Hamilelik periyodu, anne ve bebek sıhhati açısından kritik bir süreç. Bu devirde anne adaylarının sıhhati, doğacak çocuğun sıhhati üzerinde büyük bir tesire sahip.
2019 yılında yapılan bir araştırma, hamilelikte kullanılan birtakım ilaçların, çocuklarda nörolojik bozukluklar, öğrenme zahmetleri ve otizm üzere gelişimsel sıkıntılara yol açabileceğini ortaya koydu.
Harvard Tıp Fakültesi’nden Dr. Emily Thompson, bu bahiste yaptığı açıklamada, “Hamilelikte kullanılan birtakım ilaçların fetüs üzerindeki tesirlerini daha fazla araştırmalıyız. Bilhassa antidepresanlar, kimi ağrı kesiciler ve anti-epileptik ilaçlar, bebeklerin beyin gelişimini olumsuz etkileyebilir” dedi.
İLAÇLAR VE OTİZM RİSKİ: HANGİ İLAÇLAR TEHLİKELİ?
Birçok ilaç, hamilelik sırasında kullanıldığında fetüs üzerinde ziyanlı tesirlere yol açabilir. Bilhassa aşağıdaki ilaç kümelerinin, hamilelik sırasında kullanımıyla ilişkili olarak otizm riski arttığı belirlendi:
1. Antidepresanlar (SSRI’lar): Hamilelikte yaygın olarak kullanılan selektif serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar), depresyon tedavisinde tesirli olsa da, yapılan araştırmalar, bu ilaçların fetüs üzerindeki potansiyel ziyanlarını ortaya koymuştur. 2015’te yapılan bir çalışma, SSRI kullanımı ile çocuklarda otizm gelişme riskinin arttığını buldu.
Dr. Susan Green, psikiyatri uzmanı, “SSRI’lar, serotonin seviyelerini etkileyerek fetüsün beyin gelişimini bozabilir. Bu, otizm üzere nörolojik rahatsızlıklara yol açabilir” halinde açıklama yaptı.
2. Anti-epileptik ilaçlar: Epilepsi tedavisinde kullanılan kimi ilaçlar, hamilelikte beyin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bilhassa valproik asit içeren ilaçların, fetüsün nörolojik gelişimi üzerinde ziyan verici tesirleri olduğu bilinmektedir. 2016’da yapılan bir araştırma, bu ilaçları kullanan annelerin çocuklarının, otizm geliştirme riskinin arttığını gösterdi.
3. Ağrı kesiciler ve NSAİİ’ler: Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ’ler), çok dozda kullanıldığında, fetüsün beyin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bilhassa gebelik devrinin birinci üç ayında bu cins ilaçların kullanımı, otizm riskini artırabilir. Dr. Robert White, bir doğum uzmanı, “Ağrı kesicilerin çok kullanımı, fetüsün hudut sistemi üzerinde kalıcı tesirler bırakabilir” dedi.
YENİ ARAŞTIRMALARIN SONUÇLARI
Yeni yapılan bir araştırma, bu ilaçları kullanan annelerin çocuklarında otizm spektrum bozukluğu (ASD) görülme oranının %50 daha fazla olduğunu gösterdi.
Columbia Üniversitesi’nden Dr. David Lee, “Bulgular, hamilelikte ilaç kullanımının çocukların nörolojik gelişimi üzerinde uzun vadeli tesirler bırakabileceğini gösteriyor. Bilhassa, bu ilaçların beyin gelişiminin erken periyotlarında kullanılması, otizm üzere gelişimsel bozuklukların ortaya çıkma riskini artırıyor” açıklamasında bulundu.
Araştırma, hamilelikte kullanılan bu ilaçların, beyin gelişimini etkileyerek, çocuklarda toplumsal etkileşim sıkıntıları, irtibat zahmetleri ve tekrarlayan davranışlar üzere otizm belirtilerini tetikleyebileceğini vurgulamakta. Ayrıyeten, bu ilaçların fetüsün merkezi hudut sistemi üzerinde kalıcı tesirler bırakabileceği belirtildi.
ALTERNATİF TEDAVİ SEÇENEKLERİ VE UYARILAR
Bu çarpıcı bulgular ışığında, uzmanlar hamilelikte ilaç kullanımının dikkatli bir formda yapılması gerektiği konusunda uyarıyor.
Dr. Alice Clark, “Hamilelikte ilaç kullanımı gerektiğinde, doktor önerisi ile yapılmalıdır. Depresyon, anksiyete ve öbür rahatsızlıklar için hamilelik sırasında ilaç kullanımı gerekli olduğunda, tabipler ekseriyetle daha inançlı alternatifler sunabilir” dedi.
Ayrıca, doğal tedavi yolları ve hayat şekli değişiklikleri de hamilelikte ilaç kullanımının alternatifi olarak önerilmekte. Örneğin, psikoterapi ve idman, depresyon ve anksiyeteyi yönetmek için tesirli ve inançlı yollar.
Hamilelikte kullanılan ilaçların bebeklerde otizm riskini artırabileceğine dair bilimsel ispatlar giderek güçlenmekte. Bilhassa SSRI’lar, anti-epileptik ilaçlar ve ağrı kesiciler üzere ilaçların, hamilelikte dikkatli bir biçimde kullanılması gerektiği vurgulanıyor. Anne adaylarının, bu ilaçları kullanmadan evvel hekimleriyle görüşmeleri ve doğal tedavi usullerini değerlendirmeleri kıymetli.