Arkeologlardan 2 milyon yıllık keşif: İnsanlık tarihinde önemli bir halka daha gün yüzüne çıktı
Güney Afrika’nın “İnsanlığın Beşiği” olarak bilinen bölgesinden çıkarılan dört Paranthropus robustus fosili, insan evrimi hakkında yeni kapılar araladı. Birinci sefer 1938 yılında keşfedilen bu çeşit, kalın çene yapısı ve iri dişleriyle dikkat çekiyor. Fakat cinsiyet, tıp çeşitliliği ve genetik farklılık üzere birçok temel soru bugüne kadar yanıtlanamadı. Eski DNA buluntuları, Afrika’nın sıcak ikliminde yeterli korunmadığı için bilim insanları bu sorulara yanıt bulamıyordu.
DİŞ MİNELERİNDEN GELEN ÇIĞIR AÇAN BULGULAR
Avrupa ve Afrika’dan moleküler biyoloji, kimya ve paleoantropoloji uzmanları, tahlili paleoproteomikte aradı. Swartkrans Mağarası’ndan çıkarılan fosillerin diş minelerinden alınan protein örnekleri, yaklaşık 2 milyon yıl öncesine ilişkin bilgi taşıyordu. Çalışmayı yürüten gruptan Dr. Lazarus Kgasi’nin izniyle kullanılan örneklerde iki bireyin erkek, ikisinin ise bayan olduğu tespit edildi.
FARKLILIKLAR, YENİ ÇEŞİTLERİ İŞARET EDİYOR MU?
Araştırma sürecinde el edilen en dikkat alımlı bulgu ise diş minesinde vazifeli enamelin isimli proteindeki amino asit farklılığı oldu. İki birey, çağdaş beşerler ve başka büyük insansı maymunlarla ortak bir amino asit taşırken, öbür ikisinde sadece Paranthropus’a has olduğu düşünülen bir yapı bulundu. Dahası, bireylerden biri her iki amino asit varyantını da taşıyordu. Bu, birinci kere bu kadar eski bir proteinde heterozigotluk gözlemlenmesi manasına geliyor.
Bu durum, tıp içi çeşitlilikten çok, birden fazla Paranthropus çeşidinin var olabileceğine dair güçlü bir ipucu. Araştırma, morfolojik tahlillerle moleküler bilgilerin birleştirilmesinin, evrimsel geçmişi anlamada nasıl tesirli bir formül sunduğunu gösterdi.
FOSİL MİRASINI KORUMAK ÖNCELİK
Araştırmalar sırasında sırf asgarî seviyede numune alındı ve tüm çalışmalar Güney Afrika’nın kültürel miras maddelerine uygun yürütüldü. Mahallî laboratuvarlar sürece dahil edilerek bilimsel kapasite artırıldı.
Bu çığır açıcı teknik sayesinde, Afrika’da bulunan en eski insan cetlerinin genetik geçmişi artık daha net halde tahlil edilebilecek. Gelecek tahliller, insan soy ağacındaki karanlık noktaları aydınlatma potansiyeli taşıyor.
