Kadrak krizinde Başbakan’dı… Kostas Simitis hayatını kaybetti

Yunanistan’ın Korinthos Hastanesi’nden yapılan açıklamaya nazaran, eski Başbakan Kostas Simitis bu sabah ambulansla hastaneye getirildi, lakin ömrünü yitirdiği belirlendi.

Yunan Devlet Televizyonu ERT’nin haberine nazaran, Simitis, Noel tatilini geçirmek için Korinthos’taki yazlığındaydı ve rastgele bir rahatsızlığı bulunmuyordu. Hastane çalışanı, Simitis’in uykusunda hayatını kaybetmiş olabileceğini değerlendirse de kesin vefat nedeninin belirlenmesi için otopsi yapılacağı açıklandı.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Simitis’in vefatıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Ülkeye kıymetli adımlarda eşlik eden kıymetli ve kibar siyasi rakip Kostas Simitis’i keder ve hürmet ile uğurluyorum” sözlerini kullandı. Miçotakis, Simitis’in 1967-1974 yılları ortasında cunta rejimine karşı yürüttüğü çabaya ve PASOK’taki liderlik rolüne dikkat çekerek, eşi Dafni Simitis ve ailesine başsağlığı diledi.

1936 doğumlu olan Kostas Simitis, Yunanistan’ın esaslı siyasi partilerinden Panhelenik Sosyalist Hareket’in (PASOK) kurucu üyelerindendi. PASOK iktidarında çeşitli bakanlık misyonlarında bulunan Simitis, 1996-2004 yılları arasında hem parti liderliği hem de başbakanlık yaptı. Hukuk ve iktisat eğitimi almış olan Simitis, birebir vakitte akademisyen olarak da birçok üniversitede dersler verdi.

4 GÜNLÜK YAS

Simitis’in hayatını kaybetmesi nedeniyle 4 günlük ulusal yas ilan edildi.

KARDAK KRİZİNİN BAŞ AKTÖRÜYDÜ

1996 yılının Ocak ayında, Türkiye ile Yunanistan’ı savaşın eşiğine getiren Kardak Krizi, iki ülke ortasında tarihin en gergin anlarından birine sahne oldu. Krizin en ağır günlerinde, 29 Ocak 1996’da Yunanistan Başbakanı olarak vazifeye başlayan Kostas Simitis, Yunan parlamentosunda yaptığı açıklamada, Kardak adacığına dikilen Yunan bayrağının indirilmesine yönelik Ankara’dan gelen açıklamalara sert bir reaksiyon verdi. Simitis, “Olası bir taarruza karşı reaksiyonumuz çok sert olacaktır” demişti.

Dönemin Yunan basını ve resmi kaynaklarca yalanlanmayan haberlere göre, Simitis, Genelkurmay Başkanı Hristos Liberis’e Türkiye ile bir savaş durumunda sonuçların ne olacağını sordu. Liberis, “Şu anda biz avantajlı durumdayız. Birinci darbeyi biz indirirsek çatışmayı kazanırız. Savaş çıkarsa sonucunun ne olacağına dair garanti veremem. Fakat müsaade verin çabucak güçlü bir darbe indirelim” formunda bir kıymetlendirme yaptı.

Kriz, Türk komandolarının 31 Ocak gecesi Kardak adasına çıkarak Yunan bayrağını indirmesiyle tırmandı. Tıpkı saatlerde, adacığı bombalamakta ısrar eden Liberis, Simitis tarafından vazifeden alındı. Kriz, ABD’nin devreye girmesiyle denetim altına alındı. Dönemin ABD Başkanı Bill Clinton’ın talimatıyla, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Holbrooke, Ankara ve Atina ile temasa geçerek, her iki tarafın da bayraklarını indirip asker ve gemilerini geri çekmesini talep etti. Bu müdahale sayesinde çatışma önlenmiş oldu.

Kriz sona erdikten sonra Simitis, yaptığı konuşmada Washington’a teşekkür etti. Lakin bu tavır, yalnızca muhalefetin değil, kendi partisi PASOK içinde de bir kesitin tepkisine yol açtı.

GENELKURMAY BAŞKANI İLE DİYALOGLARI GÜNDEM OLMUŞTU

“1996-2004 / Yaratıcı bir Yunanistan için Siyaset” isimli kitabında, Kardak krizi sırasında Atina idaresinin nasıl birbirine girdiğini yazan Simitis, krizin birinci saatlerinde Başbakanlık konutunda harika bir toplantı yaptıklarını belirtmişti.

Simitis, Genelkurmay Başkanı Oramiral Hristos Limberis ile ortalarında geçen enteresan diyalogları şu sözlerle aktarmıştı:

– 30 Ocak 1996, saat 23.00…

Simitis: İkinci kayalık korunuyor mu?

Limberis: Alışılmış ki…

Simitis: Kayalıkta komandolarımız var mı?

Limberis: Hayır fakat, kayalıkların etrafındaki Yunan güçleri o denli konumlandı ki, hiçbir Türk savaş gemisi geçemez.

– 31 Ocak 1996, saat 01.40…

Simitis: Baykal açıklama yapmış, Türk komandoları ikinci kayalığa çıkmış, teyit ediyor musunuz?

Limberis: Sayın Başbakan, sizi temin ederim ki haber palavradır.

Simitis: Siz tekrar de bir denetim edin, helikopter uçuşu ile durum denetlenebilir mi?

Limberis: Hayır, helikopter uçamaz.

– 31 Ocak 1996, saat 03.30…

Simitis: Amerikalılar Türklerin ikinci kayalığa çıktığını bildiriyor. Madem Türk gemileri yaklaşamazdı, bu nasıl olabilir?

Limberis: Tahminen denizaltı ile nakledilmişlerdir.

– 31 Ocak 1996, saat 04.10…

Simitis: İkinci kayalığa yine ele geçirme emeliyle komando çıkarılabilir mi?

Limberis: Başarılı olma mümkünlüğü çok küçük.

– 31 Ocak 1996, saat 05.05…

Limberis: Türklerin kayalıktaki varlığı teyit ediliyor.

Simitis: (Çok öfkeli) Türkler bu işi burnunuzun tabanından geçerek becerdi.