Uluslararası nefroloji uzmanları, yıllardır süren bilimsel çalışmalarla desteklenen ikazlarını yeniledi.
Böbrek sıhhatini tehdit eden üç yaygın besin, günlük diyetin zımnî katilleri olarak nitelendirildi.
Healthline ve National Kidney Foundation’ın (NKF) raporlarında vurgulandığı üzere, fazla tuz, bilinmeyen şeker ve işlenmiş etler, böbrek işlevlerini yavaş yavaş erozyona uğrattı. Bu besinler, kan basıncını yükselterek ve toksin birikimini tetikleyerek, milyonlarca beşerde kronik böbrek hastalığının (CKD) kapısını araladı.
NKF’nin yayımladığı bir kohort çalışması, ultra-işlenmiş besinlerin tüketiminin CKD riskini %24 artırdığını gösterdi. Bu bulgu, American Journal of Kidney Diseases’ta ayrıntılandırıldı.
Johns Hopkins Üniversitesi’nde nefrolog olarak misyon yapan Dr. Casey Rebholz, çalışmanın baş araştırmacısı olarak, “Bu besinler, böbreklerin filtreleme kapasitesini aşındırdı ve erken ikaz sinyalleri vermeden kalıcı hasar bıraktı” sözünü kullandı. Rebholz’un takımı, 14 binden fazla yetişkini izleyerek, yüksek tuzlu ve şekerli besinlerin böbrek dokusunu nasıl zayıflattığını belgeledi.
Benzer halde, Cleveland Clinic’ten kayıtlı diyetisyen Susan Meyer, “Böbrekler, bedenin sessiz nöbetçileriydi; bu üç besin ise kapılarını zorlayan hırsızlar üzere davrandı” diye konuştu.
Meyer, renal diyet protokollerinde bu besinleri sınırlamanın, hastalık ilerlemesini %30 yavaşlattığını belirten datalara atıfta bulundu.
İlk tehdit, fazla tuz olarak öne çıktı. NIDDK (National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases) datalarına nazaran, yüksek sodyum alımı kan basıncını fırlatarak böbrek damarlarını daralttı ve filtrasyon suratını düşürdü. Bir porsiyon cips yahut konserve çorba, günlük sodyum limitini (2.300 mg) aşarak, böbreklerde sıvı tutulumu ve iltihaplanmaya yol açtı.
Piedmont Healthcare’den diyetisyen Sally Brozek, “Tuz, böbreklerin doğal istikrarını bozdu; yıllarca fark edilmeden hipertansiyonu tetikledi ve organ hasarını hızlandırdı” dedi.
Yayımlanan bir meta-analiz, fazla tuz tüketiminin CKD riskini %20 artırdığını kanıtladı. İkinci olarak, bilinmeyen şeker böbrekleri vurdu. CDC (Centers for Disease Control and Prevention) raporlarında, şekerli içecekler ve işlenmiş besinlerdeki fruktozun, obezite ve diyabeti körükleyerek böbrek filtrelerini tıkadığı belirtildi. Bir kutu kola, 39 gram şeker yüküyle böbreklerde glukoz birikimine neden oldu ve insülin direncini tetikledi. WebMD’nin bir kohort incelemesinde, günde bir diyet kola içen bayanlarda böbrek işlevinin 20 yılda %30 gerilediği saptandı. Bu bulgu, şekerin böbrek hücrelerini oksidatif gerilime maruz bıraktığını ortaya koydu.
NKF Baş Bilim Sorumlusu Dr. Kerry Willis, “Şeker, böbreklerin güç istikrarını altüst etti; diyabet olaylarının %33’ünde böbrek yetmezliğinin tetikleyicisi olarak rol oynadı” halinde konuştu.
Üçüncü tehlike ise işlenmiş etlerdi. Verywell Health’in tahliline nazaran, sosis, salam ve pastırma üzere besinler, yüksek fosfor ve sodyum içerikleriyle böbreklerde mineral birikimine yol açtı. Bir dilim bacon, 345 mg sodyumla böbrek yükünü artırdı ve protein atıklarının filtrasyonunu zorlaştırdı.
Mirmiran ve grubunun prospektif çalışması, haftada üç porsiyondan fazla işlenmiş et tüketenlerde CKD riskinin %15 yükseldiğini gösterdi.
Commonwealth Nephrology Associates’ten nefrologlar, “Bu etler, böbreklerin protein sürece kapasitesini aştı ve kronik iltihaplanmayı başlattı” ikazında bulundu. Uzmanlar, bu besinleri sınırlamanın böbrek ömrünü uzattığını vurguladı.
Dr. Rebholz, “Dengeli bir diyetle, böbreklerinizi muhafazanın yolunu açtık; taze sebzeler ve düşük sodyumlu seçenekler, hasarı aksine çevirebildi” dedi.
NKF, ferdî diyet planları için nefroloji uzmanlarına istişareyi önerdi. Bu ihtarlar, global CKD hadiselerinin %10’unu önleyebilecek bir dönüm noktası olarak kaydedildi.