Ege’deki deprem ve yanardağı korkusu! Bodrum, Datça ve Kuşadası tehlikede…

Ege Denizi’nde en küçüğü 1,3, en büyüğü 4,8 olan yüzlerce sarsıntı tespit edildi. Yunanistan’ın turistik adası Santorini’ye arama kurtarma takımı sevk edilirken bölgede okullar tatil edildi. Ege’deki son gelişmeleri pahalandıran Prof. Dr. Naci Görür, “Bölgede tansiyon devam ediyor. Muğla, Bodrum ve Aydın’a kadar uzanan kıyı bölümlerinde daha dikkatli olunmalı” dedi. Öte yandan Prof. Dr. Ahmet Ercan ise oluşabilecek yanardağ patlamasına dikkat çekti.

BİR İHTAR DA PROF. DR. HASAN SÖZBİLİR’DEN GELDİ

Ege Denizi’nden arka arda meydana gelen sarsıntıların akabinde yeni bir ihtar da İzmir’deki Dokuz Eylül Üniversitesi’nin (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir’den geldi. Son zelzeleler hakkında kıymetli açıklamalarda bulunan Sözbilir, deniz altındaki fay sınırlarının 7’nin üzerinde bir sarsıntı üretmesi durumunda Kuşadası, Bodrum ve Datça kıyılarında tsunami riskinin oluşabileceğini açıkladı.

İzmir’deki Dokuz Eylül Üniversitesi’nin (DEÜ) Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Ege Denizi’nde meydana gelen son zelzeleler hakkında kıymetli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Sözbilir, bu sarsıntıların magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenen sarsıntılar olduğunu ve bölgede yeni bir volkanik aktivite başlangıcını işaret ettiğini belirtti.

SADECE BODRUM DEĞİL, KUŞADASI VE DATÇA’DA RİSK ALTINDA

Ege Bölgesi’ndeki sarsıntı riskiyle ilgili değerlendirmelerde bulunan, Prof. Dr. Sözbilir, deniz altındaki fay sınırlarının 7’nin üzerinde bir sarsıntı üretmesi durumunda Kuşadası, Bodrum ve Datça kıyılarında tsunami riskinin oluşabileceğini duyurdu.

Türkiye’nin bu sarsıntılardan etkilenme derecesinin düşük olduğuna dikkati çeken Sözbilir, “Bu bölgedeki denizaltı faylarının 7’den büyük zelzele üretmesi durumunda Kuşadası-Bodrum-Datça kıyılarının tsunami tehlikesi açısından modellenmesi ve buna nazaran tedbir alınması gerekmektedir” dedi.

Prof. Dr. Hasan Sözbilir, açıklamalarına şu tabirlere yer verdi;

“Son günlerde Ege Denizi’nde Santorini Adası’nın çabucak kuzeyinde büyüklükleri 3 ile 4.8 ortasında değişen sarsıntı fırtınası biçiminde bir aktivitenin devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu sarsıntıların jeolojik ortamına baktığımızda Atina- Santorini- Datça- Bodrum sınırı boyunca yay halinde bir geometriye sahip faal bir volkanik ada yayı içinde geliştiğini görüyoruz. Güney Ege Volkanik Ada Yayı olarak bilinen bu yay biçimli ortamda değişik büyüklükte Santorini, Milos, Nisiros üzere volkanik adalar bulunur. Bu adaları oluşturan volkanlar etrafında tarihî ve aletsel devirde çok sayıda sarsıntılar, tarihi periyotlarda bu adalarda volkanik patlamalar gelişmiş. Bu nedenle, bu adaları oluşturan volkanların günümüzde de faal olduğu kabul edilmektedir. Bu canlı faylar da tıpkı formda volkanik yay geometrisine uygun olacak halde, Yunanistan ile Türkiye arasındaki Ege Denizi altındaki kabuğu kırarak, zelzele üretmekte ve böylelikle bölgedeki gerilmeyi karşılamaktadır. Ege kabuğunun altında ise Girit Adası güneyinden geçen ve Ege dalma batma zonu olarak bilinen yay biçimli levha sonu bulunur. Bu sonun güneyinde ise Afrika levhası Ege levhasının altına yılda 20 milimetre süratle dalmaktadır. Bu nedenle Girit Adası ile Rodos Adası ortasında da çok sayıda sarsıntı meydana gelmektedir”

‘DEPREMLER YENİ BİR VOLKANİK AKTİVİTE BAŞLANGICINI GÖSTERİYOR’

“Santorini kuzeyinde, Santorini-Amorgos fay sisteminin varlığını ortaya çıkarmış ve bu fay sistemi boyunca değerli bir aktivitenin olacağını ve bu aktivitenin etkin volkanizma ile bağlı olabileceğini belirtmişlerdir. Geçen yıl yapılan bir çalışmada da 9 Eylül 1956 yılında meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki ve 25 kilometre odak derinliğindeki Amorgos sarsıntısının deniz tabanında 75 kilometre uzunluğunda yüzey kırığı geliştirdiği ve yakın adalarda tsunamiye neden olduğu anlaşılmıştır. Kayıtlarda 1956 sarsıntısından yalnızca 13 saniye sonra odak derinliği 45-90 kilometre olan ve büyüklüğü 6 ila 7.2 olan 2’nci bir sarsıntı daha meydana geldiği bilinmektedir. Bu sarsıntılarda Santorini ve Amorgos’ta 3 bin 200 binanın hasar gördüğü ve 54 kişinin can verdiği kayıtlardan anlaşılmaktadır. Son günlerde ocak sonu, şubat başında meydana gelen sarsıntılar de Santorini-Amorgos fayı ve bu fayın yakın etrafındaki fayların tetiklendiği anlaşılmaktadır. 1956 yılında Amorgos fayının kırıldığını düşündüğümüzde son bir haftadır meydana gelen sarsıntıların magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenmiş zelzeleler oldukları ve yeni bir volkanik aktivite başlangıcını gösterdiği kabul edilebilir. Bu nedenlerle, bölgedeki Anafi-Astypalea fay sistemi, Los fay sistemi ve Kinairos fayının yakın gelecekte yıkıcı zelzele üretme ihtimali yüksek görünmektedir”

TÜRKİYE’NİN BU SARSINTILARDAN ETKİLENME DERECESİ DÜŞÜK”

Türkiye için rahatlatan açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Sözbilir, “Bu fay sistemlerinin Türkiye kıyılarına uzaklığı 150-200 kilometreyi bulduğundan, Türkiye’nin bu sarsıntılardan etkilenme derecesi düşüktür. Lakin bu bölgedeki deniz altı faylarının 7’den büyük zelzele üretmesi durumunda Kuşadası-Bodrum-Datça kıyılarının tsunami tehlikesi açısından modellenmesi ve buna nazaran tedbir alınması gerekmektedir” dedi.