Ortadoğu’nun gergin coğrafyasında, İsrail’in askeri stratejileri yeni bir boyut kazanıyor. ABD merkezli NBC televizyonunun uydu imajları ve toplumsal medya görüntülerini tahlil ederek ortaya çıkardığı çarpıcı rapor, İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF) Gazze, Lübnan ve Suriye’de kurduğu geniş kapsamlı askeri ağa ışık tutuyor. Kurulan ağ, yalnızca çatışma bölgelerinde değil, tıpkı vakitte milletlerarası mutabakatlarla belirlenmiş tampon bölgelerde de varlık gösteriyor. Yayımlanan rapora nazaran İsrail’in komşu ülkelerde “tampon bölgeler” oluşturarak “potansiyel tehlikeleri hudutlarından uzaklaştırma çabası” olarak nitelendiriliyor.
GAZZE ŞERİDİ’NDE 40 YENİ ASKERİ ÜS
Analizler, Gazze Şeridi’nde en az 40 yeni İsrail askeri karakolu ve üssü bulunduğunu ortaya koyuyor. Bu noktaların bir kısmı, askerî birliklerin konuşlandığı ve lojistik takviye sağlanan depoları da içeriyor. Rapora nazaran, Gazze’nin kuzeyinde iç göçmenler için kurulan yüzlerce çadır, yerlerinden kaldırılarak yerine yeni bir askeri üs inşa edildi.
Bu atılım, İsrail’in Gazze Şeridi’nde kalıcı bir askeri varlık oluşturma niyetinde olduğu istikametindeki tezleri güçlendiriyor. Ayrıyeten, Han Yunus ile Refah ortasında oluşturulan ve yer yer birkaç kilometre genişliğe ulaşan on dört kilometrelik Morag Koridoru’nun, ateşkes görüşmelerini olumsuz etkileyen kıymetli bir mahzur olduğu belirtiliyor. İsrail’in bu koridoru inşa etme hedefi, “Gazze Şeridi’ni ikiye bölerek denetimini artırmak” olarak yorumlanıyor.
LÜBNAN VE SURİYE’DEKİ VARLIK GENİŞLİYOR
İsrail’in askeri varlığı yalnızca Gazze ile sonlu değil. Rapora nazaran, Lübnan hududunda, Şubat ayındaki ateşkes mutabakatına karşın İsrail askerleri beş zirve noktada konuşlanmış durumda. Bu karakolların, ağaçlar kesilerek patlamalara karşı güçlendirildiği ve genişletildiği görülüyor.IDF sözcüsü bu karakolların “geçici” olduğunu belirtse de askerlerin ne vakit çekileceği konusunda net bir tarih vermiyor.
Suriye’de ise durum daha farklı. 1973 Arap-İsrail Savaşı’ndan sonra oluşturulan tampon bölgede altı yeni karakol inşa eden İsrail, ayrıyeten otuz altı kilometrelik bir siper kazarak bölgedeki varlığını pekiştiriyor. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz’ın “Güney Suriye’nin askerden arındırılmasını sağlamak” gerekçesiyle bu adımı attığı belirtiliyor.
UZUN VADELİ GÜVENLİK Mİ, YENİ BİR RİSK Mİ?
İsrailli Bakan Katz söz konusu “tampon koridorların” İsrail’in güvenliğini artıracağını ve yerleşim yerlerini “koruyacağını” savunuyor. Yaptığı açıklamada “Geçmişin tersine, İsrail Savunma Kuvvetleri temizlenen ve ele geçirilen bu bölgeleri boşaltmayacak,” diyen Katz, bu bölgelerin tampon misyonu göreceğini tabir ediyor. Lakin bu strateji, tenkitleri de beraberinde getiriyor. Uzmanlar, İsrail’in bu genişleme siyasetiyle daha büyük bir alanı denetim etmek zorunda kalacağına ve böylece askeri karakolların kendilerinin gaye haline gelmesine neden olabileceği konusunda uyarıyor. İsrail’in bu adımları, bölgedeki istikrarları kökten değiştirebilecek ve gelecekte daha büyük çatışmalara yol açabilecek potansiyel bir risk olarak bedellendiriliyor.