Venedik Komisyonu, Romanya seçimleri hakkında hazırladığı raporu yayınladı

Bugün (27 Ocak 2025) yayımlanan raporda, Avrupa’nın en kıymetli türel organlarından biri olan Venedik Kurulu, seçimlerin sırf “istisnai durumlarda” iptal edilebileceğini vurguladı. Komite, kararların sadece hudutlu ve şeffaf bir çerçevede alınması gerektiğini belirtiyor. Bu durum, bilhassa Romanya’da Aralık 2024’te yaşanan bir olayla ilişkilendiriliyor. Romanya Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci tipinin sonucunu iptal etmiş ve tekrar yapılmasına karar vermişti.
İPTAL KARARI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR
Komisyon, seçimlerin iptaline ait kararların sırf “istisnai” durumlarda ve güçlü münasebetlerle alınabileceğine dikkat çekiyor. Bu kararların “adil ve objektif” olması gerektiği belirtiliyor. Komite’ye nazaran, bir mahkeme sırf seçim sonuçlarını etkileyebilecek yasa dışı faaliyetler yahut kamu ve özel aktörlerin hak ihlalleri üzere somut kanıtlar bulunduğunda iptal kararı verebilir. Fakat bu tıp bir iptalin münasebetleri açık ve şeffaf olmalı, yalnızca kapalı bilgilere dayanarak alınmamalıdır.
Romanya’da Crin Antonescu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığı onaylandı
ŞEFFAFLIK VE ADALET TEMEL İLKE
Komisyon, seçim süreçlerinin şeffaf olmasının ve her kademenin adil bir biçimde denetlenmesinin altını çiziyor. Bilhassa seçim kampanyalarında toplumsal medya ve medya tesirlerinin seçim sonuçlarını değiştirebilecek derecede kıymetli olabileceği belirtiliyor. Bu tıp ihlaller, seçimlerin iptal edilmesini gerektirebilir. Lakin, bu kararlar sadece sağlam ispatlarla desteklenmeli ve zımnî bilgilere dayanılmamalıdır.
Victor Ponta: “Romanya’nın AB ve NATO’dan çıkması imkânsız”
SEÇİM GÜVENLİĞİ VE MEVZUATIN GELİŞTİRİLMESİ
Komisyon, seçimlerin güvenliği için daha katı kuralların ve düzenlemelerin getirilmesi gerektiğini savunuyor. Bilhassa seçimlerin çevrimiçi ortamda manipüle edilmesi ve yabancı finansman ile yapılan müdahaleler üzere bahislerde daha güçlü kontrol düzenekleri oluşturulması gerektiği vurgulanıyor. Ayrıyeten, Anayasa Mahkemesi üzere yüksek yargı organlarının kararlarının, lakin yüksek kontrol organlarının müsaadesiyle yapılması gerektiği tabir ediliyor.
Romanya’da anketlerden Călin Georgescu önde çıktı
KOMİSYONUN RAPORU TAVSİYELERİ
Venedik Komitesi’nin yayımladığı rapor, seçim güvenliği ve adaletin sağlanması açısından kıymetli tavsiyeler sunuyor. Komite, seçim sonuçlarını etkileyecek önemli ihlallerin varlığı durumunda seçimlerin iptal edilmesini desteklese de, bu tıp kararların sırf yasal çerçevede, şeffaf ve adil bir biçimde alınması gerektiğini vurguluyor. Avrupa’da seçim süreçlerinin uygunlaştırılması için düzenlemelerin güçlendirilmesi gerektiği, inançlı ve hakikat bir seçim ortamının sağlanması için bir mecburilik olarak kabul ediliyor.