Küresel deniz taşımacılığında sert fren

Londra merkezli Baltık Borsası tarafından takip edilen Baltık Kuru Yük Endeksi, haftaya düşüşle başladı. Pazartesi günü açıklanan datalara nazaran, endeks %1,4 oranında gerileyerek 2.226 puana indi. Bu gelişme, son üç haftadır devam eden yükseliş trendini sona erdirdi. Deniz yoluyla yapılan hammadde nakliyeciliğinde değerli bir gösterge olarak kabul edilen bu endeks, bilhassa Çin ve Hindistan üzere büyük ithalatçı ülkelerdeki talep seyrine hassaslığıyla biliniyor.

Özellikle büyük hacimli yük nakliyatı yapan capesize tipi gemilerde yaşanan düşüş dikkat çekti. Bu segment, 150 bin ton civarında demir cevheri ve kömür taşıyan gemileri kapsıyor. Capesize endeksi %1,4 gerileyerek 3.774 puana düştü. Uzmanlar, Çin’in emlak bölümünde tekrar beliren belirsizlikler ve Hindistan’ın çelik üretimindeki süreksiz yavaşlamasının bu düşüşte tesirli olabileceğini kıymetlendiriyor.

Baltık Kuru Yük Endeksi nedir? Nasıl hesaplanır?

ORTA ÖLÇEKLİ GEMİLERDE DAHA DERİN DARALMA

Bir öbür kıymetli segment olan panamax tipi gemilerdeki düşüş daha sert oldu. 60 bin ila 70 bin ton ortasında kömür ve tahıl taşıyan bu gemilerin endeksi, %2,2 oranında gerileyerek 1.798 puana düştü. Bu düzey, 10 Temmuz’dan bu yana görülen en düşük paha olarak kayda geçti.

Panamax segmentindeki düşüşün temel nedenlerinden biri olarak, Güney Amerika’daki tahıl sevkiyatlarında yaşanan yavaşlama gösteriliyor. Bilhassa Brezilya limanlarından yapılan mısır ve soya fasulyesi ihracatında yaşanan gecikmeler, bu nakliyecilik cinsine olan talebi azalttı. Öte yandan, Karadeniz’deki sevkiyatların Ukrayna limanlarındaki güvenlik telaşları nedeniyle kısıtlı ilerlemesi de bu segmenti olumsuz etkiliyor.

Panamax Gemileri: Global ticaretin can damarı

KÜÇÜK TONAJLI GEMİLERDE DE HUDUTLU GERİLEME

Supramax tipi, yani daha küçük tonajlı kuru yük gemilerinde de hafif bir düşüş kaydedildi. 50 bin ton altı taşıma kapasiteli bu gemilerin endeksi %0,4 azalarak 1.289 puana geriledi. Bu segmentteki düşüş, daha çok Güneydoğu Asya limanlarında yaşanan gecikmeler ve hava şartlarına bağlı liman trafiği sıkıntılarından kaynaklandı.

Konuya ait değerlendirmede bulunan Baltık Borsası yetkilileri, kısa vadede piyasada toparlanma beklenmediğini, bilhassa emtia fiyatlarındaki dalgalanmanın nakliyat üzerindeki baskıyı artırdığını belirtti.

Dünya ticaretinin en değerli göstergelerinden biri olan Baltık Kuru Yük Endeksi’ndeki bu düşüş, Türkiye üzere dış ticaretinde deniz yoluna büyük ölçüde bağımlı ülkeler için de kıymetli sinyaller taşıyor. Bilhassa ithal kömüre dayalı güç üretimi yapan firmaların maliyet planlamalarında bu tıp gelişmeler dikkatle izleniyor.

Supramax gemileri: Küçük limanların büyük çözümü

PİYASA TESİRİ VE DOLAR BAZLI YÜK ÜCRETLERİ

Kuru yük nakliyatında navlun fiyatları büyük oranda dolar üzerinden belirleniyor. Bu nedenle dolar kurundaki dalgalanmalar, navlun piyasasında iki istikametli tesir yaratabiliyor. Gemi kiralama maliyetlerindeki bu düşüş, ithalatçı ülkeler için kısa vadede olumlu görünse de, taşıma firmaları açısından kâr marjlarını daraltıyor.

Bu bilgiler ışığında, küresel ticarette bilhassa emtia sevkiyatında kısa vadede bir yavaşlama sinyali verilmiş oldu. Lakin uzmanlara nazaran, yıl sonuna gerçek Çin’in iç talebinde yaşanabilecek artışlar, endekste toparlanmaya yer hazırlayabilir.