Ekim alanı daralan domateste fiyatlar çiftçi lehine 3 kat katladı
Türkiye salçalık domates üretiminin yaklaşık yarısının yetiştirildiği Bursa’nın Karacabey ilçesinde geçen yıl yaşanan fiyat düşüklüğü bu sene ekim alanlarının daralmasına yol açtı. Geçen yıl salçalık domatesin tonunun bin 500 liraya kadar düştüğünü, çiftçilerin hareketlerle sesini duyurmaya çalıştığını lisana getiren Karacabey Ziraat Odası 2. Başkanı Ramazan Düzen, “Şu anda hür piyasada tonu 4 bin 500 ve 4 bin 800 bandında gidiyor. Geçen seneye nazaran 3 katını gördü. Fabrika teslim ise 4 bin 700 ila 4 bin 850 lira ortasında seyrediyor” dedi.
Karacabey Ziraat Odası 2. Başkanı Ramazan Düzen, Karacabey Ovası’nın Güney Marmara’nın en büyük ovası olduğunu söyledi. Yaklaşık 680 bin dönümlük ovanın 450 bininin sulanabilir olduğunu aktaran Tertip, domates ekiminin en fazla yapıldığı Karacabey’in yıllara nazaran değişmekle birlikte ülke muhtaçlığının yüzde 40-50’sini karşıladığını anlattı.
Geçen yıl salçalık domatesin tonunun bin 500 liraya kadar düştüğünü, çiftçilerin hareketlerle sesini duyurmaya çalıştığını lisana getiren Sistem, şöyle konuştu:
“Şu anda özgür piyasada tonu 4 bin 500 ve 4 bin 800 bandında gidiyor. Geçen seneye nazaran 3 katını gördü. Fabrika teslim ise 4 bin 700 ila 4 bin 850 lira ortasında seyrediyor. Karacabey ortalaması dekara 7 tondur. Taahhütle fiyatlar bizi kurtarmıyor. 10 ton alan ziyan etmeyebilir. Ancak yüzde 10 civarında kar ediyordur. Üreticinin toplanan maldan ziyanı var. Güney Marmara’da yani Karacabey, Susurluk, Manyas ve Mustafaemalpaşa’da 17 salça fabrikası bulunuyor. Bu fabrikaların bulunduğu alanda köylerle birlikte geçen yıl 150 bin dekara yakın ekim vardı. Bu yıl 80-90 bin dekara geriledi.”
“ÇİFTÇİLER ZİYANA İMZA ATMADI”
Düzen, ton olarak bakıldığını 1 milyon ton civarından 600 bin tonlara gerilediğini yani 400 bin tonluk bir azalma olduğunu söyledi. Yaklaşık 60 bin dekara bu yıl ekseriyetle karpuz ekiminin yapıldığına dikkati çeken Tertip, “Mısırda ve öteki eserlerde artış oldu. Domatesten kaçılmasının sebebi şu, fabrikalar taahhüt fiyatlarını açıkladığı periyotta yılbaşında, 4 bin 300 lira da vadeli, 4 bin 200 lira peşin olarak açıkladı. Çiftçiler ziyana imza atmadı. Geçen yıl hür ekenler de çok ziyan etti. Her köyde çiftçiler ziyanını karşılamak için tarlasını, traktörünü sattı. Geçen yıl yapılan ziyan 3-5 yılda kapatılacak üzere değil” dedi.
Kendisinin bin dönüme yakın ekim yaptığını lisana getiren Nizam, “Her ekimimde dönümün maliyeti 40 bin lira. Dönümden 7 ton aldınız ve kilosunu 5 liradan verdiniz elinize geçecek para 35 bin lira. Dönüm başına 5 bin lira ziyan. Bin dönümde 5 milyon ziyan. Girdilerimizi hem vadeli yapıyoruz. Mazot gübre ne kullansanız vadeli alıyorum. Enflasyon, dolar her şey yükseliyor girdiler yükseliyor. Lakin çiftçinin eseri yükselmiyor” diye konuştu.
Düzen, buğday, mısır, ayçiçeği, pancar üzere ana eserlerde çiftçiye yeteri takviye verilmedikçe emsal problemlerin birçok eserde daima yaşanacağını kelamlarına ekledi.
