Yanlış bilinen kanser efsanelerini uzmanlar anlattı
Kanser, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ve hakkında en çok yanlış bilginin dolaştığı hastalıklardan biri.
Sosyal medyadan kulaktan kulağa yayılan mitler, hem hastaların hem de sağlıklı bireylerin başını karıştırdı.
Uzmanlar, bilimsel araştırmalar ışığında bu yanlış inançları çürütüyor ve erken teşhisin değerini vurguladı.
Uzmanlar, kanserle ilgili gerçek bilinen yanlışları masaya yatırdı.
Mit 1: Kanser Bulaşıcıdır
Toplumda sıkça duyulan “Kanser bulaşıcıdır” inanışı, büsbütün bir efsane. Uzmanlar, “Kanserin kendisi bulaşıcı değildir. Lakin kimi virüsler, örneğin Hepatit B, Hepatit C ve İnsan Papilloma Virüsü (HPV), belli kanser çeşitlerinin riskini artırabilir. Bu virüslerin bulaşması, kanserin değil, sırf risk faktörünün yayılması manasına gelir” dedi.
Dr. Siddhartha Mukherjee, Pulitzer ödüllü kitabı The Emperor of All Maladies’te, kanserin biyolojik bir süreç olduğunu ve şahıstan şahsa bulaşmadığını net bir biçimde ortaya koydu.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) bilgilerine nazaran, enfeksiyon kaynaklı kanserler global kanser hadiselerinin yalnızca %16-18’ini oluşturdu.
Mit 2: Şeker Tüketimi Kanseri Besler
“Şeker yememelisin, kanseri beslersin” kelamı, kanser hastalarının en sık duyduğu yanlışlardan biri.
Uzmanlar, bu inanışın bilimsel bir temeli olmadığını vurguladı:
“Kanser hücreleri, olağan hücreler üzere güç için şeker kullanır. Fakat şeker tüketiminin kanseri büyüttüğüne ya da şekersiz diyetin kanseri güzelleştirdiğine dair hiçbir bilimsel ispat yok.”
Nature mecmuasında yayımlanan bir çalışma, şeker tüketiminin kanser hücrelerinin büyümesini direkt hızlandırmadığını, lakin çok şekerli diyetin obeziteye yol açarak dolaylı olarak birtakım kanser tiplerinin riskini artırabileceğini gösterdi.
Uzmanlar, istikrarlı bir diyetin kıymetine dikkat çekiyor ve şekerin büsbütün kesilmesinin gereksiz olduğunu belirtti.
Mit 3: Biyopsi ve Ameliyat Kanseri Yayır
“Bıçak bedelse kanser yayılır” korkusu, birçok hastanın biyopsi ya da cerrahi tedaviden kaçınmasına neden oluyor. Prof. Dr. Öven, bu inanışın bilimsel desteği olmadığını vurguladı:
“Biyopsi, kesin kanser tanısı için tek formüldür ve hakikat yapıldığında kanserin yayılmasına neden olmaz.”
Amerikan Kanser Derneği (ACS), biyopsi ve cerrahi süreçlerin kanser hücrelerini yaydığına dair hiçbir delil olmadığını belirtti.
Dr. Mukherjee, biyopsinin sadece tanıyı netleştirmekle kalmayıp, birebir vakitte genetik testlerle şahsileştirilmiş tedavilere imkan sağladığını söz etti.
Mit 4: Kanser Her Vakit Ölümcüldür
Kanserin her vakit vefatla sonuçlandığı niyeti, hastaları ümitsizliğe sürükledi.
Uzmanlar, “Erken teşhis edilen kanser çeşitlerinde, örneğin göğüs, prostat ve kolon kanserlerinde, tedavi başarısı %90’ın üzerine çıkabiliyor” dedi.
The Lancet mecmuasında yayımlanan bir araştırma, akıllı ilaçlar ve immünoterapi üzere yenilikçi tedavilerin, ileri evre kanserlerde bile uzun müddetli sağkalım sağladığını ortaya koydu.
Mit 5: Bitkisel Eserler Kanseri Tedavi Eder
Zerdeçal, çörek otu yağı ya da öbür bitkisel kürlerin kanseri tedavi edebileceği savı, hastaları bilimsel tedavilerden uzaklaştırabiliyor.
Dr. Mukherjee, bitkisel tedavilerin destekleyici olarak kullanılabileceğini, lakin asla ana tedavinin yerini alamayacağını vurguladı.
Journal of Clinical Oncology’de yayımlanan bir makale, doktor kontrolü olmadan kullanılan bitkisel eserlerin karaciğer ve böbrek hasarına yol açabileceğini gösterdi.
ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIR
Uzmanlar, kanserle uğraşta en kıymetli silahın erken teşhis olduğunu vurguladı.
Uzmanlar, göğüs kanseri özelinde, “40 yaşından itibaren nizamlı mamografi, erken teşhiste hayati değer taşıyor” dedi.
WHO, kanser tarama programlarının göğüs, kolon ve rahim ağzı kanserlerinde mortaliteyi %30-50 oranında azalttığını bildirdi.
Kanserle ilgili mitler, sırf hastaları değil, sağlıklı bireyleri de yanlış yönlendirebiliyor.
Uzmanlar, sağlam kaynaklardan bilgi alınmasını ve onkoloji uzmanlarının tekliflerine uyulmasını tavsiye etti.
