Hızlı tren projesi raydan çıktı: Trump musluğun vanasını kapattı

Amerika Birleşik Devletleri’nin en argümanlı altyapı projelerinden biri olan Kaliforniya yüksek süratli tren çizgisi, Trump idaresinin radikal bir kararıyla büyük bir darbe aldı. Beyaz Saray, projenin geleceği için “uygun bir yol olmadığını” belirterek 4 milyar dolarlık federal finansmanı iptal ettiğini duyurdu. Bu gelişme, yıllardır süregelen gecikmeler, bütçe aşımları ve siyasi uyuşmazlıklarla boğuşan proje için yeni bir dönüm noktası oldu.

Soğuk savaş rüzgarları sert esiyor: Batı uyandı; Rusya, Çin’in kollarında sıkışıyor

HAYALLERDEKİ SÜRATLİ TREN

Kaliforniya yüksek süratli tren sistemi, birinci kademede San Francisco’yu Los Angeles ve Anaheim’a bağlamayı hedefleyen, saatte 350 kilometreye varan suratlara ulaşabilecek devasa bir altyapı projesi olarak tasarlandı. İkinci etapta ise Sacramento ve San Diego’ya uzanması planlanan toplam 1287 kilometrelik bu sınır, eyaletin ulaşım ağını kökten değiştirmeyi amaçlıyordu. Proje, 2008 yılında yapılan bir oylamayla halktan 10 milyar dolarlık onay alarak başladı. Lakin başlangıçta 2020 yılında 33 milyar dolara tamamlanması öngörülen maliyet, günümüzde 89 milyar dolardan 128 milyar dolara kadar fırlamış durumda.

İsrail Lazkiye’deki askeri birliğe hava saldırısı düzenledi

MALİYET KABUSU VE SİYASİ FIRTINA: PROJE NEDEN TIKANDI?

Federal Demiryolu Yönetimi’nin geçen ay yayımladığı 315 sayfalık rapor, projenin aksaklıklarını gözler önüne seriyor. Raporda, belirlenen müddetlerin aşıldığı, bütçe açıklarının yaşandığı ve yolcu kestirimlerinin sorgulanabilir olduğu vurgulanıyor. Bilhassa, Merced ile Bakersfield ortasındaki birinci 275 kilometrelik kısmın tamamlanması için gereken 7 milyar dolarlık ek finansmanın sağlanamaması, projenin önündeki en büyük pürüzlerden biri olarak belirtiliyor.

Ulaştırma Bakanı Sean Duffy, Kaliforniya Valisi Gavin Newsom’u ve yüksek süratli tren projesini “hükümetin beceriksizliğinin ve muhtemelen yolsuzluğunun tanımı” olarak nitelendirerek sert tenkitlerde bulundu. Bu suçlamalar, projeyi siyasi bir çatışmanın ortasına yerleştirdi. Vali Newsom ise toplumsal medya üzerinden Duffy’ye “Uçakları havada tutamayan birinden tavsiye almayacağım” halinde cevap vererek reaksiyonunu lisana getirdi.

Uzaydan gelen taş rekor fiyata satıldı

RAYLARA GERİ DÖNÜŞ: BİDEN İDARESİ VE BEKLENTİLER

Trump idaresinin 2019’da projeye verdiği 929 milyon dolarlık hibeyi iptal etmesinin akabinde, Biden idaresi 2021’de bu hibeyi tekrar tahsis ederek projeye takviye vermişti. Bu durum, projenin siyasi atmosferdeki dalgalanmaların ne kadar tesirinde kaldığını gösteriyor. Kaliforniya Yüksek Hızlı Tren Kurumu, Trump idaresinin sonuçlarına “şiddetle katılmadığını” ve bunların “yanıltıcı olduğunu” belirtti. Kurum, Vali Gavin Newsom’un bütçe teklifinde önümüzdeki 20 yıl boyunca yılda en az 1 milyar dolar fon ayrılmasının projenin birinci işletme kısmını tamamlamak için gerekli kaynakları sağlayacağını vurguluyor. Ayrıyeten, eyaletin Merkez Vadisi’nde 191 kilometrelik bir alanda faal olarak inşaat çalışmalarının devam ettiği de belirtiliyor.

Ancak, finansmanın kesilmesi, projenin geleceğini belirsizliğe sürüklerken, Kaliforniya’nın bu devasa altyapı hayalini gerçeğe dönüştürmek için nasıl bir yol izleyeceği merak konusu. Proje, yalnızca ulaşım değil, tıpkı vakitte siyasi irade, ekonomik gerçekler ve toplumsal beklentilerin de bir kesişim noktası olmaya devam ediyor.