Okul kaydı için ‘bu kadarına da pes’ diyeceğiniz yöntem! Para karşılığı satıyorlar
Apartman vazifelileri, tanıdık vasıtasıyla olan irtibatlar üzerinden ikametgah adreslerini satışa çıkarmaya başladı. Her öğrenci ikametgahına nazaran bir okula kayıt olabildiği için veliler çocuklarını istedikleri okula aldırtmak ismine ikametgahı değiştirmek istiyor. Bu kapsamda fiyat karşılığı ikametgah satıldığına dair olaylar kamuoyunun gündemine taşındı.
Peki para ile ikametgah satışını nasıl yapıyorlar? Adapsız ikametgah değişikliği yapıldığı taktirde bunun cezası ne? Bahisle ilgili merak edilenleri Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram ile Avukat Kerem Olcayto, açıkladı.
OKUL KAYDINDA İKAMETGAH SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?
Avukat Kerem Olcayto’nun açıklamaları şu biçimde: “Bu aslında yıllardan beri yapılan bir durum. Okula öğrenci kaydı için yapılan ikametgah değişikliği yeni bir durum değil. Veliler bulundukları ilçelerin haricinde hoş devlet okulları olduğunu düşündüklerinde, öğretmen kalitesinin yüksek olduğunu düşündükleri okullar için bu yola başvurabiliyorlar. Lakin veli gidip okula çocuğunu kaydettirmek istediği vakit okul müdürü veya ilgili işlerle uğraşan işçi her kimse öğrencinin kimlik numarasını istiyor. Merkezi Nüfus Yönetim Sistemi’nde (MERNİS) yer alan kimlik paylaşım sisteminden yerleşim yeri ve adrese ulaşabiliyorlar.
Bu sorgulamalar MERNİS sistemi içerisinde yer alan T.C. kimlik numaraları ile vatandaşların eşleştirilmiş olan Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS) üzerinden yapılıyor. Sorgunun sonucunda çocuğun ikametgahı orada çıkmıyorsa teknik olarak zati kayıt yapılmıyor.
‘PARA İLE İKAMETGAH SATIN ALIYORLAR’
Veliler de sonrasında gidiyorlar, tanıdıkları varsa ikametgah değişikliği için ricada bulunuyorlar. Orada prosedür şu: Velilerden biri anne yahut baba şayet bir tanıdığı varsa çocuğunu bir yerde konuk olarak gösteriyor yahut para ile satın alıyor. İkametgahta oturan kişi oturduğu meskenine kaydını yaptıracağı kişi ile nüfus müdürlüğüne gidiyor. ‘Benim yanımda oturuyor’ diyerek Nüfus Müdürlüğü’nde bunu kolaylıkla yapabiliyor.
Fakat devir dönem bununla ilgili Ulusal Eğitim Bakanlığı’ndan (MEB) okullara yazılar gidiyor. Okullara ‘öğrenciyi kayıt yapsanız dahi bunu teyit edin’ deniyor.
‘EMNİYET’E BİLDİRİLİYOR’
Okul tarafından kuşkulu adres bilgilerinin bulunduğu ilçedeki emniyet ünitelerine bu iletiliyor. Emniyet üniteleri de bu adrese gidip inceleme yapıyor. ‘Burada hakikaten yaşıyor mu?’ diye bakıyorlar.
USULSÜZ ADRES DEĞİŞİKLİĞİ YAPANIN CEZASI NE?
Süreç böylelikle ilerliyor. Yerleşim adreslerinde insanların beyanı temel alınıyor. Beyana dayalı yürüdüğü için yanlış beyanda bulunanlara ceza kesiliyor. Adreste oturmadığı tespit edilirse 9 bin 414 TL idari para cezası kesiliyor. Bu ceza iki taraf için de uygulanıyor. Gerçeğe ters adres beyanında bulunan şahıslara başka ayrı 9 bin 414 TL ceza kesiliyor.”
Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram’ın açıklamaları şu biçimde: “Özel okulların fahiş fiyat almasından kaynaklı veliler güzel eğitim verdiğini düşündüğü devlet okullarına çocuklarını kaydettirmek istiyor.
Bundan kaynaklı o okulun bulunduğu bölgeye ikametgah aldırmak istiyorlar. Birden fazla vakit bir tanıdığın adresine kaydettirilen bu ikametgahlar şayet tanıdık yoksa maalesef bir dal haline gelmiş durumda. Yani o bölgede bulunan birden fazla vakit apartman vazifelisi yahut site yöneticileri üzerinden para karşılığı öbür bir kişinin ikametgahı o bölgeye alınabiliyor.
GELİR VERGİSİ DETAYI!
Öncelikle ikametgah aldıran için şayet yöntemsiz bir süreç olduğu tespit edilirse idari para cezası mevcut. İkametgahına kaydı kabul eden kişi için ise bu arızi bir kardır ve gelir vergisine nazaran vergilendirilmesi gerekir. Maliye Bakanlığı’nın tespiti halinde bunun üzerinden en az %15 en fazla %40’a kadar vergi alabilir. Bu açıdan veliler ve ikametgah sahipleri süreçleri yaparken kurallara uygun yapmalılar.”
