Göçmen kuşların gizemli yön bulma yeteneği… Kuşların uzun mesafe göçlerinde yeni keşifler
Göçmen kuşların Dünya’nın manyetik alanını kullanarak taraf bulma yeteneklerinin, elektromanyetik alanlarla direkt bağlantılı olabileceği ortaya çıktı. Bu bulgu, kuşların nasıl uzun aralıkları kat edebildiği ve göç yollarını nasıl belirlediği konusunda kıymetli bir anlayış değişikliği oluşturabilir.
Kuşların istikamet bulma yetenekleri, yıllardır bilim dünyasında merak edilen bir mevzu oldu.
Göçmen kuşlar, her yıl binlerce kilometre yol alarak, bazen şuurlu bir formda, bazen de sezgisel olarak hakikat tarafı bulurlar. Uzun aralı göçleri muvaffakiyetle tamamlayan bu kuşların, nasıl istikamet buldukları ve hangi düzeneklerin bu yetenekleri sağladığı üzerine birçok teori geliştirildi. Lakin son yıllarda yapılan araştırmalar, bu gizemli yeteneğin, Dünya’nın elektromanyetik alanıyla bağlantılı olabileceğini gösteriyor.
Biyoloji profesörü ve bu alandaki kıymetli araştırmacı Prof. Dr. David Keating, husus hakkında şu açıklamayı yaptı:
“Göçmen kuşlar, Dünya’nın manyetik alanını bir harita üzere kullanarak istikametlerini belirliyorlar. Bu, onların göç sırasında taraf bulmalarına yardımcı olan karmaşık bir biyolojik süreçtir. Son bulgular, kuşların bu alanı nasıl algıladığını ve kullandığını daha düzgün anlamamıza yardımcı olacak.”
Yeni yapılan bir dizi araştırma, kuşların taraf bulma yeteneklerinin, Dünya’nın manyetik alanındaki değişikliklere hassas olduğunu ortaya koydu.
Almanya’da bulunan Max Planck Enstitüsü’nde çalışan fizikçi Prof. Dr. Henrik Müller, bu bahiste şu açıklamayı yaptı:
“Elektromanyetik alanların, kuşların istikamet bulma yeteneklerinde değerli bir rol oynadığını gösteren ispatlar, son yıllarda artmaktadır. Kuşlar, Dünya’nın manyetik alanındaki küçük değişiklikleri algılayarak, hakikat tarafı bulabiliyorlar. Bu, onları başka hayvanlardan ayıran ve uzun uzaklıkları kat etmelerini sağlayan bir özellik.”
Birçok göçmen kuş tipi, her yıl binlerce kilometre yol alırken, göç yolları üzerinde karşılaştıkları manilere karşın yanlışsız yeri bulabiliyorlar. Bilim insanları, bu taraf bulma hünerinin, kuşların beyinlerinde bulunan ve manyetik alanları algılayabilen özel hücreler sayesinde mümkün olduğunu belirtiyor. Bu hücrelerin, kuşların Dünya’nın manyetik alanını bir tıp içsel pusula üzere kullanmalarını sağladığı düşünülüyor.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, kuşların taraf bulma yeteneklerini daha detaylı bir formda incelemiş ve bu bahiste değerli bulgular elde edildi.
Harvard Üniversitesi’nde çalışan biyolog Prof. Dr. Emily Roberts, kuşların taraf bulma marifetlerini inceleyen bir araştırmanın başında yer aldı.
Roberts, “Kuşların manyetik alanları algılama yetenekleri, onların beyinlerinde ve gözlerinde bulunan özel proteinler aracılığıyla gerçekleşiyor. Bu proteinler, kuşların manyetik alanı algılamalarına ve buna nazaran hareket etmelerine imkan tanıyor” diye açıkladı.
Araştırmalar, kuşların göç sırasında kullandıkları manyetik pusula sisteminin, yalnızca Dünya’nın manyetik alanına değil, birebir vakitte başka çevresel faktörlere de reaksiyon verdiğini gösteriyor. Bu çevresel faktörler ortasında güneş ışığı, yıldızlar ve hatta yer yüzeyindeki yapılar üzere ögeler yer alıyor. Fakat elektromanyetik alanların, kuşların göç sırasında en değerli rehberlerinden biri olduğu görüşü giderek daha fazla kabul görmekte.
Kuşların taraf bulma yetenekleri üzerine yapılan araştırmalar, elektromanyetik alanların beşerler üzerindeki tesirlerini de gündeme getirdi. Birtakım bilim insanları, insan beyninin de elektromanyetik alanlara hassas olabileceğini ve bunun, insanların istikamet bulma marifetlerini etkileyebileceğini savunuyor.
Nörobilimci ve elektromanyetik alanlar üzerine çalışan uzman Dr. Susan White, “İnsanlar da elektromanyetik alanlardan etkilenebilir, fakat bu tesirin nasıl işlediği ve ne halde istikamet bulma hünerlerini etkilediği üzerine daha fazla araştırmaya gereksinim var” dedi.
Elektromanyetik alanların, göçmen kuşların taraf bulma hünerlerini nasıl etkilediğine dair yapılan araştırmalar, bilim dünyasında büyük bir heyecan oluşturdu.
Kuşların uzun aralıkları nasıl kat ettikleri ve hakikat tarafı nasıl buldukları konusundaki gizem daha da derinleşiyor. Bu yeni bulgular, yalnızca kuşların göçlerini anlamamıza yardımcı olmakla kalmıyor, birebir vakitte elektromanyetik alanların biyolojik sistemler üzerindeki tesirlerini de daha âlâ anlamamıza imkan tanıyor.
