CHP’li Erhan Adem’den yaş çay alım fiyatına tepki: Bu fiyat değil, hak gaspıdır
Adem, yaş çay alım fiyatlarına ait olarak yaptığı açıklamada, 2025 yılı yaş çay alım fiyatının 25 lira 44 kuruş olarak açıklandığını anımsattı. Bu sayının ne üreticinin kederine deva olacağını ne de Karadeniz’in emeğine kıymet vereceğini tabir eden Adem, şunları kaydetti:
“Açıklanan fiyatla üreticiye deniyor ki: “Senin terin değersiz, senin emeğin değersiz.” Bu iktidarın üreticiye verebileceği son şey de buymuş; üstelik o da yarım yamalak. Üretici aslında bu fiyatı görmüyor, çayını 16 liraya, 15 liraya, hatta daha da aşağıya vermek zorunda kalıyor. Zira bu ülkede devletin açıkladığı fiyat yalnızca afişlerde kalıyor, alanda kararı yok. Zira iktidar, çayı üreteni değil, o çay üzerinden kar edenleri kollamayı tercih ediyor.
“ÜRETİCİYE HAK DEĞİL, ZULÜM REVA GÖRÜLÜYOR”
Bugün Doğu Karadeniz’in her köşesinde yüz binlerce üretici sabahın köründe bahçeye giriyor. Yağmurun altında, güneşin kavurmasında, çamurun içinde çalışıyor. Çay toplayarak geçimini sağlıyor, evladını okutuyor, borcunu ödüyor, sobasını yakıyor. Fakat tüm bu emeğin karşılığı bir hiç. Zira sistem çökmüş durumda. Zira ÇAYKUR’un kapasitesi bilerek dar tutuluyor, kontenjanlar düşürülüyor, üretici özel kesimin vicdanına terk ediliyor. Zira bu iktidar bir tarım siyasetine değil, bir rant siyasetine sahip. Bugün Hayrat’ta üretici sabahın 10.00’unda çay arabası gelir mi diye yolda bekliyor. Fabrikalar “kontenjan doldu” diyerek kapıları kapatıyor, üretici özel bölüme mecbur kalıyor. Orada da fiyatlar keyfi, ödeme vadeleri 10 aya kadar uzuyor, para geldiğinde aslında enflasyon alıp götürmüş oluyor. Bu üreticiye hak değil, zulüm reva görülüyor.
“BUNA SESSİZ KALMAK, BU ADALETSİZLİĞE ORTAK OLMAKTIR”
Görüyoruz ki bu iktidar, çayın stratejik bir tarım eseri olduğunu unutmuş durumda. Halbuki çay Karadeniz’in ana geçim kaynağıdır. On binlerce ailenin tek desteğidir. Bu kadim eseri bu biçimde kıymetsizleştirmek, üreticiyi yok saymak, halkın alın terini hiçe saymaktır. Bu ülkeyi yönettiğini sav edenler hâlâ çay fiyatının salt sayı açıklamakla çözülmeyeceğini anlamadıysa, ya bu işten anlamıyorlar ya da anlamak istemiyorlar. ÇAYKUR’un hantallığı, özel dalın keyfiliği, iktidarın duyarsızlığı ortasında ezilen üreticinin artık dayanacak gücü kalmamıştır. Bu tablo sürdürülemez. Bu sistem adaletsizdir. Ve bu nizam değişmek zorundadır. Biz soruyoruz: 25 lira 44 kuruşa çay alındığında, üretici 19 liraya gübre alıp, çay hasadını nasıl sürdürecek? Yıl boyunca emeğini bu toprağa veren, çaydan elde edeceği gelirle konutunu geçindirmeye çalışan üreticinin geleceği neden yok sayılıyor? Neden yıllardır kelam verilip çıkarılmayan Çay Kanunu, üreticiyi koruyacak bir yasal teminat hâline getirilmiyor? Bu fiyat değil, bu resmen hak gasbıdır. Buna sessiz kalmak, bu adaletsizliğe ortak olmaktır.“
