Bulgaristan cari işlem dengesinde sürpriz

Bulgaristan Merkez Bankası bilgilerine nazaran ülke, Haziran 2025’te 208,1 milyon avro cari fazla verdi. Geçen yılın birebir devrinde bu sayı 74,1 milyon avro düzeyindeydi. Dokuz ay süren açık periyodunun akabinde fazla verilmesi, iktisatta dikkat cazibeli bir toparlanmaya işaret etti.

TURİZM GELİRLERİNİN GÜCÜ

Fazlanın en değerli kaynağı, 954,6 milyon avroya yükselen hizmetler kalemi oldu. Bilhassa turizm ve nakliyattan elde edilen gelirler, Bulgaristan iktisadını destekledi. Misal bir durum Türkiye için de geçerli. Türkiye İstatistik Kurumu bilgilerine nazaran, Türkiye’nin cari açığında yaz aylarında görülen daralmanın en büyük nedeni yeniden turizm gelirleri oluyor.

MAL TİCARETİNDE ORTAK SORUN

Her iki ülkede de hizmet gelirlerindeki artış olumlu bir tablo çizse de mal ticaretinde meseleler devam ediyor. Bulgaristan Haziran 2025’te 422 milyon avro dış ticaret açığı verirken, Türkiye’de de emsal halde yüksek güç ithalatı dış ticaret açığının en önemli kaynağı olmaya devam ediyor. Uzmanlara nazaran, iki ülkenin ortak zorluklarından biri ihracat gelirlerinin ithalatı karşılamada yetersiz kalması.

GELİR TRANSFERLERİ VE PERSONEL DÖVİZLERİ

Bulgaristan’da birincil gelir açığı 404,8 milyon avroya gerilerken, personel dövizlerini de kapsayan ikincil gelir fazlası 80,2 milyon avroya düştü. Türkiye’de de yurtdışında yaşayan vatandaşların gönderdiği dövizler cari açığın kapanmasında kıymetli rol oynuyor. Bilhassa Avrupa’daki Türkler, Türkiye için bu kalemde besbelli bir katkı sağlıyor.

TÜRKİYE İÇİN ÇIKARIMLAR

Bulgaristan’ın tecrübesi, turizm gelirlerinin cari dengeyi nasıl güçlü biçimde etkileyebildiğini bir sefer daha gösteriyor. Türkiye için de emsal bir tablo kelam konusu. Lakin her iki ülkenin dış ticaret açığını azaltacak yapısal adımlara gereksinimi bulunuyor. Güç bağımlılığının azaltılması, katma bedelli ihracatın artırılması ve finansal kırılganlıkların denetim altına alınması önümüzdeki periyotta belirleyici olacak.