Romanya’nın kamu borcunda psikolojik eşik aşıldı
Romanya’nın kamu borcu, nisan ayında 1 trilyon ley üzere tarihi bir eşiği aşarak adeta alarm zilleri çalmasına neden oldu. Bu sayı, ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’nın %56,6’sına tekabül ediyor. Maliye Bakanı Alexandru Nazare’nin yıl sonuna kadar borcun GSYİH’ye oranının %60’a yükseleceği istikametindeki varsayımı, durumun ciddiyetini gözler önüne seriyor.
1 TRİLYON LEY SONU AŞILDI
Yılın birinci dört ayında kamu borcunda yaşanan 50 milyar leylik artış, Romanya iktisadının ne kadar süratli bir borçlanma eğrisinde olduğunu gösteriyor. Bu süratli tırmanış, ülkenin mali disiplini ve sürdürülebilirliği konusunda soru işaretleri yaratıyor. Maliye Bakanlığı’nın yayımladığı bilgilere nazaran, kamu borcu 1 trilyon 13 milyar leye ulaşarak GSYİH’nin %56,6’sına yerleşti. Bu durum, yalnızca sayılardan ibaret değil; tıpkı vakitte ülkenin gelecekteki ekonomik esnekliğini de etkileyecek bir gösterge olarak karşımıza çıkıyor.
AVRUPA BİRLİĞİ ORTALAMASINDAN AYRIŞAN BİR TABLO
Eurostat’ın 2025’in birinci çeyreğine ait yayımladığı datalara nazaran, Romanya’nın kamu borcu 2024’ün birinci çeyreğine kıyasla GSYİH’de %4,1’lik bir artış gösterdi. Bu artış, 2024’ün dördüncü çeyreğine nazaran ise %1’lik bir yükselişe işaret ediyor. Lakin asıl dikkat cazibeli nokta, Avrupa Birliği’nin genelinde kamu borcunun azaltılma eğiliminde olmasıdır. Birçok AB ülkesi borçlarını düşürürken, Romanya’nın tam aykırısı istikamette, yani borçlarını süratle artırma yolunda ilerlemesi, ülkeyi öteki üye devletlerden ayrıştırıyor.
HIZLA YÜKSELEN BORCUN PERDE ARKASI
Romanya’nın öbür AB ülkelerine kıyasla şimdi yüksek bir kamu borcuna sahip olmaması, birinci bakışta durumu hafifletici bir faktör üzere görünebilir. Lakin asıl şaşırtan olan, borcun artış suratıdır. Son dört yılda GSYİH’ye oranla on puanlık bir artış kaydeden Romanya, bu ivmeyle devam ederse gelecekte önemli meselelerle karşılaşabilir. Bu süratli yükseliş, ülkenin ekonomik siyasetleri, harcama alışkanlıkları ve gelir kaynakları hakkında derinlemesine bir tahlil yapılmasını gerektiriyor. Milletlerarası uzmanlar, Romanya’nın bu gidişata bir dur dememesi halinde, ekonomik istikrarının sarsılabileceği konusunda uyarıyor.
GELECEĞE YÖNELİK BEKLENTİLER VE RİSKLER
Maliye Bakanı’nın yıl sonunda borcun %60 düzeyine ulaşacağı iddiası, ülkenin yakın gelecekteki ekonomik zorluklarının bir öncü belirtisi olabilir. Bu durum, Romanya’nın yatırım çekme potansiyelini, kredi derecelendirme notlarını ve hasebiyle milletlerarası arenadaki prestijini olumsuz etkileyebilir. Süratli borç artışı, uzun vadede faiz ödemelerinin artmasına, bütçe açıklarının derinleşmesine ve ekonomik büyümenin yavaşlamasına neden olabilir. Romanya’nın bu ekonomik baskı karşısında nasıl bir strateji izleyeceği, önümüzdeki periyotta yakından takip edilmesi gereken değerli bir bahis olacak.
