İtalyan ekonomisinde beklenmedik daralma
İtalya Ulusal İstatistik Enstitüsü (Istat), 2025 yılının Nisan-Haziran periyodunu kapsayan ikinci çeyrekte GSYH’nin bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 0,1 küçüldüğünü açıkladı. Bu oran, ön kestirimlerle tam ahenk sağladı ve birinci çeyrekteki yüzde 0,3’lük büyümeyi bilakis çevirdi. Daralma, 2023 yılının ikinci çeyreğinden beri kaydedilen birinci negatif büyüme olarak dikkat çekti. İtalya iktisadı, Avrupa Birliği’nin en büyük üçüncü iktisadı pozisyonunda yer alıyor ve G7 üyesi olarak global ticarette değerli rol oynuyor. Fakat son devirde ABD’nin uyguladığı gümrük vergisi siyasetleri, emtia fiyatlarındaki oynaklık ve jeopolitik belirsizlikler, ekonomik istikrarları bozdu. OECD’nin son raporuna nazaran, bu daralma G7 ülkeleri ortasında Almanya ile birlikte en bariz negatif performansı temsil ediyor ve OECD genelinde büyümenin yavaşlamasına katkıda bulundu
TİCARET İSTİKRARI OLUMSUZ ETKİLENİYOR
Daralmanın en önemli nedeni, net dış talebin negatif katkısı olarak öne çıkıyor. İhracat, yüzde 1,7 oranında geriledi. İtalya, ihracatının kıymetli kısmını ABD pazarına bağımlı hale getirmiş bir iktisat; bu ülke, Avrupa’da ABD’ye en fazla bağımlı ikinci iktisat olarak biliniyor. ABD’nin gümrük vergisi tehditleri, bilhassa makine, otomotiv ve kimya dallarını vurdu.
İthalat ise yüzde 2,5 artarak ticaret açığını derinleştirdi. Emtia fiyatlarındaki dalgalanmalar, güç ve hammadde maliyetlerini yükselttiği için sanayi üretimini baskıladı. İstat bilgilerine nazaran, net ihracatın negatif tesiri, GSYH büyümesini direkt aşağı çekti.
Uzmanlar, bu durumun İtalya’nın Avrupa Birliği içindeki ticaret hacmini de etkileyebileceğini vurguluyor; çünkü AB ülkeleri, İtalya’nın ihracatının yüzde 59’unu oluşturuyor.
İÇ TALEP KARIŞIK SİNYALLER VERİYOR
İç talep bileşenleri ise istikrarsız bir tablo sergiledi. Hanehalkı tüketimi yerinde saydı; enflasyon baskısı ve artan hayat maliyetleri, tüketicilerin harcamalarını sınırladı. Hükümet harcamaları yüzde 0,2 oranında arttı, lakin bu artış altyapı projeleriyle sonlu kaldı. Brüt sabit sermaye yatırımları ise yüzde 1 yükseldi; bu, Ulusal Düzgünleşme ve Dayanıklılık Planı (RRF) kapsamında sağlanan fonların tesiriyle gerçekleşti. RRF, Avrupa Birliği’nin pandemi sonrası toparlanma paketi olarak İtalya’ya milyarlarca euro kaynak sağlıyor ve yatırımları teşvik ediyor. Yıllık bazda ise GSYH, 2025 ikinci çeyreğinde yüzde 0,4 büyüdü. Bu oran, 2024 sonundaki yüzde 0,7’lik artışı yansıtsa da, genel trendde yavaşlama sinyali veriyor.
Avrupa Komitesi’nin iddialarına nazaran, İtalya’nın 2025 genel büyüme oranı yüzde 0,7 civarında kalacak, fakat ticaret manileri artarsa riskler yükseliyor.
GELECEK BEKLENTİLERİ VE RİSKLER
Ekonomistler, İtalya’nın daralmasının global bağlamda kıymetlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. OECD’ye nazaran, ABD’nin ikinci çeyrekte yüzde 0,7 büyümesiyle OECD genel büyümesi yüzde 0,4’e yükseldi, fakat Almanya ve İtalya üzere ülkelerdeki negatif performans dengesizliği artırdı. İtalya Merkez Bankası, 2025-2027 devrinde ortalama yüzde 1 büyüme öngörüyor, ama ABD gümrük vergilerinin tam tesiri 2026’da hissedilebilir.
Enflasyonun yüzde 2’nin altında kalması beklenirken, istihdam artışı yavaşlayabilir. Hükümet, bütçe açığını yüzde 3,3’e indirmeyi hedefliyor ve vergi indirimlerini kalıcı hale getirmeyi planlıyor. Lakin ticaret savaşlarının derinleşmesi, İtalya’nın ihracat odaklı iktisadını daha fazla zorlayabilir. Uzmanlar, AB-ABD ticaret mutabakatlarının hızlandırılmasını öneriyor. Bu gelişme, İtalya’nın ekonomik toparlanmasını belirleyecek kritik faktörlerden biri olarak görülüyor.
