Uyku apnesinin gizli tehlike kalp krizi ve inme riski

Uyku apnesi, yalnızca horlama ya da yorgun uyanma sorunu değil, tıpkı vakitte kalp krizi ve inme üzere önemli sıhhat tehditlerine yol açabilen bir uyku bozukluğu.

Uzmanlar, uyku sırasında nefesin kesilmesiyle karakterize edilen bu rahatsızlığın, erken teşhis edilmediğinde ölümcül sonuçlar doğurabileceği konusunda hemfikir.

Dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen uyku apnesi, bilhassa obezite, hipertansiyon ve kalp hastalıklarıyla ilişkilendirildi.

BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR RİSKLERİ ORTAYA KOYUYOR

Uyku apnesi, bilhassa obstrüktif uyku apnesi (OSA), uyku sırasında üst teneffüs yollarının tıkanması sonucu nefesin 10 saniye yahut daha uzun mühlet durmasıyla ortaya çıktı. Bu durum, kandaki oksijen düzeyinin düşmesine (hipoksi) ve kan basıncının ani yükselmesine neden oldu.

ABD’de yapılan bir araştırma, orta ve şiddetli uyku apnesi hastalarının kalp krizi riskinin %30’a kadar daha yüksek olduğunu gösterdi.

Avrupa Kardiyoloji Derneği’nin raporuna nazaran, tedavi edilmeyen uyku apnesi, hipertansiyon, kalp yetmezliği ve inme riskini %40 oranında artırıyor.Harvard Tıp Fakültesi’nden kardiyolog Dr. Susan Redline, “Uyku apnesi, kalbin gece boyunca çok yüklenmesine neden olur. Oksijen eksikliği ve kan basıncındaki dalgalanmalar, damar duvarlarında hasara yol açarak kalp krizini tetikleyebilir” dedi.

Benzer formda, İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden nörolog Prof. Dr. Guy Leschziner, uyku apnesinin beyindeki oksijen akışını kesintiye uğratarak inme riskini artırdığını vurguladı.

Leschziner, “Gece boyunca tekrarlanan nefes durmaları, beyin damarlarında iltihaplanmayı hızlandırıyor ve bu da felç riskini önemli oranda yükseltiyor” açıklamasında bulundu.

UZMAN GÖRÜŞLERİ: ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIR

Türkiye’de de uyku apnesinin tehlikelerine dikkat çeken uzmanlar, erken teşhisin değerini vurguladı.

Uzmanlar, “Uyku apnesi, kalp krizi, inme, depresyon, cinsel isteksizlik ve hatta uykuda ani mevt üzere önemli problemlere yol açabilir. Horlama, gündüz çok yorgunluk ve uykuda nefes durması üzere belirtileri olanlar kesinlikle bir uzmana başvurmalı” dedi.

Uzmanlar ise uyku apnesinin toplumda %5-10 oranında görüldüğünü, lakin hastaların birçoklarının bu durumun farkında olmadan yaşadığını belirterek, “Obezite ve kısa boyun yapısı, uyku apnesini tetikleyen esas faktörler. Tedavi edilmediğinde, bu durum kalbi ve başka organları oksijensiz bırakarak önemli komplikasyonlara yol açıyor” dedi.

BELİRTİLER VE RİSK FAKTÖRLERİ

Uyku apnesinin en yaygın belirtileri ortasında yüksek sesli horlama, uykuda nefes durması, sabah yorgun uyanma, gündüz uyuklama, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu ve sonluluk yer aldı.

Uzmanlar, bu belirtilerin ciddiye alınması gerektiğini vurguladı. Bilhassa obezite, sigara ve alkol kullanımı, burun tıkanıklığı, büyük bademcikler yahut genetik yatkınlık, uyku apnesi riskini artırdı.

Uzmanlar, “Covid-19 geçiren hastalarda uyku apnesi riskinin yüksek olduğu hadiselerde hastalığın seyri iki kat daha ağır geçti” diyerek, pandeminin bu rahatsızlığa olan tesirine de dikkat çekti.

TEDAVİ MÜMKÜN, LAKİN VAKİT KRİTİK

Uyku apnesi tedavi edilebilen bir rahatsızlık. En yaygın tedavi usulü, müspet hava basıncı (CPAP) aygıtı kullanımı. Bu aygıt, uyku sırasında hava yollarını açık tutarak nefes almayı kolaylaştırdı.

Dr. Redline, “CPAP tedavisi, uyku apnesi kaynaklı kalp krizi ve inme riskini değerli ölçüde azaltıyor. Lakin hastaların aygıtı tertipli kullanması kritik” deedi. Ayrıyeten kilo verme, hayat biçimi değişiklikleri ve kimi durumlarda cerrahi müdahaleler de tesirli olabiliyor.

UYKUNUZU HAFİFE ALMAYIN

Uyku apnesi, yalnızca bir uyku bozukluğu değil, birebir vakitte kalp ve beyin sıhhatini tehdit eden önemli bir sıhhat sorunu.

Uzmanlar, horlama, yorgunluk ve nefes durması üzere belirtileri olanların vakit kaybetmeden bir kulak burun boğaz yahut göğüs hastalıkları uzmanına başvurmasını önerdi.

Erken teşhis ve yanlışsız tedaviyle, uyku apnesinin yol açtığı hayati riskler azaltılabileceği ve ömür kalitesi artırılabileceğinin altı çizildi.