Özellikle ruhsal rahatsızlıkların tedavisinde umut vadeden bir prosedür olarak öne çıkan sanal gerçeklik terapisi (VRT), travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB), fobiler, anksiyete ve hatta kimi bağımlılık cinsleri üzere birçok probleme karşı tesirli tahliller sunuyor.
Bu alanda yapılan bilimsel araştırmalar, sanal gerçeklik terapilerinin klâsik tedavi yollarına kıyasla daha süratli ve tesirli sonuçlar verdiğini ortaya koyuyor.
Örneğin, Journal of Anxiety Disorders mecmuasında yayınlanan bir araştırmaya nazaran, sanal ortamda endişeleriyle yüzleşen fobisi olan hastaların, klâsik metotlarla tedavi görenlere nazaran daha kısa müddette güzelleşme gösterdiği belirlendi.
Araştırmacılar, sanal gerçeklik ortamlarının denetimli ve inançlı bir halde kaygı tetikleyicilerine maruz kalmayı sağladığını, bu sayede hastaların korkuyla başa çıkma maharetlerinin daha tesirli bir formda geliştiğini belirtiyor.
Psikiyatrist Prof. Dr. Emily Carter (Stanford Üniversitesi), sanal gerçeklik terapisinin bilhassa TSSB tedavisinde kıymetli bir fark yarattığını vurguluyor:
“Sanal gerçeklik ortamları, travmatik olayları inançlı bir formda yine deneyimlemeyi ve böylelikle hastaların duygusal yüklerini hafifletmelerini sağlıyor. Bu usul, bilhassa savaş gazileri ve doğal afet mağdurları üzere travmatik yaşantıları olan bireyler için umut verici sonuçlar veriyor.”
Klinik psikolog Dr. Michael Chen (Harvard Tıp Fakültesi) ise VRT’nin fobiler üzerindeki tesirini şöyle açıklıyor:
“Sanal gerçeklik, hastaları korktukları durumlarla kademeli olarak yüzleştirmemize imkan tanıyor. Örneğin, örümcek fobisi olan bir hastayı evvel sanal bir örümcekle, daha sonra da gerçek bir örümcekle karşılaştırarak, kaygı yansısını yavaş yavaş azaltabiliyoruz. Bu yol, klasik maruz kalma terapilerinde yaşanan tasayı minimize ediyor ve daha tesirli sonuçlar alınmasını sağlıyor.”
TÜRKİYE’DE SANAL GERÇEKLİK TERAPİSİ
Türkiye’de de sanal gerçeklik terapisi alanında kıymetli gelişmeler yaşanıyor. Bilhassa birtakım özel kliniklerde ve üniversite hastanelerinde bu prosedür kullanılmaya başlandı.
Türk Psikologlar Derneği (TPD) de bu alandaki gelişmeleri yakından takip ediyor ve sanal gerçeklik terapisi uygulamalarının yaygınlaşması için çalışmalar yürütüyor.
TPD Lideri Prof. Dr. Ayşe Demir, “Sanal gerçeklik terapisi, bilhassa kırsal bölgelerde yaşayan ve uzman psikologlara erişimi kısıtlı olan şahıslar için büyük bir potansiyele sahip. Bu sayede daha fazla insanın ruh sıhhatine ulaşabilmesine imkan tanıyabiliriz” diyor.
GELECEK VAAT EDEN BİR TEDAVİ YÖNTEMİ
Sanal gerçeklik terapisi, ruhsal rahatsızlıkların tedavisinde yeni bir periyot açıyor. Bilimsel çalışmalar ve uzman görüşleri, bu usulün klasik tedavilere kıyasla daha süratli, tesirli ve erişilebilir bir seçenek olduğunu gösteriyor. Sanal gerçeklik teknolojisinin gelişimiyle birlikte, bu alanda daha fazla ilerleme kaydedilmesi ve daha fazla insanın ruh sıhhatine katkı sağlaması bekleniyor.