Hayat pahalılığı vatandaşı borca boğdu!
Vatandaşın borç yükü her geçen gün ağırlaşıyor. Hayat pahalılığı, yüksek faiz oranları ve gelir-gider makasındaki derinleşme, milyonlarca kişiyi kredi ve kredi kartı borcuyla yaşamaya mahkum ederken, borçlarını çeviremeyenlerin sayısı ise telaş verici seviyelere ulaştı.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin Haziran 2025 bilgilerine nazaran, kişisel kredi yahut kredi kartı borcunu ödeyemediği için yasal takibe alınan kişi sayısı, geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 39 oranında artarak bir milyon 39 bine yükseldi.
Sadece 2024’ün birinci beş ayında kredi kartı borcunu ödeyemediği için takibe düşen kişi sayısı 610 bin olurken, 2025’in birebir devrinde bu sayı 863 bine çıktı. Bu şahısların 615 bini sadece kredi kartı borçlusuyken, 278 bini hem kişisel kredi hem de kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerden oluştu. Birebir periyotta yalnızca kişisel kredi borcunu ödeyemediği için takibe alınanların sayısı da dikkat cazibeli biçimde artarak 174 binden 287 bine ulaştı.
Öte yandan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu bilgilerine nazaran, 2025 Haziran prestijiyle ferdî kredilerde takipteki alacaklar toplamı 41,2 milyar TL’yi geçti. Bu meblağın 18,7 milyar TL’si muhtaçlık kredilerinden, 12,3 milyar TL’si ise kredi kartlarından kaynaklanıyor. 2024 yılına nazaran toplam borçlanmada yüzde 31’lik bir artış kelam konusu. Enflasyonist baskılar, yüksek faiz oranları ve gerçek gelirdeki önemli erozyon borçluluk oranını artırıyor.
Haber Global’deki habere nazaran TBB Risk Merkezi’ne nazaran, borçluların yüzde 68’i en az bir kere yapılandırma talebinde bulunurken, yüzde 40’ı tekrar takibe düşmüş durumda. Mevcut tabloyu sorduğumuz Ekonomist Cem Başlevent, borçların artmasının piyasada işlerin yolunda gitmediğini göstergesi olduğunu belirterek, “Resmi işsizlik oranı tek basamaklara inmiş olsa da, beşerler hayat maliyetlerini karşılayacak kadar gelire sahip değiller ve borçlanmak zorunda kalıyorlar. Geçtiğimiz günlerde açıklanan borç yapılandırma imkanı kesinlikle biraz kolaylık sağlayacaktır. Lakin kayda paha bir rahatlama olması için kredi faizlerinin makul seviyelere inmesi gerekir” dedi.
Ekonomist Filiz Eryılmaz ise, borçlanma tablosunun enflasyonla alakalı olduğunu belirterek, “Enflasyon düşse bile hala epey yüksek düzeylerde seyrediyor. Fiyat artışları ise enflasyon oranının gerisinde kaldığı için, gerçek satın alma gücü giderek azalıyor. Bu durumda, temel gereksinimlerini karşılayamayan beşerler devayı kredi kullanmakta buluyor. Lakin alınan krediler de geri ödenemediğinde hem borç yükü artıyor hem de buna bağlı olarak gerilim ve ruhsal problemler baş gösteriyor” diye konuştu.
Öte yandan 2025 yılı prestijiyle takipteki konut kredisi oranı yüzde 3,4’e çıktı. Meğer pandemi öncesi 2020 yılında bu oran yalnızca yüzde 0,9 düzeyindeydi. Krediye erişim zorluğu ve tahsilat ezası, ise küçük esnafı da ağır biçimde etkilemiş durumda. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) bilgilerine nazaran, esnafın yüzde 76’sı son bir yıl içinde en az bir defa müşterisinden tahsilat yapamadı. Küçük esnafın yüzde 53’ü ise kredi kartı komite oranlarının yüksekliği nedeniyle POS aygıtlarını kullanmaktan vazgeçti.
