Küresel piyasalar karışık seyrediyor! (29 Temmuz 2025)

ABD ve öbür ülkeler ortasındaki ticaret görüşmelerinden çıkan olumlu sonuçlara rağmen düşük düzeylerde gelen tarife artışlarının global büyüme ve enflasyon üzerinde olumsuz tesir yaratabileceğine dair tasalar global piyasalarda risk algısının artmasına neden oluyor.

Analistler, ticaret tansiyonlarının hafiflemesine rağmen tarifelerin ekonomik tesirine dair belirsizliğin devam etmesi nedeniyle piyasalarda temkinli havanın sürdüğünü belirtti.

Ticaret görüşmelerindeki ilerlemelere karşın, temel gümrük vergilerinin bundan sonraki periyotta şirketlerin kar marjlarını nasıl etkileyebileceğine dair telaşlar de global piyasalarda risk iştahını azaltıyor. Bu durumun da ileriki periyot şirket bilançolarını olumsuz etkilemesi bekleniyor.

Öte yandan ABD ve Çin ortasında devam eden ticaret müzakerelerinin üçüncü tipi İsveç’in başşehri Stockholm’de başladı. İki gün sürecek görüşmelerde ABD’li ve Çinli yetkililerin gündeminde, “tarife ateşkesinin” mühletinin uzatılması, fentanil kaçakçılığıyla ilgili tarifeler ve Çin’in yaptırım altındaki Rusya ve İran’dan petrol alımları üzere bahislerin yer alacağı bildirildi.

ABD Başkanı Donald Trump ise İskoçya’da İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile görüşmesi öncesi, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz oranını düşürmesi gerektiğini yineledi.

Öte yandan Fed’in yarınki faiz kararı da piyasaların odağında yer alıyor. Bankanın bu ay faizlerde değişikliğe gitmemesine kesin gözüyle bakılırken, faiz indirimlerine eylül ayında başlaması öngörülüyor.

ABD Başkanı Trump’ın Fed Başkanı Jerome Powell’a faiz indirimleri konusunda baskı yapmasına rağmen Powell’ın ABD’nin ticaret siyasetlerinin ve açıklanacak makroekonomik dataların kesin tesirlerini görene kadar beklemede kalması bekleniyor.

Öte yandan Trump’ın yaptığı baskılar Fed’in bağımsızlığına ait soru işaretlerinin devam etmesine neden oluyor.

Bu ortada, “Muhteşem yedili” olarak isimlendirilen şirketlerden Meta, Microsoft, Apple ve Amazon’un bu hafta açıklanacak bilançoları da yatırımcılar tarafından yakından takip edilecek.

New York borsasının kapanışında, Dow Jones endeksi, yüzde 0,14 kıymet kaybederken, S&P 500 endeksi yüzde 0,02, Nasdaq endeksi yüzde 0,33 paha kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.

Bu gelişmelerin akabinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,4070 düzeyinde, dolar endeksi yüzde 0,1 artışla 98,7 seviyesinde bulunuyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e Ukrayna ile bir muahedeye varması için “10 ya da 12 gün” mühlet verileceğine dair açıklamasının akabinde dün 69,6 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, bugün 0,5 azalışla 69,2 dolarda seyrediyor. Altının ons fiyatı da yatay seyirle 3 bin 315 dolardan süreç görüyor.

– Avrupa borsalarında satış yüklü bir seyir izlendi

Avrupa borsalarında ise ABD ile Avrupa Birliği (AB) ortasında mutabakat sağlanmasına rağmen ABD’nin uygulayacağı tarifelerin bölge iktisadına tesirlerine dair telaşların devam etmesiyle satış yüklü bir seyir izlendi.

ABD ile yapılan ticaret mutabakatı, AB’nin dünyanın en büyük iktisadıyla ticaret savaşının en berbatından kaçınmasına yardımcı oldu lakin Trump’ın fikrinin değişme ihtimali bu belirsizliklerin sürmesine neden oluyor.

Anlaşmanın Avrupa’da otomotiv sanayisini savunmasız bırakabileceği ve Avrupa’daki şirketlerin rekabet gücünü azaltabileceğine dair telaşlar de yer alıyor. Trump periyodundan evvel ABD ile AB ortasındaki gümrük tarifeleri daha düşük düzeylerdeyken mevcut yüzde 15’lik tarifenin Avrupa’daki araba ve makine üzere bölümler için büyük riskler içerebileceğine dair öngörüler öne çıkıyor.

Analistler, ABD’nin AB’ye uygulayacağı tarifelerin korkulan seviyede olmamasına rağmen yüzde 15’lik tarifenin de bölgedeki ekonomik büyümeye olumsuz tesir edebileceğinden kaygı edildiğini söyledi.

Bu gelişmelerle Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,02, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,43 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,43 gerilerken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 0,01 kıymet kazandı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.

– Asya borsaları karışık seyrediyor

Asya borsalarında, ABD ve Çin ortasında devam eden ticaret müzakerelerinden çıkacak kesin sonuçlarla, bu haftaki Fed ve Japonya Merkez Bankası (BoJ) faiz kararları öncesinde karışık bir seyir izleniyor.

Analistler, tarifelerin global iktisada bundan sonraki tesirlerine dair kaygıların Asya piyasalarında da risk algısının artmasına neden olduğunu belirterek, bu durumun BoJ’un para siyasetine ait belirsizlikleri artırabileceğini söyledi.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1 yüzde ve de yüzde Hong Kong’da Hang Seng endeksi 0,9 bedel kaybederken, Güney Kore’de Kospi endeksi ise yüzde 0,4 artış kaydetti. Çin’de Şanghay bileşik endeksinde ise yatay bir seyir görülüyor.

-Yurt içinde bugün data gündemi sakin

Dün satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,94 paha kaybederek 10.542,09 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 0,2 düşüşle 12.050,00 puanda süreç gördü.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 düşüşle 40,5517’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışın çabucak üstünde 40,5630’dan alıcı buluyor.

Analistler, bugün yurt içinde bilgi gündeminin sakin olacağını, yurt dışında ise Memleketler arası Para Fonu (IMF), global ekonomik büyüme iddiaları, ABD’de tüketici inanç endeksi, toptan eşya stokları, konut fiyat endeksi ve JOLTS açık iş sayısının takip edileceğini lisana getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.400 ve 10.300 düzeylerinin takviye, 10.600 ve 10.700 puanın direnç pozisyonunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek bilgiler şöyle:

15.30 ABD, haziran ayı toptan eşya stokları

16.00 IMF global büyüme tahminleri

16.00 ABD, mayıs ayı konut fiyat endeksi

17.00 ABD, haziran ayı JOLTS açık iş sayısı

17.00 ABD, temmuz ayı tüketici inanç endeksi