Bilim kurgu filmlerinde zamanda yolculuk! Zamanda yolculuk filmleri
Bilim kurgu sinemaları, izleyicilere hayal gücünün hudutlarını zorlayan senaryolar sunar. Bunlardan en dikkat cazip ve tanınan olanı ise “zamanda yolculuk” kavramı.
“Back to the Future” (Geleceğe Dönüş), “The Terminator” (Terminatör) ve “Avengers: Endgame” üzere üretimler, vakitte seyahati yalnızca bir kurgu olarak değil, aksiyon dolu öykülerin merkezine yerleştiriyor. Lakin bu kavramın, bilim dünyasında da tartışılan ve vakit zaman gerçek olabilme potansiyeli taşıyan bir bahis olduğunu biliyor muydunuz? İşte tüm ayrıntılar…
ZAMANDA SEYAHAT: FİZİKÎ OLARAK MÜMKÜN MÜ?
Zamanda seyahat fikri, bilim insanları tarafından çok uzun yıllardır inceleniyor. Lakin, bu mevzuda yapılan araştırmaların birçok, teorik fizik alanıyla hudutlu.
Dr. Kip Thorne, Nobel ödüllü fizikçi ve vakit seyahati üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan bir isim.
Thorne, “Eğer vakit seyahati mümkünse, bunun, Einstein’ın görelilik teorisine dayalı olarak mümkün olabileceğini düşünüyoruz” diyor. Görelilik teorisi, vaktin ve uzayın birbirine bağlı olduğunu ve büyük kütlelerin ya da suratların vakit üzerinde tesirler yaratabileceğini öngörür. Bu da demektir ki, uzay-zamanın bükülmesiyle bir cins “zaman kapısı” açılabilir.
Thorne’un öne sürdüğü “solucan delikleri” teorisi, vakit seyahatinin temelini atmaktadır. Solucan delikleri, uzay-zamanın içinde bir çeşit tünel olarak fonksiyon görebilir ve teorik olarak bir noktanın vakit içinde öbür bir noktasına ulaşmak için kullanılabilir. Fakat, bu tünellerin varlığı şimdi gözlemlenmemiştir ve onları kullanmak için gereken güç seviyeleri, mevcut teknolojiyle imkansızdır.
ZAMANIN TABİATI VE GÖRELİLİK
Albert Einstein’ın görelilik teorisi, vakit ve uzayın birbirine bağlı olduğunu öne sürer. Bu teori, vaktin sabit bir süratle aktığına dair klasik anlayışı yıkmıştır. Dr. Albert Einstein’ın 1905’te ortaya koyduğu özel görelilik teorisine nazaran, ışık suratına yaklaşan bir obje, vaktin daha yavaş geçtiğini tecrübeler. Bu da demek oluyor ki, ışık suratına yakın suratlarla hareket eden bir uzay aracı, vaktin akışını yavaşlatabilir ve bu formda “geleceğe” seyahat yapılabilir. Fakat, bunun için gereken suratlara ulaşmak şu anki teknolojiyle mümkün değil.
Dr. Brian Greene, ünlü fizikçi ve vaktin tabiatına dair birçok yazı yazan bir diğer uzman.
Greene, vaktin “gerçekten” nasıl işlediğini anlamanın, çağdaş fiziğin en büyük gizemlerinden biri olduğunu belirtiyor. “Zaman seyahatinin fizikî hudutlarını anlamak, cihanın temel tabiatını kavrayabilmek için epey önemlidir” diyen Dr. Greene, zamanın aslında bir “dönüşüm” değil, bir “ilgi alanı” olduğunu savunuyor. Yani, vaktin bükülmesi, fizikî bir fenomenin sonucu olarak gerçekleşebilir.
ZAMANDA SEYAHAT VE KUANTUM MEKANİĞİ
Zamanda seyahati anlamak için sırf görelilik teorisi değil, birebir vakitte kuantum mekaniği de değerli. Kuantum mekaniği, atom altı parçacıkların davranışlarını anlamaya çalışan bir teori.
Kuantum seviyede, parçacıklar bir anda farklı durumlarda bulunabilirler. Bu tıp belirsizlikler, kimi bilim insanlarının vakit seyahatine dair daha farklı perspektifler geliştirmelerine yol açtı.
Dr. Michio Kaku, teorik fizikçi ve kuantum mekaniği üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan bir başka uzman, “Zamanda seyahat, kuantum mekaniğinin belirsizlik ve paralel evrenler üzerine kurulu fikirlerinden faydalanabilir” diyor.
Kaku, kuantum seviyede vaktin birden fazla paralel kozmosta var olabileceğini ve bu kainatlar ortasında geçiş yapmanın teorik olarak mümkün olabileceğini öne sürüyor. Bu cins bir “çoklu evren” teorisi, bilim kurgu sinemalarında sıkça yer alan paralel dünyalar ve vakit seyahati fikrini bilimsel bir temele oturtuyor.
ZAMANDA SEYAHAT SİNEMALARI VE GERÇEKLİK ORTASINDAKİ FARKLAR
Bilim kurgu sinemaları, izleyicilere vakitte seyahatin getirdiği aksiyon ve dramayı gösterirken, gerçek dünyada vakit seyahatinin fizikî maddeleri çok daha karmaşık.
Teorik fizikçi ve vaktin tabiatı üzerine yazılar yazan bir öteki uzman Dr. Sean Carroll, “Zaman seyahati, sinema senaryolarında karşımıza çıkan halde değil, çok daha karmaşık ve hudutlu bir halde olabilir. Bugün, vakitte seyahat yapabilmek için gereken fizikî şartları sağlamamız mümkün değil” diyerek, bu tıp senaryoların bilimsel sonlarını vurguladı.
