Sıcak yaz günlerinde serinlemek için sıkça başvurulan vantilatörler, sanıldığı kadar günahsız olmayabilir.
Avustralya’daki Sidney Üniversitesi tarafından yürütülen yeni bir araştırma, bilhassa susuz kalındığında vantilatör kullanımının kalp üzerinde önemli bir yük oluşturarak ölümcül sonuçlara yol açabileceğini ortaya koydu.
Uzmanlar, sıcak hava dalgalarında vantilatör kullanımına dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor ve alınabilecek tedbirleri sıraladı.
Sidney Üniversitesi’nde etraf sıhhati ve fizyoloji alanında uzman olan Dr. Ollie Jay liderliğinde gerçekleştirilen araştırma, sıcak ve nemli şartlarda vantilatörlerin beden üzerindeki tesirlerini mercek altına aldı.
20 gönüllünün katıldığı deney, 39,2°C sıcaklık ve %49 nem oranına sahip özel bir iklim odasında yapıldı.
Katılımcılar, dört farklı üç saatlik seansta test edildi: iki seansta kâfi sıvı alımı sağlanırken, başka ikisinde susuz bırakıldılar. Denemeler, vantilatörlü ve vantilatörsüz ortamlarda gerçekleştirildi.
Susuzluk durumunda vantilatör kullanımı, kalbe binen yükü artırarak kalp krizi riskini yükseltti.
Araştırmaya nazaran, vantilatörler terleme yoluyla sıvı kaybını yaklaşık %60 oranında artırıyor, bu da dehidrasyonu hızlandırarak kardiyovasküler sistemi zorladı.
Dr. Jay, “Sıcak hava dalgalarında hayatını kaybedenlerin birçok klimaya erişimi olmayan ve sırf vantilatör kullanan bireyler. Susuz kaldığınızda, vantilatör serinlik hissi verse de bedeninizi soğutmak yerine daha fazla sıvı kaybına neden oluyor. Bu da kalbin daha fazla çalışmasını gerektiriyor ve önemli sıhhat problemlerine yol açabiliyor” dedi.
Araştırma, bilhassa yaşlı bireylerde ve kalp hastalığı olanlarda riskin daha yüksek olduğunu gösterdi.
Örneğin, 65 yaş ve üzeri bireylerde vantilatör kullanımı 38°C’nin üzerindeki sıcaklıklarda önerilmezken, 40 yaş altındaki sağlıklı bireyler için bu hudut 39°C olarak belirtildi.
Yaz sıcaklarında klima tuzağı! Serinlik arayışı kabusa dönüşmesin
Kanada’daki Montreal Kalp Enstitüsü’nden kardiyolog Dr. Martin Juneau, araştırmanın bulgularını destekleyerek, “Dehidrasyon, kan hacmini azaltır ve kalbin kan pompalamak için daha fazla uğraş sarf etmesine neden olur. Vantilatörlerin neden olduğu süratli sıvı kaybı, bu durumu daha da berbatlaştırıyor. Bilhassa kalp hastalığı hikayesi olan bireylerde bu durum, ani kardiyak olayları tetikleyebilir” açıklamasında bulundu.
Dr. Juneau, sıcak havalarda vantilatör kullanımının yanı sıra bol su tüketiminin hayati değer taşıdığını vurguladı.
Araştırma, vantilatörlerin nemli ve sıcak havalarda süreksiz bir serinlik hissi sağlasa da, iç beden sıcaklığını manalı ölçüde düşürmediğini de ortaya koydu. Bilhassa kuru ve çok sıcak şartlarda (45°C ve %15 nem), vantilatörlerin “fırın etkisi” oluşturarak beden sıcaklığını 0,3°C artırdığı belirlendi. Bu durum, kalp ve damar hastalıkları olan yaşlı bireyler için önemli bir tehdit oluşturdu.
Uzmanlar, cilt ıslatma üzere metotların vantilatörle birlikte kullanıldığında konfor sağlasa da sıhhat açısından kâfi muhafaza sunmadığını söz etti.
UZMANLARDAN TEKLİFLER: VANTİLATÖR KULLANIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Sıvı Tüketimi: Vantilatör kullanmadan evvel ve kullanım sırasında bol su için. Dehidrasyon, kalp üzerindeki yükü artırır.
Sıcaklık Sonları: Sağlıklı yetişkinler için 39°C, 65 yaş üstü için 38°C üzerindeki sıcaklıklarda vantilatör kullanımından kaçının.
Risk Kümeleri: Kalp hastalığı, diyabet yahut hipertansiyon üzere kronik rahatsızlığı olanlar, vantilatör kullanımında daha dikkatli olmalı.
Alternatif Tahliller: Klimaya erişim yoksa, toplu serinleme merkezleri yahut gölgeli alanlar üzere tahliller tercih edilmeli.
Avustralya’da Monash Üniversitesi’nden iklim ve sıhhat uzmanı Prof. Yuming Guo, sıcak hava dalgalarının kalp-damar hastalıkları üzerindeki tesirine dikkat çekerek, “Sıcaklık artışıyla kalp krizi riski üç katına çıkıyor. Vantilatörler, bu riski azaltmak yerine artırabilir. Toplum sıhhati için serinleme merkezlerinin yaygınlaştırılması ve halkın bilinçlendirilmesi şart” dedi.
SICAK ÇARPMASI TEHLİKESİNE DİKKAT!
Araştırma, vantilatörlerin yanlış kullanımının sıcak çarpması riskini de artırabileceğini gösterdi.
Sıcak çarpması belirtileri ortasında yüksek ateş, çok terleme, süratli kalp atışı, baş ağrısı ve kas krampları yer aldı. Şayet bu belirtiler 30 dakika içinde geçmezse, durum önemli bir sıhhat tehdidine dönüşebilir ve acil tıbbi müdahale gerekebilir.
Sidney Üniversitesi’nin bu araştırması, sıcak havalarda serinlik arayışında olan milyonlarca insan için kıymetli bir ihtar niteliğinde.
Uzmanlar, vantilatörlerin şuurlu kullanılması ve susuzluktan kaçınılması gerektiğini vurgularken, bilhassa risk kümesindeki bireylerin sıcak hava dalgalarında daha dikkatli olmaları gerektiğini söyledi.
Serin kalmak için hakikat usulleri seçmek, hayat kurtarıcı olabilir.