Sibernetik: Yapay zekânın ardındaki bilim
Sibernetik, bilgi, denetim ve irtibatla ilgili sistemlerin incelenmesini amaçlayan bir bilim kısmıdır. Temelde, insan, makine ve başka canlıların etkileşimlerinin nasıl düzenlendiğini araştırır. Sibernetik, ismini Yunanca “kubernetes” sözünden alır, bu da “gemi kaptanı” yahut “yönlendirici” manasına gelir. Bu isim, sistemlerin gerçek bir biçimde yönlendirilmesi ve denetim edilmesi fikrine işaret eder.
Bu bilim kısmı, insan beyninin çalışmasını ve organizmaların etraflarıyla etkileşimini modelleme eforlarıyla başlamıştır. Sibernetik, geniş manada, biyolojik sistemlerin yanı sıra makineleri ve yapay zekayı da kapsar. Yapay zeka, otomasyon, robotik üzere alanlarda büyük bir tesire sahiptir. Sibernetik teorileri, makinelerin beşerler üzere düşünmesini ve kararlar almasını sağlamaya yönelik çalışmalarla vakit içinde evrilmiştir.
LSTM: Yapay zekânın yapı taşı
Sibernetik, sistem teorisi ile yakın bir alaka içindedir. Sistem teorisi, bir bütün olarak çalışan ve birbiriyle etkileşimde bulunan alt sistemlerin incelenmesini sağlar. Bu teoriyi kullanarak, beşerler ve makineler ortasındaki etkileşimler tahlil edilebilir. Örneğin, bir robotun etrafındaki dünyayı nasıl algıladığını ve buna nasıl reaksiyon verdiğini anlamak için sibernetik prensipleri uygulanabilir.
Günümüzde sibernetik, denetim mühendisliği alanında kıymetli bir yer meblağ. Bu mühendislik kısmı, otomatik sistemlerin tasarlanması ve yönetilmesiyle ilgilenir. Otomasyon süreçlerinin her kademesinde, sibernetik teoriler kullanılarak daha verimli, süratli ve yanlışsız süreçler gerçekleştirilir. Birebir vakitte endüstriyel robotlar, otomatik üretim çizgileri üzere uygulamalar bu teorilerle geliştirilmiştir.
Sibernetik, insan-makine etkileşimi üzerinde de derin tesirler bırakır. İnsanların makinelerle daha uyumlu çalışabilmesi için sistemler tasarlanır. Bu, bilhassa tıbbi aygıtlar, gelişmiş yazılımlar ve yapay zeka takviyeli platformlarda değerlidir. İnsanların bu sistemleri nasıl daha verimli kullanabileceği konusunda daima araştırmalar yapılır.
Sibernetik, çok istikametli bir bilim koludur ve teknolojiyle iç içe geçmiş bir alan olarak daima evrimleşmektedir. Beşerler ve makineler ortasındaki etkileşimi daha güzel anlamak, gelecekteki teknolojik gelişmeler için değerli bir temeldir.
Dikkat Sistemi: Yapay zekânın dönüşüm noktası
SİBERNETİĞİN BABALARI
Sibernetik biliminin önde gelen isimlerinden biri, Norbert Wiener’dır. 1940’larda sibernetiği tanımlayan ve geliştiren Wiener, “Sibernetik: Denetim ve Bağlantıdaki Bilim” isimli yapıtında bu disiplini sistemlerin bağlantısı, denetimi ve bilgi ile etkileşimi üzerinden açıklar. Başka değerli bir figür, Ross Ashby’dir. Ashby, sibernetikte “evrimsel denetim” ve “yapay zeka” üzere kavramların öncüsüdür.
Ayrıca, “An Introduction to Cybernetics” isimli yapıtı, sibernetik alanında temel bir kaynak kabul edilir. Bir öteki kıymetli isim ise John von Neumann’dır. Matematiksel ve bilgisayar bilimlerinde öncü olan Neumann, otomatik denetim sistemleri ve oyun teorisinin temellerini atmıştır. Ayrıyeten, Heinz von Foerster de sibernetik alanına katkıda bulunan bir diğer değerli isimdir. Foerster, biyolojik sistemlerin sibernetik prensiplerle nasıl yönetilebileceği üzerine çalışmalar yapmıştır. Bu bilim insanları, sibernetiğin temel taşlarını oluşturmuş ve alanın gelişimine kıymetli katkılar sağlamıştır.
