Pasifikte gerginlik artıyor: Çin gemisi uyarıldı

Filipinler Kıyı Güvenlik Ünitesi, ülkenin Sta. Ana, Cagayan kıyıları açıklarında faaliyet gösteren Çin’e ilişkin araştırma gemisi Xiang Yang Hong 05’i Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) içinde tespit ederek müdahalede bulundu. Kıyı Güvenliği tarafından yapılan açıklamada, 2 Ağustos 2025 tarihinde gerçekleştirilen deniz devriyesi sırasında geminin yerinin belirlendiği bildirildi. Geminin Babuyan Adası’na yaklaşık 14.92 deniz mili uzaklıkta görüldüğü ve Filipinler kıyı güvenlik uçağının ikazına karşılık vermediği kaydedildi.
Filipinler Kıyı Güvenliği, Xiang Yang Hong 05’in Guangdong eyaletinden 5 Haziran’da hareket ederek Batı Filipin Denizi’ne yöneldiğini açıkladı. Geminin 7 Haziran’da Burgos, Ilocos Norte açıklarından yaklaşık 130 deniz mili uzaklıkta Filipinler MEB’sine giriş yaptığı, 9 Haziran’da ise bu bölgeden ayrıldığı belirtildi.
ABD Filipinler için Çin’i karşısına alacak mı
YOĞUN DENİZ BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE BÖLGESEL GERGİNLİK
Kıyı Güvenliği yetkilileri, geminin iki Filipinler MEB girişinde toplamda 22 gün boyunca Pasifik Okyanusu’nda geniş kapsamlı deniz bilimsel araştırmalar gerçekleştirdiğini aktardı. Bu faaliyetler sırasında gemi Guam’a yaklaşık 42 deniz mili aralığa kadar yaklaşmış ve 31 Temmuz’da tekrar Filipinler MEB’sine giriş yapmıştı. 3 Ağustos sabahı prestijiyle Xiang Yang Hong 05, Cagayan’daki Calayan Adası’na yaklaşık 86 deniz mili arada otomatik tanımlama sistemi (AIS) üzerinden takip edildi.
PCG’nin açıklamalarına nazaran, Xiang Yang Hong 05 nispi olarak yeni bir araştırma gemisi olup daha evvel yük gemisi olarak kullanılan bir platformdan dönüştürülmüş. Bu gemi, bölgedeki hassas deniz alanlarındaki faaliyetleri nedeniyle Filipinler başta olmak üzere komşu ülkelerde telaş yaratıyor. Tarihi olarak, geminin Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması operasyonlarını desteklediği ve 1970’ler ile 1980’lerde uzak deniz araştırmaları ve balistik füze denemeleri için kullanılan gemilerle temaslı olduğu tabir ediliyor.
Filipinler’in bu hareketi, Güneydoğu Asya denizlerinde artan Çin tesiri ve egemenlik tartışmalarında yeni bir tansiyon dalgası olarak yorumlanıyor. Bölgede deniz güvenliği ve egemenlik haklarının korunması açısından kritik değerde olan bu gelişme, Filipinler idaresinin bölgedeki deniz haklarını müdafaa kararlılığını bir kere daha ortaya koydu.