Fatih Erboz / Yeniçağ Özel Haber
Türkiye’de emekli vatandaşların yaşaması gün geçtikçe zorlaşıyor. Türkiye şartlarında emeklilerin sıkıntılarının çözülmesi için toplumun tüm kesitlerinin hassas olması gerektiğini söz eden DİSK Emekli-Sen Genel Başkanı Cengiz Yavuz, “Ülkemizde 5510 Sayılı kanun çıktıktan sonra emekli maaşları geriledi. Bu yasanın getirdiklerini düzeltmek için toplumun tüm bölümleri hassas olmalı. Bugünün çalışanları yarın emekli olacaklar. Türkiye’de emekli fiyatları artık bir toplumsal meseledir, hatta insan hakları ihlalidir. Açlık hududunun çok altında bir fiyat hayat hakkını ortadan kaldırır. Bu nedenle bu sistemde, kapitalist sistemde emekli yok sayılmaktadır. Öncelikle bu şuurla hareket edilmesi gerekir. Toplumun tüm bölümleri bunu kavramalıdır. Bunun için bu hafta sonundan itibaren taleplerimizi lisana getirmek için basın açıklamalarımızı, demokratik haklarımızı kullanacağız. Emeklinin geçim meselelerini konuşmaya gerek var mı, tahlil bulmalıyız” dedi.
EMEKLİ TOPLUMUN DIŞINA İTİLDİ
Türkiye’de emekli maaşlarının açlık hududunun çok altında olduğunu tabir eden Yavuz, şunları söyledi: “Kapitalist sistemlerde emeklinin yeri burasıdır ancak baktığımız vakit öbür ülkelerde yani batılı ülkelerde bilhassa emeklinin en azından ömür şartları kapsamında, ömrünü rahatlıkla sürdürebileceği oranda bir emekli fiyatı aldığını görüyoruz. Türkiye’de ise durum farklı. Yasal değişikliklerle olsun, iktidarların emekli konusuna, emekli bölümüne bakış açılarıyla olsun gelinen noktada emekli artık toplumsal bölümlerin dışında bir noktada konumlanmış durumda. Problem artık sosyopolitik bir problem olmanın yanında insan hakları sorunu haline gelmiştir. Emeklinin aldığı fiyatlar Türkiye’de artık bir insan hakları problemidir. Bu fiyatlar bir insan hakkı ihlali kapsamına girmektedir. Bunun münasebeti ise açıkça ortadadır. İnsani ömür şartlarının çok altında verilen bir fiyat insan hakları ihlali olarak kabul edilir. Yalnızca özgürlükler, niyet sözü üzere olgular değil, bunlarla birlikte insanların toplumsal ömürlerini sürdürebilmeleri için verilen fiyatlar de belirli sonun altında kaldığında bir insan hakkı ihlali sorunu haline dönüşür. İçinden geçtiğimiz süreçte aslında bunu açıkça görüyoruz. Yıllarca topluma hizmet etmiş bir emekliye artı kıymet üretmeyen bir birey muamelesi yapılması ve toplumsal sistemin dışında bir yer verilmesi ile karşı karşıyayız artık. Ekonomik değil, sosyolojik bir sorun haline geldi emeklinin durumu.”
EMEKLİ YOK SAYILIYOR
Yavuz, sorunun tahlili için bundan sonra hak arama eforlarını sürdüreceklerini belirterek, “Elbette tahlil arayışlarımız, bunun için vereceğimiz uğraş sürecek. Unutulmamalıdır ki artık tüm bölümlerin problemidir emeklilik. Bugün baktığınız vakit emeklilerin yaşadığı ezayı taban fiyatlı de yamaktadır. Minimum fiyatla çalışan kısımlar bilhassa gelişmiş ülkeler küçük bir dilimdir yüzde 2-3 civarında bir kesim taban fiyatla çalışmaktadır. Halbuki Türkiye’de bugün neredeyse yüzde 60 oranında bir kesim taban fiyat alarak çalışma hayatında istihdam edilmektedir. Bu noktadan baktığınız vakit emekliler artık yok sayılmaktadır. Tüm toplumsal kesitlerle birlikte meseleye tahlil bulmak kaçınılmaz olmuştur” diye konuştu.
YASAL DEĞİŞİKLİK GEREKİYOR
Türkiye’de emeklilerin temel sıkıntılarının 5510 sayılı kanun ile birlikte başladığını kaydeden Yavuz, “5510 Sayılı yasa ile birlikte emekli fiyatlarında önemli bir düşüş yaşandı. Daha evvel taban fiyat oranında bir fiyat alıyordu emekliler. Bu kanunla birlikte emeklilerin aldığı fiyatlar taban fiyatın yarısına düştü. Bizim teklifimiz yeniden emeklinin fiyat oranının minimum fiyat kadar olması başka fiyatlı kesitin yani çalışan bölümün bunun üzerinde bir fiyat almasıdır. En azından bu türlü bir yasal düzenleme yapılırsa sorun makul bir seviyede çözülebilir. 2008 yılında yapılan düzenlemeyle birlikte fiyat bağlama oranları da niyet emekli fiyatları daha da geriledi. AKP iktidarı ise bunu yaparken emeklinin maaşları konusunda düzgünleştirmeye bu açıdan hiç yaklaşmadı maalesef. Öteki yerler kaynak ayrılırken, emeklinin ekonomik hakları hiç lisana getirilmedi. Bunun düzeltilmesi için gayret vereceğiz. Tahlil muhakkak, emekli fiyatları minimum fiyat kadar olsun, çalışanlar bunun üzerinde bir oranda artırım ve fiyat alsın. Fakat taban fiyatın yarısı kadar emekli maaşı, açlık hududunun çok altında bir emekli ve minimum fiyat maaşı Türkiye’de toplumsal kısımların problemlerine sorun katacaktır. Büyük fotoğrafta sorunu çözmek kalıcı olacaktır. Bu nedenle artık Türkiye’de emekli maaşları insan hakları sorunu, emeklilik insan hakkı ihlali noktasına geldi demek durumunda kalıyoruz. Kaldı ki bu uygulamalar ILO standartlarına da uymuyor” sözlerini kullandı.