Geçtiğimiz hafta, İstanbul’daki tarihi kitapçılardan birinde, bir kitap alıcısı sıradışı bir keşifte bulundu.
“Bilinmeyen bir yazarın” kaleminden çıkan yazılı not, eski bir edebiyat yapıtının içinde gizliydi.
Kitapçıda çalışanlar, yıllardır kitapları inceleyip satmalarına karşın, bu bilinmeyen notun varlığından habersizdi. Lakin bir müşterinin yaptığı keşif, hem kitapçı çalışanlarını hem de edebiyat dünyasını şaşkına çevirdi.
GİZLİ NOTLAR: VAKTİN ÖTESİNDEN BİR MESAJ
Bu zımnî notlar, aslında kaybolmuş bir edebiyat yapıtının başlangıcını işaret ediyordu. Metin, bir muharririn unutulmuş bir kıssasını anlatan paragraflarla doluydu.
Uzmanlar, “Kitapları her gün tertipli olarak gözden geçiriyorum, fakat bu yazılı notları bir formda gözden kaçırmışım. Müşterilerimizden biri bulana kadar, büsbütün kaybolmuş bir kıssanın kesimi olduğunu fark etmedik” dedi.
Yıllardır antika kitaplar ve eski yapıtlarla ilgilenen Yıldız, notların içeriğinin de hayli farklı olduğunu belirtti.
Notta, 20. yüzyılın başlarında yaşamış tanınmış bir müellifin kaybolmuş öyküsü yer alıyor. Bunun yanı sıra, yazılı metnin çok derin ve manalı bir anlatıma sahip olduğunu da lisana getirdi.
BİR KİTAPÇIDA UNUTULMUŞ BİR HİKAYE
Eski kitapçıda bulunan notların, 1915-1930 yılları ortasında yazıldığı iddia ediliyor.
Amerikalı edebiyat tarihçisi Dr. Richard Evans, “Bu cinsten saklı notlar, kitapların tarihi geçmişini anlamamız açısından çok pahalıdır. Eski yazılı metinler, her vakit devrin kültürel, toplumsal ve edebi yapısını anlamamıza imkan tanır. Fakat bazen bu eserler kaybolur ve birkaç kuşak sonra tesadüf sonucu tekrar keşfedilebilir” halinde açıklamalarda bulundu.
Kitapçılardaki eski yapıtların içindeki kaybolmuş yazılı notlar yahut kısımlar, yalnızca eski metinlerin kıymetini artırmakla kalmaz, birebir vakitte edebiyat dünyasında kaybolmuş ya da unutulmuş yapıtların yine hayat bulmasına da imkan tanır. Bu tıp keşifler, hem akademik etraflarda hem de genel okuyucular ortasında heyecan uyandırır.
GİZLİ NOTLARIN KEŞFİ: EDEBİYAT DÜNYASINDA ŞOK TESİRİ YARATTI
Gizli notların bulunduğu kitap, bir vakitler ünlü bir müellifin yazdığı lakin rastgele bir sebeple tamamlanmamış bir yapıta ilişkin olduğu düşünülüyor.
Ünlü bir edebiyat tarihçisi Prof. Dr. Elizabeth Darnell, “Bu çeşitten kaybolmuş metinlerin yine ortaya çıkması, tarihî ve kültürel bağlamda değerli bir gelişme yaratabilir. 20. yüzyılın başlarındaki edebiyat anlayışı, devrin toplumsal dinamiklerini anlamamız için çok kıymetli bir penceredir” dedi.
İçinde yer alan notların, yazıldıkları devirdeki toplumsal sorunları, kişisel psikolojiyi ve kültürel çatışmaları yansıttığı kestirim ediliyor. Ayrıyeten, kaybolmuş bu öykünün, periyodun öncü müelliflerinden birine ilişkin olması da heyecan verici bir öge. Birtakım edebiyat eleştirmenleri, notların şair John Keats’in ya da romancı Virginia Woolf’un kaybolmuş yapıtlarından birine ilişkin olduğunu öne sürüyor.
KİTAPÇIDA BULUNAN NOTLARIN TESİRİ: İLGİ BÜYÜYOR
Bu keşif, kitabın sahibi tarafından yayınevine bildirildikten sonra, birçok edebiyat eleştirmeni ve araştırmacı mevzuyu derinlemesine incelemeye başladı. Hala gizemini koruyan yazılı notlar, bir muharririn kaybolmuş yapıtına dair yeni bir pencere aralamış oldu. Şu anda, bu notların ne üzere bir öyküye işaret ettiği, tam olarak hangi devrin edebiyatını temsil ettiği ve hangi muharririn bu yapıtı kaleme aldığına dair ipuçları gün yüzüne çıkmaya başladı.
Yazarın kimliği tam olarak çözülmemiş olsa da, bulunan notların bir devrin edebiyatına ilişkin değerli bir buluş olduğu kesin.
Edebiyat araştırmaları yapan Dr. Susan Harris, “Bazen, kitapçılarda eski kitaplarla karşılaştığımızda, bunların yalnızca eski yapıtlar değil, tarihin bir kesimi olduğunu unutmamalıyız. Bu notlar, kaybolmuş bir devri anlatan bir dönüm noktası olabilir” diyerek bu cins keşiflerin edebiyat tarihini nasıl yine şekillendirdiğini vurguladı.
GİZEMLİ ÖYKÜNÜN PEŞİNDEN GİTMEK
Eski bir kitapçının içinde keşfedilen bu zımnî notlar, sırf bir kitaba ilişkin sıradan yazılar değil; kaybolmuş bir çağın, unutulmuş bir niyetin izlerini taşıyan bir buluştu. Bu keşif, hem edebiyatseverler hem de tarihçiler için heyecan verici bir adım. Fakat, hala bu notların hangi müellife ilişkin olduğu ve bu yapıtların tamamlanıp tamamlanmadığına dair soru işaretleri mevcut.
Şu an için büyük bir gizem arz eden bu öykü, kitapçılarda, eski kitaplarda ve kaybolmuş yazılı notlarda keşfedilmeyi bekleyen sayısız diğer sırrı da gündeme getirmiş durumda.