Yapılan kapsamlı bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, bu ucuz ve yaygın ilacın, bilhassa kolorektal (kalın bağırsak) kanser başta olmak üzere çeşitli kanser tiplerinin tedavisinde ve nüks riskini azaltmada kıymetli bir gizeme işaret etti.
BİLİMSEL BİLGİLER IŞIĞINDA BÜYÜK GİZEM
Aspirinin kanser üzerindeki potansiyel tesirlerini inceleyen çok sayıda çalışma, umut verici sonuçlar ortaya koydu.
Örneğin, İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden nöroloji profesörü Prof. Dr. Peter Rothwell liderliğindeki araştırmalar, günlük düşük doz aspirin kullanımının, başta gastrointestinal (sindirim sistemi) kanserler olmak üzere, birçok yaygın kanser tipinden kaynaklanan vefatları uzun vadede değerli ölçüde azalttığını gösterdi.
The Lancet mecmuasında yayımlanan bu çalışmada, aspirinin kanser vefatlarını genel olarak %20 civarında düşürdüğü, gastrointestinal kanserlerde ise bu oranın daha yüksek olduğu belirtildi.
Rothwell, aspirinin tesirinin ilacın kullanım müddeti arttıkça belirginleştiğini ve kanser gelişiminin erken kademelerini yavaşlatarak yahut engelleyerek çalıştığını öne sürdü.
Özellikle kalın bağırsak kanseri nüksü konusunda yapılan son klinik denemeler, aspirinin bir hassas tıp aracı olarak kullanılabileceğini ortaya koydu.
İsveç’teki Karolinska Enstitüsü ve Karolinska Üniversite Hastanesi’nden cerrah Anna Martling’in de dahil olduğu çalışmalar, makul genetik mutasyonlara (özellikle PIK3 sinyal yolundaki mutasyonlara) sahip kolorektal kanser hastalarında günlük düşük doz aspirin kullanımının, kanserin nüks etme mümkünlüğünü plasebo kümesine nazaran %55’e varan oranda azalttığını gösterdi.
Kanser ve Alzheimer’ın bilinmeyen arayüzü! İşin uzmanları anlattı
Martling, aspirinin global çapta uygun fiyatlı ve erişilebilir olmasının, tedavideki potansiyelini artırdığını vurguladı.
MEKANİZMALARIN GERİSİNDEKİ DÖNÜŞÜM
Araştırmacılar, aspirinin kanser üzerindeki tesirinin, yalnızca ağrı kesici özelliğiyle değil, temeldeki biyolojik düzenekleri hedeflemesiyle gerçekleştiğini belirtti.
Harvard T.H. Chan Halk Sıhhati Okulu’nda profesör ve Mass General Kanser Merkezi’nde epidemiyoloji yöneticisi Dr. Andrew T. Chan, aspirinin kanseri önlemedeki rolünün anlaşılmasında öncü çalışmalara imza attı.
Dr. Chan’a nazaran aspirin, bilhassa kolorektal kanserde tesirli olan, iltihaplanmayı azaltma ve tümör büyümesini teşvik eden prostaglandin üretimini engelleme yoluyla kanserle uğraş ediyor. Ayrıyeten, kanser hücrelerinin metastaz (yayılım) sırasında kendilerini korumak için kullanabileceği trombosit (kan pulcukları) işlevini da sınırladığı düşünüldü.
Dr. Chan ve takımı, aspirinin tesirlerinden en çok yarar görecek bireyleri belirlemek için şahsileştirilmiş tedbire stratejileri ve biyobelirteçler üzerinde çalıştı.
Çocukluk çağı kanserleriyle çabada orijinal dönem
PEKİ RİSKLER? UZMANLARDAN UYARI
Bilimsel topluluk, aspirinin potansiyel yararları konusunda heyecanlı olsa da, kullanımının getirdiği riskler konusunda da uyardı.
Günlük aspirin kullanımının, bilhassa yaşlılarda ve kan sulandırıcı ilaç kullananlarda, gastrointestinal (mide-bağırsak) kanama riskini artırdığı biliniyor. Bu nedenle uzmanlar, kişinin hayat usulü ve genetik risk faktörlerini dikkate alarak, fayda-risk istikrarının dikkatli bir biçimde kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Dr. Chan ve başka araştırmacılar, herkes için geçerli tek bir doz yaklaşımından uzaklaşarak, tedaviyi bireyin risk profiline nazaran uyarlamanın hayati değer taşıdığını belirtti.
Aspirin, kanser tedavisinde büyük bir dönüşüm potansiyeli barındırsa da, bu sürpriz gelişmenin klinik uygulamaya tam olarak aktarılması için daha fazla araştırmaya ve şahsileştirilmiş tedavi kılavuzlarına muhtaçlık duyuldu. Bu gizemin çözülmesi, gelecekte milyonlarca hastanın hayatını güzelleştirebilir.