Körfez ülkelerinde göçmen işçi ikilemi: Ekonominin omurgası mı, insan hakları sorunu mu?

Körfez ülkeleri, dünyanın en yüksek göçmen nüfus oranına sahip bölgelerinden biri. Katar’da iş gücünün %95’i, Kuveyt’te %85’i ve Bahreyn’de %78’i göçmenlerden oluşuyor. Göçmenler, bu iktisatların temel taşını oluştururken, çoğunluğu düşük nitelikli işlerde çalışıyor. 2020 prestijiyle Körfez bölgesinde 35 milyon yabancı personel bulunuyordu.

PETROL DEVRİ VE PERSONEL GÖÇÜ

1970’lerdeki petrol geliri patlaması, Körfez’e büyük bir iş gücü göçü başlattı. 1970-1975 yılları ortasında bölgedeki göçmen sayısı 800 binden 1,8 milyona çıktı. 1980’lerde, bölge dünyanın en büyük göçmen emekçi pazarı haline geldi. Lakin bu durum, düşük fiyatlar ve makus çalışma şartlarıyla insan hakları ihlallerini de beraberinde getirdi. Bilhassa Katar’da 2022 FIFA Dünya Kupası için yapılan inşaatlarda yaşanan zorla çalıştırma savları milletlerarası tenkitlere yol açtı.

KAFALA SİSTEMİ VE İNSAN HAKLARI

Kafala sistemi, göçmen çalışanların haklarını kısıtlayan bir sponsorluk sistemi olarak dikkat çekiyor. Çalışanların iş değiştirmesi, ülkeyi terk etmesi yahut sendikalara katılması neredeyse imkânsız. Bu sistemin, göçmen emekçilerin hayatlarını zorlaştırdığı ve hak ihlallerine neden olduğu vurgulanıyor.

ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ VE GELECEK

Paris Mutabakatı gayeleri doğrultusunda, petrol fiyatlarının 2050’ye kadar varil başına 10 dolara düşebileceği varsayım ediliyor. Bu durum, Körfez ülkelerini ekonomik çeşitliliğe yönlendiriyor. Turizm ve yenilenebilir güç kesimlerine yatırım, bu dönüşümün temelini oluşturuyor. Örneğin, Katar son yıllarda FIFA Dünya Kupası üzere büyük etkinliklerle spor turizmini destekliyor.

Körfez ülkelerinin gelecekte daha sürdürülebilir siyasetler benimsemesi ve Kafala sistemini reforme ederek insan haklarını öncelik haline getirmesi bekleniyor.