Yalancı kalp krizine dikkat! Uzmanlar uyarılarını sıraladı
Tıbbi literatürde “kırık kalp sendromu” ya da “stres kardiyomiyopatisi” olarak bilinen yalancı kalp krizi, kalp krizine misal belirtilerle ortaya çıktı ve uzmanlar bu durumun hafife alınmaması gerektiği konusunda uyardı.
Son bilimsel araştırmalar ve dünya çapındaki uzman görüşleri, bu süreksiz fakat tehlikeli durumun kalp sıhhati üzerindeki tesirlerini gözler önüne serdi.
KALP KRİZİNİ TAKLİT EDEN TEHLİKE: KIRIK KALP SENDROMU
Kırık kalp sendromu, ani ve ağır duygusal ya da fizikî gerilimin kalp kasında süreksiz bir zayıflamaya yol açmasıyla ortaya çıktı.
Göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı ve hatta bayılma üzere belirtilerle kendini gösteren bu durum, kalp krizine o kadar benziyor ki birden fazla vakit yanlış teşhis edildi. Fakat, kalp krizinden farklı olarak, kırık kalp sendromunda koroner arterlerde tıkanıklık bulunmadı. Bunun yerine, gerilim hormonlarının ani yükselişi, bilhassa kalbin sol karıncığında balonlaşmaya neden oldu.
Kardiyoloji uzmanlar, “Kırık kalp sendromu, sevilen birinin kaybı, işten çıkarılma, boşanma ya da doğal afetler üzere ağır gerilim faktörlerinin akabinde gelişebilir. Kalp krizine benzeri semptomlar gösterse de, damar tıkanıklığı olmaksızın kalbin süreksiz olarak ‘şaşkınlaşması’ durumudur. Fakat bu durum ölümcül olabilir, bilhassa süratli müdahale edilmezse” dedi.
BİLİMSEL BİLGİLER NE DİYOR?
Kırık kalp sendromu, tıbbi ismiyle “takotsubo kardiyomiyopatisi,” birinci olarak 1990 yılında Japon doktor Dr. Hikaru Sato tarafından tanımlandı. Kalbin sol karıncığının, Japon balıkçıların ahtapot yakalamak için kullandığı “takotsubo” çömleğine emsal bir hal alması nedeniyle bu isimle anıldı.
Japonya’da yapılan bir çalışma, bu sendromun bilhassa menopoz sonrası bayanlarda daha sık görüldüğünü ortaya koydu; hadiselerin %90’ı bayanlarda tespit edildi.
Harvard Tıp Fakültesi’nden kardiyolog Dr. Michelle Albert, “Stres kardiyomiyopatisi, ani adrenalin ve kortizol dalgalanmalarının kalbi direkt etkilediği bir durum. Bilhassa duygusal travmalar, kalbin pompalama işlevini süreksiz olarak bozabilir. Bu durum, sağlıklı bireylerde bile ansızın ortaya çıkabilir” dedi.
Dr. Albert, sistemli antrenmanın ve gerilim idaresi tekniklerinin bu riski azaltabileceğini vurguladı.
Journal of the American College of Cardiology’de yayımlanan bir araştırma, kırık kalp sendromunun vefat oranının %1-2 olduğunu, lakin komplikasyonların (akciğer ödemi, kalp yetmezliği ya da aritmi) önemli riskler oluşturabileceğini gösterdi.
Araştırma, hastaların birçoklarının uygun tedaviyle birkaç gün içinde güzelleştiğini, lakin altta yatan gerilim faktörlerinin çözülmemesi durumunda sendromun tekrarlayabileceğini belirtti.
UZMANLARDAN KRİTİK UYARILAR
Uzmanlar, kırık kalp sendromunun çoklukla ani gerilim sonrası birkaç dakika içinde ortaya çıktığını ve kalp krizinden ayırt edilmesinin sıkıntı olduğunu söyleyerek, “EKG ve kan testlerinde kalp krizine benzeri bulgular görülüyor, fakat anjiyografide damar tıkanıklığı tespit edilmiyor. Bu nedenle hastaların ağır bakımda takip edilmesi kritik” dedi.
Uzmanlar, bilhassa ani kayıplar ya da travmatik olaylar sonrası göğüs ağrısı yaşayanların vakit kaybetmeden doktora başvurmasını önerdi.
İngiltere’deki Imperial College London’dan kardiyolog Dr. Arunashis Sau ise yapay zeka takviyeli EKG teknolojilerinin, kırık kalp sendromunun erken teşhisinde değerli bir rol oynayabileceğini belirterek, “Yapay zeka, insan gözünün fark edemediği EKG değişikliklerini tespit ederek riskli durumları evvelce belirleyebilir” dedi.
Dr. Sau, bu teknolojinin bilhassa gerilim kaynaklı kalp problemlerinin arttığı yaz aylarında kritik olduğunu ekledi.
RİSKİ AZALTMAK İÇİN NE YAPMALI?
Uzmanlar, kırık kalp sendromunu önlemenin en tesirli yolunun gerilim idaresinden geçtiğini vurguladı.
Düzenli idman, meditasyon, nefes idmanları ve ruhsal dayanak, gerilim hormonlarının kalbe ziyan vermesini önleyebilir.
Amerikan Kalp Derneği (AHA), haftada 150 dakika orta yoğunlukta idmanın kalp krizi ve kırık kalp sendromu riskini %30’a kadar azalttığını belirtti.
Ayrıca, kafein ve alkol tüketiminin sonlandırılması, sistemli uyku ve sigaradan uzak durulması da kalp sıhhatini muhafazada kritik.
Cleveland Clinic’ten kardiyolog Dr. Michael Emery, “Hızlı yürüyüş, bisiklet ya da yüzme üzere aktiviteler, kalbin oksijen kullanımını optimize ederek gerilimin tesirlerini azaltır” dedi.
KALBİNİZİ DİNLEYİN, GERİLİMİ YÖNETİN
Yalancı kalp krizi, yani kırık kalp sendromu, yalnızca duygusal bir sorun değil; önemli bir sıhhat sorunu.
Uzmanlar, göğüs ağrısı, nefes darlığı ya da çarpıntı üzere belirtilerde vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşlarına başvurulmasını önerdi.
Erken teşhis ve uygun tedaviyle bu durumun tesirleri geri döndürülebilir olsa da, gerilimle başa çıkmak kalbinizi müdafaanın en güçlü yolu. Kalbinize âlâ bakın, zira o sizi hayatta tuttu.
