve zihinsel sıhhati büyük ölçüde güzelleştirebilir.”

MÜZİK, BEYNİN YAPISINI DEĞİŞTİREBİLİR Mİ?

Beyin plastisitesi, beynin yeni tecrübelere ahenk sağlama ve kendi yapısını değiştirme yeteneği.

Müzik, beynin bu plastisiteyi artırabilir. Araştırmalar, müzik eğitimi alan bireylerin, beyinlerinin daha güçlü ve ilişkili olduğunu gösteriyor. Bilhassa müzikle ilgilenen şahısların, lisan ve motor hünerler üzere bilişsel alanlarda daha yüksek performans gösterdiği gözlemlendi.

Harvard Üniversitesi nörologu Dr. Gottfried Schlaug, “Müzik dinleme ve müzik yapma süreçleri, beynin daha verimli çalışmasını sağlar. Müzik, beynin sağlıklı bir formda çalışmasına ve vakitle daha güçlü bir yapıya sahip olmasına yardımcı olabilir” dedi.

MÜZİK, BEYNİN LİSANINI KONUŞTURUYOR

Müzik ve beyin ortasındaki alakanın derinlemesine incelenmesi, müziğin yalnızca bir sanat kolu olmanın ötesinde, beyindeki nörokimyasal süreçleri etkileyen ve zihinsel sıhhat üzerinde güçlü bir güzelleştirici tesiri olan bir araç olduğunu gösterdi.

Müziğin beyindeki nöroplastisiteyi artırma, ruh halini uygunlaştırma ve genel güzellik halini güçlendirme potansiyeli, bilimsel araştırmalarla her geçen gün daha da doğrulandı.

İleriye dönük araştırmalar, müzikle tedavi edilmesi gereken zihinsel sıhhat problemleri ve beyin işlevleri üzerinde daha fazla bilgi sunmayı vaat etti. Bu noktada, müziğin şifa verici gücüyle beyin ortasındaki alakayı daha düzgün anlamak, bilim insanlarının kıymetli bir gayesi olmaya devam etti.