Fas’ın meyve ve sebze ihracatında dikkat çekici yükseliş
Fas’ın meyve ve zerzevat ihracatı 2024-2025 döneminde dikkat cazibeli bir büyüme kaydetti. Morocco Foodex datalarına nazaran, 21 Mayıs prestijiyle 1,6 milyon ton ihracat sayısına ulaşan Fas, bu performansıyla bir evvelki döneme nazaran %18’lik, 2022-2023 dönemine nazaran ise %14’lük bir büyüme gerçekleştirdi.
Bu artış, global besin pazarında Fas’ın giderek artan hissesini gözler önüne sererken, özellikle Avrupa Birliği pazarındaki hakimiyetini de pekiştirdi. Fas’ın tarım eserleri ihracatındaki bu yükselişi, dünya genelinde artan besin talebi ve ülkenin tarım siyasetlerindeki başarılı dönüşümle açıklanıyor.
AB: EN BÜYÜK PAZAR KONUMUUNU KORUYOR
Avrupa Birliği, Fas’ın meyve ve zerzevat ihracatında ana pazar olma özelliğini sürdürüyor. AB ülkelerine yapılan ihracat 1,37 milyon tonla toplam ihracatın büyük kısmını oluştururken, bu sayı bir evvelki yıla nazaran %13’lük bir artışa işaret ediyor.
AB ülkeleri ortasında Fransa 521.000 ton (+%7) ile birinci sırada yer alırken, onu 301.000 ton (+%11) ile İspanya ve 206.000 ton (+%9) ile Birleşik Krallık takip ediyor. Bu datalar, AB’nin tarım eserleri ithalatında genel olarak artış eğiliminde olduğunu gösteren datalarla de uyumluluk gösteriyor .
DOMATES İHRACATINDA AVRUPA AĞIRLIĞI
Domates, Fas’ın zerzevat ihracatında en kıymetli eserlerden biri olmayı sürdürüyor. 649.000 tonluk domates ihracatının %93’ü (603.000 ton) AB ülkelerine gerçekleştirildi.
Fransa, 323.000 ton (+%4) ile Fas domatesinin en büyük alıcısı pozisyonunda. Birleşik Krallık 101.000 ton (+%2) ve Hollanda 69.000 ton (+%22) ile öbür kıymetli pazarlar ortasında yer alıyor. Afrika ülkelerinin domates ithalatındaki %21’lik artış da dikkat cazibeli bir gelişme olarak öne çıkıyor.
SEBZE ÇEŞİTLERİNDE BÜYÜME VE YENİ PAZARLAR
Sebze ihracatı 536.000 tona ulaşarak %25’lik kayda kıymet bir büyüme gösterdi. Eser çeşitliliği açısından bakıldığında, biber 179.000 ton (+%13) ile birinci sırada yer alırken, onu 100.000 ton (-%2) ile taze fasulye ve 50.000 ton (+%9) ile kabak izliyor.
Salatalık ihracatı ise 28.000 tonla rekor düzeye ulaştı. İspanya, Fas sebzelerinin en büyük alıcısı olurken (147.000 ton, +%8), Sahra Altı Afrika ve Körfez ülkelerinden gelen talep sırasıyla %95 ve %162’lik artışla dikkat cazibeli bir ivme yakaladı.
MEYVE İHRACATINDA AVOKADO VE YABAN MERSİNİ FIRTINASI
Meyve ihracatı 398.000 tona ulaşarak %27’lik güçlü bir büyüme kaydetti. Avokado 115.000 ton (+%92) ile en süratli büyüyen eser olurken, onu 81.000 ton (+%26) ile yaban mersini takip etti.
Yaban mersini ihracatındaki bu büyüme, Fas’ı dünyanın en büyük üçüncü yaban mersini tedarikçisi pozisyonuna getirdi ve global pazar hissesini %8’e çıkardı. Fas, Birleşik Krallık’ın yaban mersini gereksiniminin 19.000 tonluk kısmını (+%44) karşılayarak bu pazarda da kıymetli bir oyuncu haline geldi.
Karpuz (74.000 ton, +%7) ve ahududu (62.000 ton, +%16) ihracatı da meyve bölümündeki büyümeye katkıda bulunan öteki kıymetli eserler oldu.
PAZAR ÇEŞİTLENDİRME STRATEJİSİNİN MEYVELERİ
Fas’ın meyve ihracatının %93’ü AB ülkelerine gerçekleştirilirken, Fransa (110.000 ton, +%24), İspanya (101.000 ton, +%16), Birleşik Krallık (61.000 ton, +%21) ve Hollanda (61.000 ton, +%57) öne çıkan pazarlar oldu.
Körfez ülkelerinden gelen talep %39, Sahra Altı Afrika’dan gelen talep ise %19 oranında artarken, öteki pazarlara yapılan ihracatın %80 büyümesi, Fas’ın son yıllarda uyguladığı pazar çeşitlendirme stratejisinin muvaffakiyetini ortaya koydu.
Bu performans, Fas’ın global tarım pazarında giderek artan değerine işaret ederken, bilhassa AB pazarında Türkiye üzere öbür değerli tarım ihracatçılarıyla olan rekabetin de gelecekte artabileceğine dair sinyaller veriyor .
