Yeni Zelanda, Wellington’ın değerli kahve markalarından People’s Coffee, 21 yıllın akabinde el değiştirdi. Markanın kurucusu olan Matt Lamason, çetin ekonomik koşullara göğüs gerdiği son bir buçuk yılı “yıpratıcı” olarak tanımlayarak satışa çıkardığını açıklamıştı.
Lamason, People’s Coffee markasını Wellington merkezli Karamu Coffee’ye satış sürecinin muvaffakiyetle gerçekleştirildiğini açıkladı. Lamason tarafından yapılan açıklamada kentte faaliyet gösteren üç farklı şirketin de son altı ay içinde satılmasına vurgu yaparak ekonomik zorlukların kahve ve kahvehane kültürü açısından yıpratıcı olduğunu belirtti. Lamason ayrıyeten süpermarketlere eser satışı ve kentteki kafeler üzere dışarıdan başarılı görünen iş modeline karşın, 2024 yılında rekor düzeyde ziyan edildiği belirterek “Erozyona uğrayan kar marjlarının farkındaydık. Son 18 ay benim için nitekim çok kuvvetli bir dönemdi” diye konuştu.
KÜRESEL FİYAT DALGASI LOKAL İŞLETMELERİ VURUYOR
Sektördeki zorlukların art planında, global kahve fiyatlarındaki keskin artış yatıyor. Dünya Bankası Emtia Endeksi bilgilerine nazaran dünya genelinde yaşanan arz ezasından sebep arabica tipi kahve çekirdeği fiyatlarının 2025’in Şubat ayında, kg başına, 9.05 dolar üzere tarihi bir düzeye ulaşmıştı.
Yeni Zelanda’ya kahve ithalatının maliyeti ise 2020’nin ortalarından bu yana %84 artmış durumda. Ekonomistler global fiyat artışlarının Yeni Zelanda pazarına önümüzdeki aylarda daha da sert bir formda yansıyacağını ve bu suretle de tedarik zincirinin her halkasında hiç olmadığı kadar daralma kaydedileceği ikazında bulunuyorlar.
2025’in birinci aylarından itibaren giderek artan ekonomik baskı, bağımsız kahve üreticilerinin ayakta kalmasını giderek zorlaştırıyor. Geçmişte Flight Coffee, Allpress Espresso ve Coffee Supreme üzere tanınmış mahallî markaların çoğunluk payları memleketler arası şirketlere satılmıştı. Yeni Zelanda Bağımsız Kahve Üreticileri Birliği’nin kurucusu Jason Hall, internet üzerinden yaptığı yazılı açıklamada “Üreticiler artan maliyetlerin tamamını tüketicilere yansıtmakta zorlanıyor. Offshore parasıyla finanse edilmeyen bağımsız işletmeler için işleri sürdürmek çok daha güç hâle geldi” diyerek daldaki darboğaza dikkat çekti.
Kahve piyasasında kriz derinleşiyor: Son 50 yılın en yüksek düzeyine ulaştı
“BAĞIMSIZLIĞI VE YERELLİĞİ SÜRDÜRECEĞİZ”
People’s Coffee markasını satın alan Karamu Coffee’nin sahibi Mike Pullin tarafından yapılan açıklamada ise optimist bir tablo çizildi. Pullin yaptığı açıklamada “Sektör olarak berbat haberlere yahut aksiliğe odaklanmak zorunda değiliz. Yapmakta olduğumuz işe devam edeceğiz. Beşerler kahveyi seviyor, biz de kahve üretmeyi ve yapmayı seviyoruz” tabirlerini kullandı.
Pullin, adil ticaret kapsamında bugüne dek kullanılan kahve çekirdeklerinden vazgeçmeyeceklerini, ancak bunun farklı seçenekleri görmezden gelme manası taşımadığının altını çizdi. Kesimin tek tipleşmesinden rahatsız olduğunu belirten Pullin, “Bağımsızlığımızla ve Yeni Zelandalı oluşumuzla iftihar ediyoruz. Biz buranın insanlarını istihdam ediyoruz; paramız burada, uzaklarda değil. Demem o ki Yeni Zelandalıların parası tekrar Yeni Zelandalılarda kalıyor” diye konuştu.
