CHP’li Karabat: “İç ve dış borçlanma ülkenin gerçek anlamda beka sorunu haline geliyor”
CHP Genel Lider Yardımcısı Özgür Karabat, Türkiye’nin iç ve dış borçlanmasına ait bu yılın 11 ayında 12,9 milyar dolar anapara, 6,6 milyar dolar faiz olmak üzere 19,5 milyar dolar dış borç servisi yapılacağını belirterek, “İç ve dış borçlanma yıldan yıla artıyor. İktisadi bağımsızlığı yok eden bu durum, ülkenin gerçek manada beka sorunu haline geliyor” tabirini kullandı.
CHP Genel Lider Yardımcısı Özgür Karabat, Türkiye’nin iç ve dış borçlanmasına ait dataları toplumsal medya hesabından yayınladı. Karabat, X hesabından yaptığı paylaşımda şunları kaydetti:
“Türkiye sessiz fakat çok riskli bir periyottan geçiyor. İç ve dış borçlanma yıldan yıla artıyor. İktisadi bağımsızlığı yok eden bu durum, ülkenin gerçek manada beka sorunu haline geliyor. Nisan 2022 tarihinden bu yana, iç borçların faiz ödemeleri, anapara ödemelerinden fazla. Bütün borçlarını bugün ödemek istese, 100 liralık anapara borcuna karşılık Hazine’nin 134 lira faiz ödemesi yapması gerekiyor. Dış borçlanmada da vahim bir tablo var. Aralık 2024 Kamu Borç İdaresi Raporu, Ocak-Kasım ortasındaki anapara ve faiz ödemelerinin projeksiyonlarını içeriyor. Kamu geçen yılın 11 ayında 9,7 milyar dolar anapara, 6,7 milyar dolar faiz olmak üzere 16,4 milyar dolar dış borçservisi yapmış. Daha evvel yayınlanan Kamu Borç İdaresi raporlarına baktığımızda, çok daha düşük dış borç ödemeleri yapıldığını görüyoruz. Hazine 2003 yılında toplam 11 milyar dolar dış borç servisi (anapara + faiz ödemesi) yapmış. 2017 yılına kadar 10-11 milyar dolar civarında ödemeler yapıldı. Başkanlık sistemi sonrası dış borç servisi tırmanıyor. 2021 yılından sonra süratli artış başladı ve o yıl 12 milyardoları aşan dış borç servisi gerçekleşti. 2024 yılı Aralık ayında yalnızca bir milyar dolar borç servisiyapılmış olsa, yıllık toplam 17 milyar doları geçiyor.”
“19,5 MİLYAR DOLAR DIŞ BORÇ SERVİSİ YAPILACAK”
2025 yılında borçlara ait durumun vahim olduğunu ve kamunun, borç geri ödemeleri için yeni borç aldığını belirten Karabat kelamlarına şöyle devam etti:
“2025 tablosu ise daha vahim. Hazine 2025 yılı için Ocak-Kasım periyoduna ilişkin ödeme projeksiyonlarını yayınladı. Bu yılın 11 ayında 12,9 milyar dolar anapara, 6,6 milyar dolar faiz olmak üzere 19,5 milyar dolar dış borç servisi yapılacak. 2024 Aralık ayı için yaptığımız varsayımı Aralık 2025 ayı için de yapsak toplam ödeme ölçüsü 20,5 milyar dolara ulaşacak demektir. Sistemi sürdürebilmek için bir yandan iç borcun faizleri patlatılırken, öteki yandan dış borçlanma doruktan doruğa koşuyor. Alınan borçlar katma kıymet yaratan, döviz getiren yatırımlara harcanmadı. Kamu, borç geri ödemeleri için yeni borç alıyor. Carry-trade ile gelen sıcak paralar ile şişirilmiş Merkez Bankası rezervlerine güveniyorlar.”
“BORÇLAR VE ÖDÜNLERLE GİDECEK YOLUNUZ KALMADI”
Dış borç düzeyinin artması ve faize gelen sıcak paranın büyüklüğünün kriz anında Türkiye’nin ödeme konusunda istikrarını bozacağını belirten Karabat, hükümet yetkililerine davette bulunarak yaptığı yazılı açıklamada şu tabirleri kullandı:
“Dış borç servisinin artması ve faize gelen sıcak paranın büyüklüğü, en ufak krizde Türkiye’nin ödemeler istikrarını alt üst edebilir. Türkiye’nin bağımsızlığını dahi etkileyecek bu durum, jeopolitik ödünler verilmesine neden olur. Erdoğan ve ortakları yolun sonuna geldiklerini çok güzel bildikleri için farklı gündemlerle gerçekleri gizlemeye çalışıyorlar. Halkı kandıramıyorsunuz. Borçlar ve ödünlerle gidecek yolunuz kalmadı. Uyarıyorum, yol yakınken buradan dönün.”
