Avrupa’nın geleceğine dair bir fikir edinmek için merkez sağ Avrupa Halk Partisi’nin (EPP) bugün Berlin’de gerçekleştirdiği toplantıdan öteki bir yere bakmanıza gerek yok.
Almanya’daki Hıristiyan Demokrat Birliği (CDU) Lideri ve ülkenin en muhtemel müstakbel Şansölyesi Friedrich Merz, yaklaşan seçim gayreti için birliklerini harekete geçirmek üzere Avrupa siyasi ailesi EPP’yi toplantıya çağırdı. Avrupa Komisyonu Başkanı ve dokuz ulusal önder bu davete olumlu yanıt karşılık verdi.
Friedrich Merz’in Hıristiyan Demokratları tıpkı CDU ve Bavyera’daki Hıristiyan Sosyal Birliği CSU İttifakı, 23 Şubat’taki Alman Federal Seçimleri’ni kazanması durumunda Avrupa Birliği’ni (AB) taleplerine boyun eğdirmeye çalışacak.
CDU’nun en ülkü senaryosunda, Friedrich Merz Avrupa Kurulu başkanları ortasında birinci sırada yer alacak, Ursula von der Leyen (CDU) partisinin Berlaymont’un düzenleyici fanatikleri olarak gördüğü şahısları dize getirecek ve EPP parlamento grubu başkanı Manfred Weber (CSU) çoğunlukları belirleyecektir. Fakat öteki şartlarda durum daha karanlık olabilir.
CDU Başkanı, Hıristiyan Demokrat üçlünün 2029’daki misyon müddetlerinin sonuna kadar AB’nin rekabet gücünü ve güvenliğini güçlendirememesi halinde çok sağın Almanya ve Avrupa’da iktidara gelebileceğinden korkuyor.
JULES VE JİM… VE URSULA
Alman basınında yer alan haberlere bakıldığında siyasi mesleğine 1980’lerde AP milletvekili olarak başlayan Friedrich Merz’in AB’ye ve Fransa ve Polonya üzere müttefiklerle uyuma kafayı takmış durumda olduğu gözüküyor.
Almanya’da çıkan bir habere nazaran mevcut Şansölye Olaf Scholz’un Avrupa siyaseti konusundaki pasifliğine atıfta bulunarak “Şansölye olarak tekrar onun üzere birine gereksinimimiz var” sorusu soruluyor.
CDU içinde Friedrich Merz’in Avrupa’ya olan sevgisi ve bilhassa de Ekim ayında Brüksel’e yaptığı ziyaretle ilgili pek çok anlatı dolaşıyor. O, Avrupa bölgesini avucunun içi üzere bildiği, AB jargonuna hakim olduğu ve EPP milletvekilleriyle yaptığı görüşmeler sırasında titizlikle not tuttuğu için övülüyor.
Friedrich Merz’in AB’yi önemsemek için yeterli bir nedeni var. Brüksel, onun rekabetçilik ve güvenlik programının büyük bir kısmının hayata geçirilmesi için anahtar pozisyonunda. CDU’lu aday bilhassa, %60’ı AB ile kontaklı olan Alman işletmelerini felce uğratan bürokrasiyi azaltmayı ve göçü azaltmayı planlıyor. Friedrich Merz ayrıyeten Avrupa iltica mevzuatını değiştirmeyi ve ön saflarda yer alan ülkelerle işbirliği yapmayı da çoktandır gündeminde tutuyor.
Şaşırtıcı bir biçimde Alman iş dünyası yanlısı CDU’nun kimi üyeleri Ursula von der Leyen’in Avrupa için Yeşil Anlaşma’sını tüm düzenleyici problemlerin kaynağı olarak görürken, Komisyon Başkanı, Friedrich Merz ve Manfred Weber birebir siyaset istikametinde ilerliyor.
Önde gelen Alman siyasilerinden biri “uzun müddettir yol arkadaşı olarak birbirlerini en yeterli formda anlayan Angela Merkel ve Ursula von der Leyen’in aksine”, Avrupa Komisyonu Başkanı ve CDU Başkanı’nın zıt kişilikleriyle “önce birlikte çalışmanın bir yolunu bulmaları gerektiğini” belirtiyor.
Ancak ikili ortasındaki alakanın bu kadar sıcak olması beklenmemeli zira kaynağa nazaran iki başkanın sahip olduğu üzere bir bağlantının tekrarlanması güç olacaktır.
Ancak hususa aşina olanlar Manfred Weber’in de dahil olduğu üçlü ilginin şu anda “güven dolu” olduğu konusunda fikir birliği sağlamış gözüküyor.
Bu nedenledir ki siyasi kararlar ekseriyetle Berlin ve Brüksel ortasında her seviyede koordineli ilerleyebiliyor. EPP önderlerinin Berlin’de, AB düzenlemelerini tasfiye etme kararlılıklarının altını çizen ortak bir dokümanla sonuçları onaylamaları bekleniyor.
BERMUDA ÜÇGENİ Mİ?
Brüksel’de sık sık olduğu üzere Friedrich Merz’in istek listesi, mevzuatın özgün formunu kaybetme eğiliminde olduğu üç ana AB kurumu ortasındaki Bermuda Üçgeni’nde tıkanıp kalma tehlikesiyle karşı karşıya.
CDU/CSU’nun savlı Avrupa siyasetlerinin Brüksel’de uygulanmasının, bilhassa de bürokrasinin azaltılması ve Kurul üzerinde baskı kurulması kelam konusu olduğunda, kolay olmayacağı da uzmanlar tarafından ortaya atılan tezlerin başında yer alıyor.
Avrupa Komite’nin Berlin’deki 32,000 çalışanının bilhassa de düzenleme yanlısı İklim Hareketi Genel Müdürlüğü’nde, rekabetçilik ve deregülasyon konusundaki notu almadığına dair dehşetler da mevcut. Ursula von der Leyen’in şirketlerin raporlama yükümlülüklerini azaltacak amiral gemisi niteliğindeki AB torba yasası şimdilik yetersiz görülüyor.
Avrupa neden sağa yattı
Komisyon Başkanı ayrıca göç politikalarının sıkılaştırılması ve etraf düzenlemelerinin geri çekilmesi fikrine sıcak bakmayan Toplumsal Demokrat Komite Üyelerini de hesaba katmak zorunda.
Diğer partiler de işbirliği yapmama ve güçlü raportörlük durumları yoluyla tesir yaratarak Manfred Weber’in parlamentoda çoğunluğu sağlama vazifesini zorlaştırıyor. Açıkça söz etmek gerekirse Sosyalistlerin ve Yeşillerin bürokratik yükü azaltmak üzere bir istekleri yok.
Bu nedenle olsa gerek Manfred Weber, “Ukrayna, hukuk ve Avrupa yanlısı” güçlerle işbirliği yaparak çoğunluk oluşturmak için sağına döndü ve EPP ile birlikte oy kullanan daha da sağda olanları zımnen tolere etti Ancak bu durumdan herkes mutlu değil…
ÜÇLÜ ÇATIŞMA
Yasamanın hudutları göz önüne alındığında, kimileri beklenen Şansölye’nin Brüksel’e yalnızca piramidin doruğundan sesleneceğinden korkuyor. CDU sabırsızlansa ve EPP’nin kendi durumunu izleyeceğinden emin olarak Brüksel’e gitmesi de mümkün gözüküyor.
İlgililerinin hatırlayacağı üzere Friedrich Merz, geçen yıl Şansölye adaylığını teyit ettikten sonra “Komisyon Başkanı ile görüşmek ve kıymetli olduğunu düşündüğümüz kimi bahisleri önermek” için Brüksel’e gideceğini kesin bir lisanla açıkladı. Önceliği otomobillerdi. Ve daha spesifik olarak bir yanılgı olduğunu düşündüğü içten yanmalı motorlu yeni arabaların satışının yasaklanmasına yönelik bir AB planı…
Ursula von der Leyen, Friedrich Merz’in “büyük” planlarını dinlemek için beklemedi ve bunun yerine Amerika Birleşik Devletleri ve İsviçre’ye gitti.
CDU Başkanı, Avrupa Konseyi’ndeki ulusal başkandan oluşan EPP çoğunluğunu öteki kurumlar üzerindeki baskıyı arttırmak için kullanmaya hazırlanırken, Berlin’de ise safları sıklaştırma siyasetini da güçlendiriyor.
Friedrich Merz, Ursula von der Leyen ve Manfred Weber %99.9 birebir fikirde olduğu açık. Çok sağın da ismi anılanların peşlerine takılmasıyla, geriye kalan %0.1’lik kesim Avrupa’nın geleceğinde büyük bir fark yaratabilir. İşte Avrupa’daki son seçimlerden sonra sıklıkla dillendirilen ve Almanya özelinde ortaya çıkan son durumla daha da alevlenen tartımaların da tam göbeğinde bu soru yatıyor: Azınlığın kararı, çoğunluğu karanlığa götürür mü? Veyahut “Quo vadis Europa?”