İklim değişikliği ile ilgili “iyi senaryo” için öneriler!
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Coğrafya Kısım Lideri Prof. Dr. Ali Uzun, iklim değişikliği nedeniyle deniz düzeyinin olağan senaryoya nazaran 100 yıl sonra 1 metre kadar artmasını beklediklerini aktararak, “Kötümser senaryolarda bunun 3 metreye kadar gelebileceği öngörülüyor lakin önlem alınırsa yarım metrenin altında tutmak muhtemel görünmektedir.” dedi.
Uzun, AA muhabirine, iklim değişikliğinin tesirlerinin günün en büyük sıkıntılarından biri olduğunu söyledi.
İklim değişikliğinde farklı senaryolar değerlendirildiğine işaret eden Uzun, optimist, olağan ve karamsar senaryolar bulunduğunu anlattı.
Son yıllarda meteorolojik afetlerin sayısal olarak artması ve çöllerde kar yağışı görülmesinin iklim değişikliğinin göstergesi olarak kabul edildiğini lisana getiren Uzun, “İklim değişikliği tek başına bir sorun olduğu üzere bununla birlikte düşünmemiz gereken öbür meseleler da var. Taşkınların, çok yağışların meydana gelmesi, bunların heyelanları tetiklemesi iklim değişikliğiyle alakalıdır.” diye konuştu.
İklim değişikliğinin geçmişte de olduğunu, buzul ve buzul ortası periyotlar yaşandığını belirten Uzun, şöyle devam etti:
“Yaşadığımız periyotlardan daha sıcak periyotlar 5-6 bin yıl öncesinde de yaşanmıştır. İklim değişince global sıcaklık artıyor. Atmosferin nem tutma kapasitesi artıyor. Denizlerin genişlemesi kelam konusu oluyor. Sıcaklık artınca buzullar eriyor, deniz düzeyi yükselmiş oluyor. Deniz düzeyinin olağan senaryoya nazaran 100 yıl sonra 1 metre kadar artmasını bekliyoruz. Karamsar senaryolarda bunun 3 metreye kadar gelebileceği öngörülüyor lakin önlem alınırsa yarım metrenin altında tutmak mümkün görünmektedir.”
“ÖNLEM ALINMAZSA KARAMSAR SENARYOLAR DEVREYE GİRER”
Uzun, iklim değişikliğinin insan kaynaklı tarafına baktıklarına dikkati çekerek, “Normal iklim değişmesi doğal bir olaydır fakat insanların çok tüketimi, fosil yakıt tüketimi sera gazı oluşumunu artırıyor. Sera gazı oluştuğu vakit da global sıcaklık, olağan artışı ek olarak artmaya başlıyor. İşte sorun burada başlıyor. Şayet tüketimimizi kısmazsak, ferdî karbon izimizi küçültmezsek oburunun önlem almasını dilemek üzere bir bahtımız yok. Münasebetiyle iklim değişimi öbür olayları da tetiklemiş oluyor.” sözlerini kullandı.
Uzun, iklim değişikliğinin fırsatlar da doğurabileceğini lisana getirerek, “Mesela Karadeniz kıyı nesli deniz turizmi açısından daha elverişli duruma gelebilecektir. Bu çeşit avantajı varken, dağlardaki kar yağışı azalacak, bu sefer kış turizmimiz olumsuz etkilenecek. Tek başına bakmamak ve bütün bunları birlikte kıymetlendirmek sorunu çözecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
İklim değişikliğinde âlâ ve berbat senaryonun işlediğini aktaran Uzun, şunları kaydetti:
“İnsanların çok tüketimi devam ediyor ancak bir taraftan da hem milletler ortası toplum hem bireyler, özel kuruluşlar, kamu kuruluşları karbon ayak izini küçültmek için uğraş sarf ediyor. Bu gayretler artarak devam edecek diye ümit ediyorum. Şu anda olağan senaryo olarak beklenti devam ediyor. Şayet çok önemli önlemler alabilirsek optimist senaryoya giriyor. Tedbirleri önemsemezsek, o vakit karamsar senaryolar sıraya girmiş olacak.”
