Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Vekili Doğan Aydal’dan doğalgaz uyarısı

Yeniden Refah Partisi Genel Lider Vekili Doğan Aydal, “Daha fazla riske girmeden Rusya ve İran ile yeni uzun vadeli doğalgaz alım mutabakatları yapılması gerekmektedir. Aksi halde vatandaşlarımızın kışın ödeyecekleri doğalgaz faturaları beklediklerinin çok üstünde olacaktır” tabirini kullandı.

Yeniden Refah Partisi Genel Lider Vekili Aydal, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye’de 850’den fazla yerleşim ünitesinde 62 milyon kişinin doğalgaz kullandığını belirterek, “Rusya, Ukrayna üzerinden Avrupa Birliği üyelerine gönderdiği doğalgazı yılbaşının birinci günü kesti. Rusya, Avrupa’yı sıkıştırmak için 2006 ve 2009’da da doğalgazı kesmiş, AB’ye karşı bir çeşit ekonomik silah üzere kullanmıştı. Fakat bu sefer Ukrayna, transit geçiş mutabakatını, Rusya’nın muahedeyi yenileme talebine karşın uzatmak istememiş, gaz geçişini durdurmuştu. Ukrayna’nın yol açtığı bu duruma rağmen, Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, güya Rusya hatalıymış üzere Rusya’yı AB’ye şantaj yapmakla suçlamıştır” dedi. Aydal, şunları kaydetti:

“AB yetkilileri, evvelki deneyimler ışığı altında önlemli olduklarını belirtseler de, bu kış onlar için de sıkıntı geçecektir. Yıllık 600 milyar metreküp gaz tüketen AB’nin gaz muhtaçlığının yüzde 40 kadarı Rusya’dan karşılanmaktadır. AB ülkeleri gaz açıklarını SPOT piyasa ismi verilen LNG yüklü tankerlerden karşılama mecburiyetinde kalacaklar ve SPOT piyasadaki doğalgaz satış fiyatları doğal olarak yükselecektir. Bu durum, gaz muhtaçlığının yüzde 33,61 kadarını SPOT piyasadan karşılayan Türkiye’yi direkt etkileyecek ve fiyatlar yükselecektir.

“TÜRKİYE DOĞAL GAZ ZENGİNİ BİR ÜLKE DEĞİLDİR”

Türkiye, endüstrinin tüketimine bağlı olarak yıllık 50-60 milyar metreküp ortasında doğalgaz kullanmaktadır. Nijerya ve Cezayir ile olan LNG alım mutabakatlarımız bitmiştir. Rusya ile boru sınırları üzerinden aldığımız uzun vadeli doğalgaz muahedenin birincisi bitmiş, ikincisi bu yıl bitecektir. İran ile yaptığımız yıllık on milyar metreküplük muahede ise 2026 Haziran ayında bitecektir. Rusya ile imzalanan yeni bir mutabakat yoktur. ABD baskısıyla İran doğalgaz mutabakatımızın uzatılıp uzatılmayacağı belirli değildir. “Türk akım” ismi verilmesine karşın gerçekte Rusya’nın malı olan boru sınırından ise biz yalnızca 5,75 milyar metreküp gaz almaktayız.

Türkiye doğal gaz zengini bir ülke değildir. Gereksinim duyduğu doğal gazı çeşitli ülkelerden temin etmektedir. Doğal gaz ithalatında 24 Haziran 2024 itibariyle, birinci sırada yüzde 42,27 hisseyle Rusya yer alırken bu ülkeyi yüzde 20,32’yle Azerbaycan, yüzde 11,86’yla Cezayir, yüzde 10,71’le İran ve yüzde 7,95’le ABD izledi.

“HÜKÜMETİN KİMİ BİLGİLERİ HALKIMIZDAN SAKLADIĞI ÇOK AÇIK GÖRÜLMEKTEDİR”

Hatırlanacağı üzere Karadeniz gaz alanımızda yapılan keşif ve Filyos limanına yapılan boru çizgileri sonrasında günlük gaz üretiminin 10 milyon metreküp olacağı (yıllık 3,5 milyar metreküp) söz edilmişti. Çeşitli arızalar ve borulara kum kaçması sebebiyle başlangıçta üretimin 2,7 milyon metreküp olduğu, gelecekte günlük beş milyon metreküpe çıkaracakları söylenmektedir. Yalnızca 2,7 milyon metreküp günlük üretim yanlışsız olsa bile, Sakarya havzasından yıllık 985 milyon metreküp üretim yapmış olmalıydık. İç üretimimiz, EPDK’nın 16.06.2024 tarihli raporuna nazaran 807 milyon metreküptür. Bu sayı, Zonguldak (Sakarya gaz sahası), Tekirdağ, Kırklareli, Düzce ve İstanbul’daki gaz havzaları dahil olmak üzere Türkiye’de üretilen toplam gaz ölçüsüdür. Fakat bu sayı Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı sitesindeki rakamlarla örtüşmemektedir.

Hükümetin kimi bilgileri halkımızdan sakladığı görülmektedir. Sakarya alanında yapılan doğalgaz üretimi ve boru sınırları ile karaya taşıma düzeneği âlâ planlanmamıştır. Doğal gaz depolama alanlarımız Tuz Gölü ve Silivri’dedir. Toplam 4.4 milyar metreküplük hacimlerin arttırılma projeleri yapılmıştır. Lakin hali hazırdaki durum, bir zahmet anında yıllık tüketimimize nazaran lakin yüzde 7,3-8,8 kadarını karşılayabilecektir. Bir kriz anında doğalgaz depolarımızın ülke gereksinimlerini bir aylık bile karşılamayacağı ortadadır. Geçen yıl, İran’ın kısa vadeli doğalgaz akışını kesmesi sonucu bu durum çok net olarak görülmüş, ihracat kayıpları yaşanmıştır.

“ÜLKEMİZİN YAPMASI GEREKEN EN KIYMETLİ ÇALIŞMALARDAN BİRİ DE BOR FÜZYONU ÇALIŞMASIDIR”

AB, Ukrayna’yı desteklemek hedefiyle Rusya’ya hal koyup doğalgaz ithalatını çok azaltırsa bu durum bir ölçüde Türkiye’ye yarayabilir. Daha fazla riske girmeden Rusya ve İran ile yeni uzun vadeli doğalgaz alım mutabakatları yapılması gerekmektedir. Aksi halde vatandaşlarımızın kışın ödeyecekleri doğalgaz faturaları beklediklerinin çok üstünde olacaktır. Ülkemizin yapması gereken en kıymetli çalışmalardan biri de bor füzyonu çalışmasıdır. Partimiz ARGE Başkanlığının da çok ehemmiyet verdiği bu çalışma tamamlanabilirse ülkemizin güç sorununun kalmayacağını birlikte göreceğiz.”