Küresel borsalarda karışık açılış: Trump’ın vize hamlesi piyasaları sarsıyor! (22 Eylül 2025)

ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimlerine devam edeceğine dair olumlu beklentiler ve Lider Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında gerçekleşen görüşmeye ait olumlu sinyallere rağmen Trump idaresinin “H-1B” çalışma vizelerine 100 bin dolarlık müracaat fiyatı getirme kararı global piyasalarda risk iştahını törpülüyor.

Trump, yüksek vasıflı emekçilerin ülkede çalışmasını sağlamak için tasarlanan ve “H-1B” olarak bilinen çalışma vizesi programında, şirketlerin ödeyeceği müracaat fiyatının 100 bin dolara çıkarılmasını öngören kararnameyi imzaladı.

Kararın işletme maliyetleri ve marjları için bir risk oluşturması bekleniyor.

Analistler, teknoloji şirketlerinin ABD’de kâfi sayıda emekçi bulamadıkları için yurt dışındaki işgücüne yönelmek zorunda kaldıklarını belirterek, artan vize fiyatının bu şirketleri olumsuz etkileyeceğini söyledi.

“H-1B” çalışma vizelerine 100 bin dolarlık müracaat fiyatının gelmesinin bilhassa Hindistan merkezli teknoloji şirketlerini etkilemesi bekleniyor.

Öte yandan Lider Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile gerçekleşen görüşmesinin çok verimli geçtiğini, Çin başkanıyla ticaret, fentanil, Rusya-Ukrayna Savaşı ve TikTok muahedesi üzere mevzularda “önemli mesafe” aldıklarını belirtti.

Bu gelişmelerle ABD ve Çin ortasında ek mutabakatlar olabileceğine dair optimistlik arttı.

Ekonomik ve siyasi gelişmelerin yanı sıra Fed yetkililerinin açıklamaları yakından takip ediliyor. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, Bankanın bu haftaki faiz indirimi kararını desteklediğini ve bu yıl için 2 indirim daha öngördüğünü belirtti.

Bu ortada, ABD Senatosu, Temsilciler Meclisinden geçen, federal hükümetin 1 Ekim’de kapanmasını önlemeye yönelik süreksiz bütçe tasarısına onay vermedi.

Analistler, bu hafta ABD açıklanacak büyüme ve Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı, besin ve güç kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu çekirdek şahsî tüketim harcamaları fiyat endeksi (PCE) datalarının piyasaların odağında bulunduğunu kaydetti.

Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 4,15 düzeyine çıkarken, Fed’den beklenen faiz indirimlerinin boyutuna ait soru işaretlerinin devam etmesiyle dolar endeksi yüzde 0,2 artışla 97,8 düzeyinde seyrediyor.

Altının ons fiyatı yüzde 0,2 artışla 3 bin 692 dolardan, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,7 artışla 66,6 dolardan süreç görüyor.

NEW YORK BORSASI CUMA GÜNÜ OLUMLU SEYRETTİ

New York borsasında cuma günü ABD’de ekonomik aktiviteye ait tasaların azalmasıyla müspet bir seyir izlendi.

Ülkede geçen hafta iç talep öncü göstergesi perakende satışların beklentiyi aşması ve haftalık işsizlik maaşı müracaatlarında gerileme görülmesi, büyüme ve istihdam görünümüne yönelik telaşları azalttı.

Fed’in faiz indirimine gideceğine dair beklentiler de yatırımcıların riskli varlıklara yönelmesine neden oldu.

Kurumsal tarafta da ABD’li kargo şirketi FedEx’in üç aylık devirde geliri ve karının iddiaların üzerinde gelmesinin akabinde payları yüzde 2,3 yükseldi. Cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 0,37, S&P 500 endeksi yüzde 0,49 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,72 arttı. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne negatif başladı.

AVRUPA BORSALARI KARIŞIK SEYRETTİ

Avrupa borsaları ise Fransa’daki politik belirsizlik ve kıta genelinde devam eden jeopolitik risklerin tesiriyle karışık bir seyir izledi.

Avrupa Birliği (AB), Rusya’nın sıvılaştırılmış doğal gazını (LNG), bankalarını, kripto süreçlerini ve petrol taşıyan gölge filosunu gaye alan yeni yaptırım paketi hazırladı.

Öte yandan Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, İtalya’nın kredi notunu “BBB”den “BBB+”ya yükseltti, not görünümünü “durağan” olarak belirledi.

Bu gelişmelerle cuma günü Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,15, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,01 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,12 bedel kaybederken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 0,01 bedel kazandı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne karışık seyirle başladı.

ASYA BORSALARI KARIŞIK SEYREDİYOR

Asya borsaları ise Trump idaresinin “H-1B” çalışma vizelerine 100 bin dolarlık müracaat fiyatı getirme kararının akabinde karışık bir seyir izliyor.

Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) geçen hafta borsa yatırım fonlarında (ETF) satışa başlayacağını duyurmasının akabinde Japonya borsasında risk iştahı arttı.

Çin Merkez Bankası (PBoC) 1 yıllık gösterge faiz oranını yüzde 3’te, 5 yıllık gösterge faiz oranını yüzde 3,50’de sabit bıraktı.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,3, Güney Kore’de Kospi endeksi de yüzde 0,5 bedel kazanırken, Çin’de Şanghay bileşik endeksinde yatay bir seyir izleniyor.

Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yüzde 1 geriledi.

BORSA CUMA GÜNÜ YÜKSELDİ

Cuma günü alış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2,23 bedel kazanarak 11.294,48 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise cuma akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 1,7 bedel kazandı.

Dolar/TL cuma günü yatay seyirle 4,3850’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının çabucak üstünde 41,3901’de seyrediyor

Analistler, bugün yurt içinde tüketici itimat endeksi, yurt dışında ise Avro Bölgesinde tüketici inanç endeksi ile ABD’de ağustos Chicago Fed Ulusal Aktivite Endeksi ve İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey’nin konuşmasının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.400 ve 11.500 düzeyleri direnç, 11.200 ve 11.100 puan ise dayanak pozisyonunda olduğunu söyledi.

Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:

10.00 Türkiye, eylül ayı tüketici inanç endeksi

10.00 Türkiye, ağustos ayı Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi

15.30 ABD, ağustos ayı Chicago Fed ulusal aktivite endeksi

17.00 Avro Bölgesi, eylül ayı tüketici inanç endeksi

21.00 İngiltere, BoE Başkanı Bailey’nin konuşması

Borsada ‘Temiz Eller’ Operasyonu mu?

Borsa günün birinci yarısında yükseldi (19 Eylül 2025)